دکترحسن قنبری استاد گروه فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب قم در مورد نسبت میان رشد و توسعه یافتگی علوم انسانی و توسعه یافتگی یک کشور به خبرنگار مهر گفت: صاحب نظران علوم انسانی و علوم طبیعی در خود کشورهای پیشرفته و توسعه یافته جواب این سؤال را داده اند. یعنی اگر به نظر نظریه پردازان این حوزه های مختلف علوم مراجعه کنیم کاملاً روشن است که میان توسعه علوم انسانی و توسعه یافتگی در حوزه های دیگر نسبت مستقیمی وجود دارد.
وی افزود: به این بیان که اگر کشور و تمدنی به لحاظ فنی، تکنولوژیک و علمی به توسعه رسیده، دقیقاً مبتنی بر تقدم توسعه علوم انسانی اش بوده است. یعنی ابتدا نظریه پردازی در حوزه علوم انسانی مطرح و بحث شده و به نتیجه رسیده و در ادامه همان مبانی که در حوزه علوم انسانی اتخاذ شده موجب رشد و توسعه علوم فنی و غیره شده است. شاهد این هم تمدن جدید است حالا وقتی بحث می شود و در تاریخ علم نگاه بیندازید چرا مثلاً علم تجربی و تکنولوژی در سه چهار قرن اخیر اینقدر پیشرفت کرده دلیلش این است که ابتدا در دوره مدرن نظریه پردازان و به خصوص فلاسفه از جمله دکارت که پدر علم و فلسفه جدید محسوب می شود نظریه پردازی کرده اند.
این محقق و پژوهشگر حوزه فرهنگ و فلسفه ادامه داد: از آن روزی که در حوزه علوم انسانی و فلسفه مبانی اتخاذ شد که باید در علوم تجربی پپیشرفت کنیم برای رفاه علمی و فنی انسان تلاش کنیم این مبانی وقتی در حوزه علوم انسانی اتخاذ شد و موجب توسعه و رشد علوم انسانی گردید دقیقاً چند دهه بعد به انقلاب صنعتی منتهی شد و چند دهه بعد به مسائل جدید در حوزه تکنولوژیک و فنی منتهی شد. بنابراین کاملاً روشن است که خود تمدن جدید و غربی شاهد این است اگر جایی بخواهد پیشرفتی داشته باشد حالا پیشرفت خوب یا بد آن دیگر مهم نیست بخواهد پیشرفت علمی داشته باشد باید در مبانی علوم انسانی آنجا فکر بشود و نظریه پردازی و توسعه داده شود تا برسد به تحولات بعدی که در حوزه های دیگری ایجاد می شود.
قنبری در مورد اینکه آیا می توان گفت کشورهای توسعه یافته دارای رشد و توسعه در علوم انسانی نیز هستند هم اظهارداشت: دقیقاً ابتدای تمدن جدید را که در نظر بگیرید برای مثال انقلاب صنعتی در انگلستان ایجاد شد قبلش در آلمان و فرانسه و اروپای غربی آن مبانی پیشرفت ها و علم و تکنولوژی جدید زمانی پیدا شد که در حوزه علوم انسانی به خصوص تأکید می کنم در فلسفه تحولاتی ایجاد شد. نگاه به جهان تغییر پیدا کرد نگاه به رفاه و انسان و خواست ها و نیازهایش تغییر ایجادشد. دقیقاً در همین کشورهایی که امروز به عنوان الگوهای پیشرفت می شناسیم رخ داده است آلمان، فرانسه بعد انگلستان، اکثر فلسفه بزرگ غربی هم یا آلمانی یا بعدش فرانسوی یا در دوره های اخیر انگلیسی هستند بعد آمریکا در دوسه قرن اخیر تلفیقی از همان اتفاقاتی که در کشورهای اروپای غربی رخ داد آنجا هم اتفاق افتاد کاملاً این تحولات در آنجا مشهود است.
این استاد گروه فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب قم در مورد اینکه آیا مسیر توسعه در کشورهای توسعه یافته از رهگذر توسعه و پیشرفت در علوم طبیعی و فنی و مهندسی حاصل شده یا رشد و توسعه در علوم انسانی هم عنوان کرد:ابتدا در علوم انسانی باید توسعه صورت گیرد بسیار هم به لحاظ عقلی واضح است در علوم تجربی که مبانی انسانیت و رفاه و زندگی و اینکه نگاه ما به زندگی چگونه است نیست اینکه تکنولوژی می خواهیم یا نمی خواهیم اینها که در علوم طبیعی نیست. باید از علوم انسانی در این زمینه ها استفاده کرد باید در علوم انسانی این اتفاقات بیفتد تا به تحولات در علوم طبیعی منجر شود.
نظر شما