آموزش روانشناسي و علوم تربيتي در دانشگاه هاي كشور نياز به بازبيني و تجديدنظر اساسي دارد

 استاد دانشگاه علامه طباطبايي:
// مقاطع تحصيلات تكميلي علوم تربيتي با كمبود منابع درسي مواجهند 
// تقويت رشته علوم تربيتي، وضعيت آموزش كشور را بهبود مي بخشد

عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي گفت : در رشته علوم تربيتي به خصوص در دوره كارشناسي، مباحث پژوهشي كمتر مورد توجه قرار مي گيرند. هر چند دوره هاي تحصيلات تكميلي اين رشته نيز با كمبود منابع درسي مواجه مي باشند.

دكتر داريوش نوروزي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود : رشته علوم تربيتي يكي از رشته هاي موفق در دانشگاههاي كشور است و از نظر علمي اين رشته بيشتر آموزش محور است تا پژوهش محور و فقط در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري با فعاليت هاي پژوهشي روبه رو هستيم.

وي تصريح كرد : مقطع كارشناسي علوم تربيتي از نظر منابع درسي با كمبودي مواجه نيست و در اين سطح منابع جديدي هم وجود دارد. اما در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري علوم تربيتي در دانشگاه هاي كشور با كمبود منابع روبه رو هستيم. در اين زمينه مي توان از منابعي كه ترجمه نشده، استفاده كرد. البته تنها دانشجوياني كه به زبان انگليسي مسلط هستند مي توانند از اين منابع بهره مند شوند و ديگر دانشجويان از اين منابع نمي توانند استفاده كنند كه اين مورد مي تواند ضعف دوره هاي تحصيلات تكميلي در رشته علوم تربيتي محسوب شود.

عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي خاطر نشان كرد : به روز بودن منابع در ايران با به روز بودن منابع در دنيا تفاوت هاي زيادي دارد، اما رشته علوم تربيتي در مقطع كارشناسي در خصوص به روز بودن منابع درسي با مشكل عمده اي رو به رو نيست. همچنين مقالات علمي زيادي در اين رشته در مجلات معتبر و شاخصي به چاپ رسيده است.

دكتر داريوش نوروزي در ادامه افزود : علوم تربيتي مادر رشته هاي دانشگاهي است. اگر اين رشته تقويت شود وضعيت معلمان و آموزش دوران پيش از دانشگاه و بعد از دانشگاه در كشور بهبود مي يابد. در حال حاضر از اساتيد علوم تربيتي براي آموزش ديگر اساتيد در رشته هاي مختلف در داخل و برخي كشورهاي همجوار استفاده مي شود.

وي ياد آور شد : در اين رشته به اساتيد دانشگاه ها فرصت هاي مطالعاتي زيادي داده مي شود. با توجه به اينكه تمام گرايش هاي اين رشته در دانشگاه هاي ايران وجود دارد بورس خارج از كشور به دانشجويان رشته علوم تربيتي تعلق نمي گيرد.
 
استاد دانشگاه تربيت مدرس:
// جايگاه و كاربرد رشته هاي علوم تربيتي در كشور ناشناخته مانده است
// تمركززدايي از نظام آموزشي كشور ضروري است

عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت مدرس گفت : حداكثر استفاده از كارشناسان و متخصصان علوم تربيتي در ايران به سازمان آموزش و پرورش محدود شده است.

دكتر مهرمحمدي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود : مشكل اصلي در رشته علوم تربيتي ناشناخته ماندن جايگاه و كاربرد اين رشته در كشور است. در ايران استفاده از اين رشته و متخصصان آن تنها به نظام آموزش و پرورش محدود شده است. اين در حالي است كه در بسياري از كشورهاي پيشرفته دنيا نهادهاي مختلف صنعتي و خدماتي از متخصصان اين رشته بهره مند مي شوند.

وي در ادامه افزود : رشته علوم تربيتي در بخش هاي مختلف صنعت به عنوان يك رشته فعال تخصصي مورد استقاده قرار نمي گيرد، در صورتي كه كاربرد اين دانش در بخش هاي مختلف جامعه مي تواند نتايج امور را بهبود بخشد. البته فعاليت هاي آموزشي محدودي در بخش هاي مختلف جامعه در اين زمينه صورت مي گيرد اما اين فعاليت ها محدود و غيرتخصصي هستند.

عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت مدرس خاطرنشان كرد:  سيستم نظام آموزشي كشور يك سيستم متمركز است و تصميم گيري هاي آموزشي فقط به افراد خاص محدود مي شود. بنابراين بسياري از كارشناسان آموزشي در سطح كشور در فرايند تصميم گيري ها ناديده گرفته مي شوند. در اين زمينه كوشش هاي زيادي انجام شده است . اما تنها راه حل اين مشكل تمركززدايي از نظام آموزشي كشور است.
 
