درمان مصرف کنندگان دخانیات و هزینه های میلیاردی/غفلتی که سالانه چهار هزار نفر قربانی می گیرد

به گزارش خبرنگار مهر، هشت درصد افراد 15 تا 65 سال یعنی حدود 285 هزار نفر در خراسان رضوی از مواد دخانی استفاده می کنند و سالانه بیش از 4 هزار نفر در این استان جان خود را به دلیل استعمال دخانیات از دست می دهند.

همچنین بر اساس اعلام پزشکان متخصص مصرف هر قلیان برابر با استنشاق 20 تا 40 نخ سیگار است اما هنوز بسیاری از مردم به این باور نرسیده اند و قلیان از نظر این افراد وسیله ای تفننی است که در تفریحگاهها و دامان طبیعت هم آنها را همراهی می کند.

يک وعده مصرف قليان معادل 20 تا 40 نخ سيگار

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با مهر اظهار کرد: باور عمومي بر آن است که عبور دود از ميان آب درون محفظه شيشه‌اي قليان موجب تصفيه آن مي‌شود که اين باور، اشتباه است و برخلاف باورهاي سنتي حجم دود استنشاق شده ناشي از يک وعده مصرف قليان معادل 20 تا 40 نخ سيگار است.

حمید بهرامی عنوان کرد: قليان نه تنها تمام 4 هزار ماده سمي و 70 ماده سرطان‌زاي موجود در سيگار را داراست بلکه مونوکسيدکربن بيشتري نيز توليد مي‌کند؛ به‌علاوه دود قليان مجموعه‌اي از عوامل سرطان‌زاي ديگر را هم در خود دارد که ناشي از سوختن ذغال است.

وی افزود : مواد سمی موجود در دود قلیان به‌عنوان عامل اصلي بروز سرطان ريه، بيماري‌هاي قلبي عروقي و ساير بيماري‌ها شناخته شده‌اند و خطر انتقال بيماري‌هاي عفوني نظير سل، هپاتيت و برخي بيماري‌هاي ويروسي نيز به دليل استفاده مشترک از قطعه دهاني وجود دارد.

افراد در معرض دود قليان هم معادل 4 تا 7 نخ سيگار، دود وارد ريه‌هايشان می شود

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهدتصریح کرد: افراد در معرض دود قليان هم معادل 4 تا 7 نخ سيگار، دود وارد ريه‌هايشان می شود.

بهرامی با اشاره به اثرات زیان آور مواد شیمیایی موجود در سیگار و قلیان گفت: دود قلیان و سیگار حاوی مواد خطرناک و سمی از جمله نيکوتين، مونوکسيدکربن، آرسنيک، آمونياک د‌.د.ت و جیوه است که  اثرات سوء بيشتري روي دستگاه‌هاي مختلف بدن دارد و  به‌طور ميانگين افرادي که سيگار و قلیان کشيدن را در دوران نوجواني آغاز مي‌کنند 20تا 25 سال زودتر از افراد غيرسيگاري خواهند مرد.

وی گفت: بر اساس آمارها علت90 درصد سرطان‌هاي ريه، 80 درصد موارد برونشيت مزمن و15 تا 20 درصد سرطان‌هاي روده بزرگ،کبدورحم استعمال دخانيات است و خطر ايجاد بيماري‌هاي قلبي عروقي در اثر استفاده از سيگار در مردان تا 3 برابر و در زنان تا 6 برابر افزايش مي يابد.

دخانيات قدرت باروري زنان را کاهش می دهد

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به اینکه استعمال دخانيات در ايجاد بيماري‌هاي گوارشي، پوکي‌استخوان، پوسيدگي دندان‌ها و بيماري‌هاي پوستي نقش مؤثري دارد عنوان کرد: دخانيات قدرت باروري زنان را کاهش داده و خطر ايجاد‌سقط، تولد نوزاد با وزن‌کم، مرده‌زايي و يائسگي زودهنگام را افزايش مي‌دهد.