استاد دانشگاه تهران
// نظام آموزشي دانشگاه هاي ما يك نظام كتاب محور است
// پژوهش در دوره كارشناسي روانشناسي جايگاهي ندارد

عضو هيئت علمي دانشگاه تهران گفت : در مقاطع تحصيلات تكميلي رشته هاي روانشناسي و علوم تربيتي نسبت به 20 سال گذشته پيشرفت هائي داشته ايم، اما هنوز وضعيت اين دو رشته دانشگاهي ايده آل نيست.

دكتر رحيمي نژاد در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود : منابع درسي رشته روانشناسي در مقطع كارشناسي با مشكلات زيادي مواجه نيست، اما در مقاطع تحصيلات تكميلي تعداد منابع كم است و نياز به منابع جديد احساس مي شود. در دوره هاي كارشناسي ارشد و دكتري با وجود اينكه نسبت به 20 سال گذشته پيشرفت هائي داشته ايم اما هنوز در اين زمينه با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم مي كنيم.

وي تصريح كرد : به روز بودن منابع درسي در دوره كارشناسي علوم تربيتي و روانشناسي اگر چه ايده آل نيست اما نيازهاي دانشجويان را بر آورده مي سازد.

استاد دانشگاه تهران يادآور شد : منابع كتابخانه اي در دانشگاه هاي كشور با كمبود امكانات مواجهند. به خصوص در زمينه خريد كتب خارجي با مشكلات بسياري روبرو هستيم. همچنين در نمايشگاه هاي كتاب بيشتر كتاب هاي عمومي براي همه مردم ارائه مي شود و كتب تخصصي و علمي كمتر پيدا مي شود. اين موارد در زمينه رشته هاي علوم تربيتي و روانشناسي نيز صادق است.

وي تصريح كرد : در زمينه چاپ نشريات و مجلات مختلف علمي در حال حاضر پيشرفت هاي چشم گيري داشته ايم كه مي تواند اميدوار كننده باشد.

رحيمي نژاد در پايان ياد آور شد : نظام آموزشي ما در دانشگاه ها متكي بر حفظيات است و اين نظام يك نظام كتاب محور و جزوه محور است. در نتيجه پژوهش در دوره كارشناسي رشته روانشناسي و علوم تربيتي جايگاهي ندارد.
 

دكتر غلامعلي افروز
// منابع درسي رشته روانشناسي فاقد معيارهاي جهاني است و نياز به تجديد نظر دارد
//  پژوهش در رشته روانشناسي بايد درمان محور و كاربردي باشد

رئيس سازمان روانشناسي ايران گفت : با ارزيابي هائي كه در زمينه منابع درسي رشته روانشناسي صورت گرفته است، مشخص شده حتي در مقطع كارشناسي نيز كتب درسي اين رشته فاقد معيار هاي جهاني و علمي است. ضمن اينكه اساتيد اين رشته دانشگاهي نيز  بايد بر اساس معيارهاي روز جهان و با توانمندي هاي علمي بالا به تدريس در اين رشته بپردازند.

دكتر افروز در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود : در حال حاضر گرايش هاي متنوعي از رشته روانشناسي در مقاطع مختلف تحصيلي در دانشگاه ها وجود دارد اما با توجه به ديگر كشورهاي پيشرفته دنيا هنوز بسياري از گرايش هاي مهم اين رشته مثل روانشناسي صنعتي، روانشناسي مدرسه و روانشناسي مديريت ارائه نشده است. 

وي تصريح كرد :  با ارزيابي هائي كه در زمينه منابع درسي رشته روانشناسي صورت گرفته است، مشخص شده حتي در مقطع كارشناسي كتب درسي اين رشته فاقد معيار هاي جهاني و علمي هستند. منابع اعم از ترجمه و تاليف بايد به روز و پر محتوي باشند. به طور كلي منابع درسي و كتب مربتط با اين رشته بايد مورد تجديد نظر اساسي قرار گيرند و جهت دار و غني شوند.

برخي از اساتيد اين رشته تخصص و توان علمي كافي را در برخي از گرايش هاي روانشناسي ندارند. در اين زمينه بايد جهت تربيت اساتيد برجسته و توانمند اقدام كرد. تنها گرفتن مدرك دكتري روانشناسي كافي نيست، بايد به اين نكته توجه داشت كه اساتيد بايد با معيارهاي روز جهان و با توانمندي علمي بالا به تدريس در اين رشته بپردازند

دكتر غلامعلي افروز

رئيس سازمان نظام روانشناسي ايران ياد آور شد : منابع بايد توسط اساتيد برجسته و متخصص اين رشته تاليف و ترجمه شوند. اين اساتيد بايد به ترجمه كتب به روز و جديد دنيا توجه نشان دهند و از منابع به روز دنيا استفاده كنند.

وي خاطر نشان كرد : برخي از اساتيد اين رشته تخصص و توان علمي كافي را در برخي از گرايش هاي روانشناسي ندارند. در اين زمينه بايد جهت تربيت اساتيد برجسته و توانمند اقدام كرد. تنها گرفتن مدرك دكتري روانشناسي كافي نيست، بايد به اين نكته توجه داشت كه اساتيد بايد با معيارهاي روز جهان و با توانمندي علمي بالا به تدريس در اين رشته بپردازند .

استاد دانشگاه تهران خاطر نشان كرد : سازمان نظام روانشناسي در نظر دارد يك طرح تربيت اساتيد اين رشته را ارائه دهد .

اين استاد دانشگاه تهران افزود : پژوهش هاي علمي در اين رشته بيشتر بر مبناي اصول تئوري و آموزشي است. در رشته روانشناسي پژوهش بايد بيشتر درمان محور و كاربردي باشد.

دكتر افروز در پايان يادآور شد : در اين رشته علاوه بر تدريس بايد به ارائه خدمات درماني هم توجه كرد.

استاد دانشگاه شهيد بهشتي
// دانش جهاني روانشناسي را بايد با حكمت ايراني پيوند زد
// نتايج درماني بيماري هاي رواني در كشورهاي صنعتي مطلوبتر از ايران است

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي گفت: روانشناسي در ايران متعلق به مردم خودمان نيست بلكه بيشتر عاريتي و تقليدي است. بايد دانش جهاني روانشناسي را با حكمت ايراني پيوند زد.

دكتر لطف آبادي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: اگر چه رشته روانشناسي دركشور ما نسبت به سال هاي گذشته پيشرفت هاي بسياري داشته، اما هنوز به جايگاه مطلوبي كه شايسته ايران است دست پيدا نكرده ايم. 

وي تصريح كرد: در رشته روانشناسي از معيارهاي ملي خودمان هم عقب هستيم به طوري كه روانشناسي ما هنوز بومي نشده است و متعلق به مردم خودمان نيست، بلكه بيشتر عاريتي و تقليدي از روانشناسي كشورهاي صنعتي است. روانشناسي در ايران بايد كاملا بومي  شود. دانش جهاني روانشناسي را بايد با حكمت ايراني پيوند زد.

در رشته روانشناسي از معيارهاي ملي خودمان هم عقب هستيم به طوري كه روانشناسي ما هنوز بومي نشده است و متعلق به مردم خودمان نيست، بلكه بيشتر عاريتي و تقليدي از روانشناسي كشورهاي صنعتي است. روانشناسي در ايران بايد كاملا بومي  شود. دانش جهاني روانشناسي را بايد با حكمت ايراني پيوند زد

دكتر لطف آبادي :

وي در ادامه اضافه كرد: بنياد دانش روانشناسي در ايران بايد برمبناي تعاليم قرآني و وحي باشد. اگراين رشته را بر مبناي وحي، حكمت، علم وتجربه بنا كنيم به وضعيت مطلوب و ايده آلي دست خواهيم يافت.  

دكتر لطف آبادي كه چندين سال در دانشگاه هاي خارج از كشور به تدريس رشته روانشناسي مشغول بوده است، خاطر نشان كرد: به لحاظ كمي، حجم تحقيقات علمي روانشناسي در ايران در مقايسه با كشور هاي صنعتي كم است. ضمن اينكه تحقيقات صورت گرفته در ايران كمتر بر روش هاي تحقيقي و علمي استوار است. ضمن اينكه ما از نظر تعداد و سطح سواد اساتيد روانشناسي از كشورهاي صنعتي عقب هستيم.

وي يادآور شد: دركشورهاي صنعتي تنها روانشناساني كه مورد بررسي و آزمون نظام روانشناسي قرار مي گيرند، مي توانند به كارهاي درماني و تدريس اين رشته بپردازند. اين در حاليست كه در كشور ما روانشناسان به اخذ مدرك دكتري از دانشگاه اكتفا نموده و پس از آن به كار تدريس و درمان مشغول مي شوند.

اين پروفسور دانشگاه تورنتو خاطر نشان كرد: روانشناسي دركشور بيشتر بر آموزش استوار است كه آموزش هايي هم كه در اين رشته ارائه مي شود در يادگيري، نوآوري و خلاقيت خالي از مشكل نيست. اين مشكل به همراه كمبود بودجه هاي پژوهشي و بي انگيزه بودن اساتيد و دانشجويان باعث مي شود كه در بخش پژوهش كمتر فعاليت شود.

وي تصريح كرد: منابع درسي اين رشته در مقايسه با كشورهاي صنعتي 15 تا 20 برابر كمتر است و از نظر كيفيت و جذابيت در سطح مطلوبي قرار ندارد.

دكتر لطف آبادي در پايان افزود: به دليل اينكه در داخل كشور با كمبود تحقيقات در اين رشته مواجه هستيم، منابع اعم از ترجمه و تأليف مبتني بر تحقيقات و منابع خارجي است.

استاد دانشگاه تربيت مدرس
// اساتيد روانشناسي از عناوين كليشه اي دروس اين رشته خسته شده اند
// پايان نامه هاي رشته روانشناسي بايد بر مبناي نياز جامعه انجام شوند نه بر اساس علايق اساتيد

عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت مدرس گفت: اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها از عناوين كليشه اي و قديمي دروس رشته روانشناسي خسته شده اند و انگيزه اي هم براي نوآوري ندارند.

دكتر طباطبايي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: بعد نظري در تمامي مقاطع رشته روانشناسي حتي دكتري بر بعد عملي غلبه دارد.

وي تصريح كرد : منابع درسي اين رشته بسيار قديمي و همان منابعي است كه از قبل بوده و تغييري در آنها به وجود نيامده است. عناوين درسي اين رشته كليشه اي و تكراري شده است، به طوريكه اساتيد رشته روانشناسي خسته شده اند و انگيزه اي هم براي نوآوري ندارند.

وي در ادامه خاطر نشان كرد: منابع درسي رشته روانشناس بايد با كمك اساتيد اين رشته به روز و جديد شوند. استفاده از تكنولوژي هاي پيشرفته دنيا و نرم افزارهاي جديد آموزشي بايد با بررسي سازمان نظام روانشناسي مورد استفاده دانشجويان و اساتيد اين رشته قرار گيرد.

اين استاد دانشگاه يادآور شد: اين رشته در دانشگاه هاي كشور در مقاطع كارشناسي به كارشناسي ارشد و دكتري ازتخصصي به عمومي مي رود، به طوريكه در مقطع كارشناسي روانشناس باليني و تخصصي و در مقطع دكتري روانشناسي عمومي به دانشجويان ارائه مي شود. اين موضوعي است كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي بايد به تجديد نظر در آن همت گمارد.

دكتر طباطبايي تصريح كرد: رشته هاي تخصصي رشته روانشناسي بايد بر اساس نيازهاي جامعه ارائه شوند. در حال حاضر گرايش هاي موجود در اين رشته قديمي است و رشته هايي مثل روانشناسي مديريت و روانشناسي صنعتي هنوز در ايران جايگاهي ندارند.

وي خاطر نشان كرد: پژوهش ها و پايان نامه هاي رشته روانشناسي نيز بايد بر مبناي نيازهاي جامعه انجام شوند نه بر اساس علاقه اساتيد اين رشته. اين موضوعات غيركاربردي و تكراري فقط در كتابخانه هاي دانشگاه ها مي مانند و استفاده هاي ديگري در جهت برطرف كردن نيازهاي پژوهشي در كشور از آنها نمي شود.

عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت مدرس افزود: نكته بسيار مهم ديگري كه در رشته روانشناسي بايد مورد توجه قرار گيرد توافق ترمينولوژي اصطلاحات مختلف روانشناسي است، در حال حاضر در اين زمينه اساتيد دانشگاه ها و روانشناسان مختلف با هم توافق نظر ندارند و اين مسئله باعث سردرگمي دانشجويان در دانشگاه و به خصوص درآزمون هاي اين رشته مي شود.

دكتر طباطبايي در پايان يادآور شد: سازمان نظام روانشناسي بايد بر چاپ كتب روانشناسي و كار مراكز روانشناسي و مشاوره نظارت بيشتري را اعمال نمايد.
 

مدير گروه روانشناسي دانشگاه شهيد بهشتي
// بيماران در كتاب ها بيمار نمي شوند بايد در واقعيت با مشكلات آنها روبرو شد
// طراحي رشته روانشناسي در مقاطع مختلف تحصيلي نامناسب است

مدير گروه روانشناسي دانشگاه شهيد بهشتي گفت: مشكل طراحي رشته روانشناسي و گرايش هاي مربوط به آن اساسي ترين مشكل اين رشته در دانشگاه هاي كشور است.

دكتر مظاهري در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: گرايش هاي مختلف روانشناسي در كشور بر مبناي نيازها و سياست گذاري ها طراحي نشده است. به عنوان مثال با وضعيت موجود در كشور، رشته روانشناسي اجتماعي بسيار مورد نياز است كه دانشگاه ها از داشتن اين رشته محروم هستند.

وي تصريح كرد: در رشته روانشناسي بيشتر اوقات، آموزش منجر به عمل نمي شود و امكانات ارائه كار عملي به دانشجويان كم است، اين در حالي است كه در رابطه با بيماري ها و درمان در اين رشته نمي توان فقط به خواندن كتب و جزوه اكتفا كرد. بيماران در كتاب ها بيمار نمي شوند بايد در واقعيت با مشكلات آنها روبرو شد.

اين استاد دانشگاه در ادامه افزود: حتي در مقاطع تحصيلات تكميلي رشته روانشناسي صلاحيت لازم براي انجام فعاليت هاي عملي، مثل درمان وجود ندارد. سازمان نظام روانشناسي بايد در اين زمينه صلاحيت مورد نياز را براي افراد تعيين و مشخص كند.

وي خاطر نشان كرد: بزرگترين مشكل در اين رشته طراحي نامناسب آن است كه مانند قيف وارونه اي مي باشد. طراحي اين رشته به اين صورت است كه دانشجويان درمقطع كارشناسي با گرايش هاي تخصصي باليني و كودكان استثنايي روبرو هستند كه در واقعيت چندان فرقي با هم ندارند و در مقاطع بالا اين گرايشها عمومي مي شود. در حال حاضر بسياري از مديران گروه هاي روانشناسي در دانشگاه ها اين مسئله را عنوان كرده اند.

دكتر مظاهري اظهار كرد: با توجه به مطالبي كه ذكر شد، آموزش اين رشته در دانشگاه هاي كشور از يك تمركز تخصصي ظاهري در مقطع كارشناسي شروع مي شود و در مقطع دكتري در سطحي وسيع و گسترده تخصص حرفه اي وجود ندارد.

وي در پايان يادآور شد: همچنين مشكل ديگري كه در اين رشته وجود دارد اين است كه يك عنوان درسي در مقطع كارشناسي تدريس مي شود و به صورت تكراري تا مقاطع بالاتر ادامه مي يابد.
 

عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي
// پايان نامه هاي دانشجويان روانشناسي  با ضعف در متدولوژي و فقدان شوق دانستن همراه است

عضو هيئت علمي دانشگاه علامه طباطبايي گفت : در رشته روانشناسي دانشجويان در تحقيقات پايان نامه اي خود با ضعف در متدولوژي و فقدان شوق دانستن مواجه هستند.

دكتر محمد رضا افضل نيا در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: در روانشناسي جاري در دانشگاه هاي كشور هيچ اثر و ردپايي از روانشناسي بومي، سنتي و تاريخي ايران ديده نمي شود. به طور كلي روانشناسي فعلي كليشه اي از افكار و تداوم فلسفه غربي بدون توجه به ريشه هاي فلسفي و فرهنگي خودمان است.

وي تصريح كرد: روانشناسي در كشور همچون صنعت مونتاژ پيوسته با تقليد چشم بسته از غرب و به آريه گرفتن از آنها آموزش داده مي شود.

دانشجويان رشته روانشناسي با استفاده نادرست از منابع انترنتي تحقيقات بي مايه و سطحي انجام مي دهند. به گونه اي كه برخي از دانشجويان بدون توجه به ريشه هاي تئوريك و فلسفي اين افكار نوين اينترنتي به جاي تحقيق و تفحص در اين منابع، پايان نامه و پروژه هاي تحقيقاتي خود را به صورت انشايي و يا پيروي محض از رهنمودهاي اينترنتي، ارائه مي دهند.

افضل نيا خاطر نشان كرد: مي توان گفت كه كليه رهنمودهاي تحقيق در اين زمينه منشأ غربي دارد كه با مورفولوژي جمعيت ايران هماهنگي لازم را ندارد.

دكتر افضل نيا در ادامه افزود: همچنين با الگو گرفتن از كتب و منابع درسي غربي برنامه هاي درسي اين رشته نيز از مقطع كارشناسي گرفته تا دكتري در دانشگاه هاي كشور به صورتي تقليدي و نه تحقيقي به دانشجويان رشته روانشناسي عرضه مي شود. با توجه به اين مسئله جز كليشه هاي جاري و مكتب هاي مختلف فكري در روانشناسي غربي جايگاهي براي تدريس روانشناسي ايراني باقي نمي ماند.

وي يادآور شد: از سوي ديگر بسياري از اساتيد اين رشته كه از دانشگاه هاي خارج از كشور فارغ اتحصيل شده اند، بيشتر پيرو تئوريهاي كلاسيك اين رشته مي باشند و براي تدريس و فعاليت هاي كلينيكي هم ازمنابع غربي به صورت ترجمه و تأليف استفاده مي كنند.  

وي همچنين اظهار كرد: با وجود استفاده روز افزون از اينترنت، دانشجويان رشته روانشناسي تحقيقات بي مايه و سطحي را از اين منابع اطلاع رساني انجام مي دهند. برخي از دانشجويان اين رشته بدون توجه به ريشه هاي تئوريك و فلسفي اين افكار نوين اينترنتي به جاي تحقيق و تفحص در اين منابع، پايان نامه و پروژه هاي تحقيقاتي خود را به صورت انشايي و يا پيروي محض از رهنمودهاي اينترنتي، ارائه مي دهند.

اين استاد دانشگاه در پايان تصريح كرد: به اين ترتيب تحقيق در پايان نامه ها هم با ضعف در متدولوژي و فقدان شوق دانستن در دانشجويان رشته روانشناسي همراه مي باشد.

عضو هيئت دانشگاه شهيد بهشتي
// دانشجويان تحصيلات تكميلي روانشناسي بايد نظريه پرداز  باشند
// اجماع نظر كلي در زمينه طبقه بندي گرايش هاي رشته روانشناسي وجود ندارد

عضو هيئت دانشگاه شهيد بهشتي گفت: رشته روانشناسي در تقسيم بندي گرايش ها دچار مشكل است و در اين زمينه يك اجماع نظر كلي وجود ندارد. در حال حاضر كشور ما به رشته هاي روانشناسي اجتماعي، روانشناسي محيطي، روانشناسي جنايي و دادگاهي بسيار احتياج دارد كه متأسفانه اين رشته ها هنوز در دانشگاه هاي ما ايجاد نشده اند.

دكتر سيما فردوسي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: رشته روانشناسي در مقطع دكتري هنوز نو پا است و جاي بيشتري براي كار كردن دارد.

وي تصريح كرد: اطلاعات و تحقيقات در رشته روانشناسي بايد جديد و در دسترس اساتيد و دانشجويان اين رشته قرار بگيرد. كتابخانه هاي موجود در دانشگاه هاي كشور آخرين اطلاعات را در اين رشته به راحتي و سريع در اختيار دانشجويان و اساتيد قرار نمي دهد.

در گرايش باليني رشته روانشناسي، دانشجو بايد با مراجعين و بيماران به طور مستقيم در ارتباط داشته باشد. اين در حالي است كه بيمارستان هاي كشور زير نظر وزارت بهداشت و دانشگاه ها زير نظر وزارت علوم، تحقيقات و فناوري هستند و به اين دليل دانشجويان نمي توانند به راحتي با اين مراكز ارتباط برقرار كنند

اين استاد دانشگاه خاطر نشان كرد : در گرايش باليني رشته روانشناسي، دانشجو بايد با مراجعين و بيماران به طور مستقيم در ارتباط داشته باشد. اين در حالي است كه بيمارستان هاي كشور زير نظر وزارت بهداشت و دانشگاه ها زير نظر وزارت علوم، تحقيقات و فناوري هستند و به اين دليل دانشجويان نمي توانند به راحتي با اين مراكز ارتباط برقرار كنند.

وي خاطرنشان كرد: در اين زمينه فشار بيشتر بر روي اساتيد اين رشته است. اين اساتيد خودشان بايد براي دانشجويان، از بيماران و مراجعين كلينيك هاي درماني خود استفاده كنند.

دكتر فردوسي در ادامه افزود: گرايش هاي روانشناسي در مقاطع دكتري آنقدر تخصصي نيستند و دانشجو فقط با گذراندن چند واحد تخصصي به عنوان روانشناس تربيتي و روانشناس كودكان استثنايي فارغ التحصيل مي شود.

وي يادآور شد: رشته روانشناسي در تقسيم بندي و طبقه بندي گرايش ها دچار مشكل است و در اين زمينه يك اجماع نظر كلي وجود ندارد.

اين استاد دانشگاه شهيد بهشتي در ادامه تصريح كرد: در حال حاضر كشور ما به رشته روانشناسي اجتماعي، روانشناسي محيطي و روانشناسي جنايي و دادگاهي بسيار احتياج دارد كه متأسفانه اين رشته ها هنوز در دانشگاه هاي كشور ما ايجاد نشده است.

وي افزود: رشته روانشناسي با پژوهش عجين شده است و دانشجويان در اين رشته بايد فعاليت هاي پژوهشي به عنوان كارهاي عملي و انفرادي را ارائه دهند.

دكتر فردوسي خاطرنشان كرد : ما در اين رشته در زمينه انجام پژوهش مشكل نداريم. پژوهش ها بيشتر بايد به صورت كاربردي و عملي ارائه شوند. 

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي تصريح كرد: دانشجويان در مقاطع كارشناسي ارشد و بالاتر بايد خود صاحب نظريه اي باشند و تفكر خلاق در اين زمينه داشته باشند، نه اينكه همان اصول سنجيده شده و درك شده را تكرار كنند.

يك استاد دانشگاه 
// آموزش روانشناسي در دست انحصارطلبان است
// كتب رشته روانشناسي توسط نويسندگان يهودي نوشته شده كه با فرهنگ ايراني همخواني ندارد

عضو هيئت علمي دانشگاه تربيت مدرس گفت:  در تدوين عنوان هاي درسي و سرفصل ها در رشته روانشناسي با تنگ نظري هاي زيادي مواجه هستيم. عده اي در كشور مي خواهند اين رشته فقط در انحصار چند نفر باقي بماند و هر كس كه نوآوري ارائه دهد، بلافاصله با جبهه گيري و مخالفت از جانب اين انحصار طلبان مواجه خواهد شد.

يكي از اساتيد دانشكده روانشناسي دانشگاه تربيت مدرس كه خواست نامش منعكس نشود، در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: از زمان تأسيس اولين دانشكده روانشناسي در ايران تا به حال زمان زيادي مي گذرد اما هنوز اين رشته در دانشگاه ها با مشكلات زيادي رو به رو است.

وي تصريح كرد: كتب روانشناسي در مقايسه با كتب فيزيك و شيمي ارزشي است و مسايل سياسي و اقتصادي و فرهنگي كشورها در آن مطرح مي شود.

بيشتر كتب چاپ شده در رشته روانشناسي توسط نويسندگان و روانشناسان يهودي نوشته شده است. به همين دليل در اين كتب تصورات غالب از خشم و موضوعاتي اينچنيني در مورد نژاد سياه ديده مي شود.

وي خاطرنشان كرد: اين در حالي است كه بيشتر كتب چاپ شده در كشور ما در رشته روانشناسي توسط نويسندگان و روانشناسان يهودي نوشته شده است. به همين دليل در اين كتب تصورات غالب از خشم و موضوعاتي اينچنيني در مورد نژاد سياه ديده مي شود.

اين عضو هيئت علمي دانشگاه در ادامه افزود: در تدوين عنوان هاي درسي و سرفصل ها در رشته روانشناسي با تنگ نظري هاي زيادي مواجه هستيم. عده اي در كشور مي خواهند اين رشته فقط در انحصار چند نفر باقي بماند و هر كس ديگري كه نوآوري ارائه دهد، بلافاصله با جبهه گيري و مخالفت ازجانب اين انحصار طلبان مواجه خواهد شد.

وي همچنين يادآور شد: اين افراد انحصار طلب نمي خواهند تربيت و آموزش را به سمت بلوغ وتكامل سوق دهند. اين سير نزولي آموزش در كتب و يا آموزش هايي كه از طريق رسانه ها صورت مي گيرد، نيز ديده مي شود.

اين استاد روانشناسي تصريح كرد: در اين زمينه بيشتر شاهد يك حركت ضد علمي همراه با غرض ورزي علمي هستيم كه تأكيد اساسي اش بر اين است كه فرهنگ روانشناسي را به سمتي خاص سوق دهد.

دانشجويان رشته روانشناسي از اطلاعاتي كه به درد جامعه بيمار ما نمي خورد انباشته شده اند تا جايي كه گاه آرزو مي كنم اين همه روانشناس در كشور نداشتيم. من هرگز از وضعيت روانشناسي در ايران رضايت ندارم

وي در ادامه خاطرنشان كرد: دانشجويان اين رشته از اطلاعاتي كه به درد جامعه بيمار ما نمي خورد انباشته شده اند تا جايي كه گاه آرزو مي كنم اين همه روانشناس در كشور نداشتيم. من هرگز از وضعيت روانشناسي در ايران رضايت ندارم.

وي اظهار كرد: مشكل منابع اگر چه هنوز برطرف نشده، اما خوشبختانه با اتفاقاتي كه در زمينه فناوري اطلاعات افتاده، منابع نسبت به سال هاي قبل وضعيت بهتري يافته اند. با توجه به اين مسئله اگر دانشجويي بهانه نبود منابع را بياورد، قابل قبول نيست. 

برنامه هاي مشاوره اي و روانشناسي كه صدا و سيما پخش مي كند، بيشتر جنبه سرگرمي دارد و به جرأت مي توان گفت كه مبناي علمي ندارد و حتي مشكلاتي را هم براي خانواده ها فراهم مي كند

اين استاد دانشگاه تربيت مدرس يادآور شد: روانشناسان امروز در كشور مشكلات را به خوبي مي بينند اما زماني كه مي خواهند نسخه بپيچند چارچوب هاي ارزشي را فراموش كرده و راه حل هاي غربي را تجويز مي كنند. اين راه حل وارداتي ساده ترين راه حل ممكن است.

وي در ادامه افزود: در مورد كتب چاپ شده در حوزه روانشناسي در ايران، نيز تأكيد مي كنم كه 99 در صد از اين كتاب ها ارزش علمي ندارند.

اين روانشناس در پايان يادآور شد: برنامه هاي مشاوره اي و روانشناسي كه صدا و سيما پخش مي كند، بيشتر جنبه سرگرمي براي مردم دارد و به جرأت مي توان گفت كه مبناي علمي ندارند و حتي مشكلاتي را هم براي خانواده ها فراهم مي كنند.

استاد دانشگاه تهران
// كمبود منابع جديد در رشته روانشناسي، دانشجويان و اساتيد اين رشته را با مشكل مواجه كرده است
// پژوهش در رشته روانشناسي نهادينه نشده است

عضو هيئت علمي دانشگاه تهران در زمينه وضعيت آموزش رشته روانشناسي در دانشگاه هاي كشور گفت : علاوه بر كمبود منابع علمي به روز در كتابخانه هاي دانشگاه هاي كشور، عدم هماهنگي گرايش هاي رشته روانشناسي با نيازهاي جامعه مشكلات عديده اي را براي دانشجويان و فارغ التحصيلان اين رشته ايجاد كرده است.

دكتر رستمي در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: روانشناسي يك علم روز است و روز به روز با توجه به پيشرفت كشورها نياز به اين علم بيشتر مي شود. روانشناسي در ايران  با روانشناسي در كشورهاي پيشرفته فاصله زيادي دارد.

وي تصريح كرد: علم روانشناسي زماني براي جامعه مفيد خواهد بود كه تخصصي تر و كاربردي تر شود و در مقاطع تحصيلات تكميلي به تربيت دانشجويان متخصص و حرفه اي پرداخته شود.

اين استاد روانشناسي در ادامه خاطرنشان كرد: كتابخانه هاي دانشكده هاي روانشناسي در كشور در مفايسه با كشورهاي پيشرفته با كمبود شديد منابع به روز اين رشته مواجه هستند. اين منابع به سختي در دسترس دانشجويان و اساتيد رشته روانشناسي قرار مي گيرد به طوري كه شايد از كل مجلات جديد چاپ شده در دنيا كه تعدادشان زياد است، تنها 50 مجله در كتابخانه هاي ما وجود داشته باشد.

وي اظهار كرد: در دانشگاه هاي كشور روانشناس عمومي به تعداد زيادي وجود دارد ولي در زمينه روانشناس متخصص با كمبود مواجه هستيم. در اين زمينه بايد مطابق با نيازهايي كه در كشور موجود است، گرايش هاي بيشتري از اين علم را در دانشگاه ها ايجاد كنيم. گرايش هايي كه نيازشان بيشتر در كشور احساس مي شود، مانند روانشناسي خانواده، روانشناسي كودك، روانشناسي صنعتي و سازماني.

دكتر رستمي تصريح كرد: با توجه به كمبود كلي بودجه هاي پژوهشي در كشور، پژوهش در اين رشته هم در دانشگاه ها با مشكل مواجه است. پايان نامه هاي دانشجويان در جزوه هاي جلد شده اي در كتابخانه ها خاك مي خورند و با توجه به اين مسئله كه تحقيقات در كشور ما نهادينه نشده، اين رساله ها مورد استفاده قرار نمي گيرند.

استاد دانشگاه تهران در پايان يادآور شد: ما بايد روانشناسي متداول در دنيا را دريافت كنيم و با تحقيق وپژوهش قسمت هايي از آن را كه با فرهنگ ايراني در تضاد است حذف و بقيه را به كار ببريم. 
 

عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي
پايان نامه دانشجويان كارشناسي رشته روانشناسي كپي برداري از تحقيقات تكراري و قديمي است

عضو هيئت علمي دانشگاه آزاد اسلامي گفت: دانشجويان دوره كارشناسي روانشناسي در زمينه اجرا و ارائه پايان نامه خود تحت فشار زماني هستند و به همين دليل پايان نامه خود را از دانشجويان ترم هاي گذشته يا دانشجويان دانشگاه هاي ديگر كپي برداري مي كنند كه اين امر سبب كاهش كيفيت آموزش و پژوهش در رشته روانشناسي شده است.

دكتر ابراهيمي مقدم در گفتگو با خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر" افزود: جذب بي رويه دانشجو در مقطع كارشناسي در رشته روانشناسي به عنوان يك معضل باعث شده كه بسياري از اين افراد از هوشمندي بالايي براي اين رشته برخوردار نباشند.

وي تصريح كرد: در رشته روانشناسي بايد علاوه بر آزمون ورودي دانشگاه (كنكور) ملاك ديگري هم براي گزينش دانشجو وجود داشته باشد. اين ملاك گزينش بايد ويژگي هاي شخصيتي و رواني افراد را نيز براي ورود به رشته روانشناسي در نظر بگيرد.

وي خاطرنشان كرد: بسياري از دانشجويان در اين رشته به آينده شغلي و حرفه اي خود اميدوار نيستند. اين دسته از دانشجويان نمي دانند در آينده از وضعيت اقتصادي مناسبي برخوردار خواهند شد يا خير.

ابراهيم مقدم تصريح كرد : در دهه اخير منابع آموزشي به خصوص كتب ترجمه شده در اين رشته بسيار افزايش پيدا كرده و منابع به روز مي باشد. به همين دليل دانشجويان كارشناسي ارشد روانشناسي، ديگر به سراغ منابع اصلي و مرجع نمي روند.

وي خاطرنشان كرد: در درس هايي كه جنبه عملي دارند اين رشته هميشه با مشكل مواجه است. اين رشته از نظر آزمايشگاهي در مقايسه با كشورهاي پيشرفته به خصوص در مقاطع بالا بسيار ضعيف است. همچنين مراكز غير دانشگاهي براي انجام فعاليت هاي پژوهشي با دانشجويان اين رشته همكاري هاي لازم را به عمل نمي آورند.

اين استاد دانشگاه آزاد اسلامي افزود: رشته روانشناسي براي انجام كارهاي درماني و تشخيصي به بيمارستان ها و كلينيك ها احتياج مبرم دارد. در كشورهاي پيشرفته هميشه يك بيمارستان براي فعاليت هاي تشخيصي و درماني دانشجويان در خود دانشگاه وجود دارد. اما در ايران دانشجويان با اين مشكل مواجه هستند.

وي افزود : اساتيد اين رشته به طور متوسط از معلومات خوبي برخوردار هستند ولي بيشترين مشكل اساتيد درگيري آنها با مسائل معيشتي است كه همين امر باعث مي شود آنها به جاي شركت در كارگاه هاي آموزشي كه دانشگاه برايشان در نظر گرفته به دنبال برطرف كردن نيازهاي معيشتي باشند.