بهرامی با اشاره به اینکه هشت درصد افراد 15 تا 65 سال یعنی اینکه حدود 285 هزار نفر در خراسان رضوی از مواد دخانی استفاده می کنند، گفت: سالانه بیش از 4 هزار نفر در استان جان خود را به دلیل استعمال دخانیات از دست می دهند که این امر نیازمند همکاری دستگاههای مختلف و رسانه ها در راستای فرهنگ سازی و افزایش حساسیت جامعه در این زمینه است.

وی گفت: در 20 سال گذشته استعمال دخانیات علت دهم مرگ و میر در جهان به شمار می رفت و در حال حاضر در رتبه چهارم قرار دارد و پیش بینی می شود تا 20 سال آینده مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات به رتبه اول جهان برسد.

بهرامی با اشاره به اینکه هزینه روزانه استعمال دخانیات 5 تا 7 میلیارد تومان است و دو برابر این میزان نیز صرف هزینه های درمانی افراد می شود خاطر نشان کرد: در کشور قوانین کنترل دخانیات موجود است اما اجرای آن نیازمند یک عزم ملی است.

سیگار و مرگ زود رس در مردان

وی با بیان اینکه برخی از مکانهای فرهنگی از جمله کیوسکهای روزنامه فروشی که محل فروش روزنامه و مجلات علمی ، فرهنگی هستند اقدام به فروش سیگار می کنند خاطر نشان کرد: بر اساس قوانین کشوری این عمل جرم است و مواد دخانی باید در مراکز خاص و به افراد بالای 18 سال فروخته شود .

بهرامی متوسط سن شروع كشیدن سیگار در استان خراسان رضوی را 14  سال ذكر كرد و گفت: به ‌طور میانگین افرادی كه سیگار كشیدن را از دوران نوجوانی آغاز می‌كنند 20 تا 25 سال زودتر از افراد غیرسیگاری می میرند.

وی  با بیان اینكه سیگار سبب مرگ زود رس در مردان می‌شود، افزود: علت 90 درصد سرطان ‌های ریه، 80 درصد موارد برونشیت مزمن و 15تا20درصد سرطان ‌های روده بزرگ، كبد و رحم استعمال دخانیات است.

وی با بیان اینکه در کشور نیز سالانه بیش از 50 هزار نفر جان خود را به دلیل استعمال دخانیات از دست می دهند بیان کرد: مرگ حاصل از استعمال دخانیات در کشور سه برابر بیشتر از سوانح رانندگی است .

وی  کاهش دسترسی دخانیات به ویژه برای گروههای جوان و نوجوان ، فرهنگ سازی ، اجرای صحیح قوانین ، جلوگیری از قاچاق سیگار به کشور ، همکاری رسانه های گروهی را از جمله راهکارهای کاهش استعمال دخانیات در کشور برشمرد.

استعمال سیگار در30 درصد از سرطانها موثر است

استادیار گروه رادیوتراپی و انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با مهر اظهار کرد: استعمال هر نخ سیگار شش دقیقه از عمر انسان را می کاهد.

طوسی به مصرف کنندگان سیگار هشدار داد و گفت: استعمال سیگار در30 درصد از سرطانها موثر است و 90 درصد از مبتلایان به سرطان ریه سیگاری بوده و یا در معرض دود سیگار بوده اند و سرطان های حنجره، حفره دهان، مری، لوزالمعده و مثانه مرتبط با افراد سیگاری است.

وی در رابطه با اعتیاد به سیگار گفت: نیکوتین موجود در سیگار بسیار اعتیاد آور بوده و ترک آن از هروئین سخت تر و 10 سال زمان می برد تا فرد از نظر ابتلا به سرطان مثل یک غیرسیگاری شود.

طوسی با بیان اینکه عده ای سیگاریهای ثانویه محسوب می شوند افزود: گاهی اوقات سرطان ریه در افرادی بوجود می آید که سیگاری نبوده اند اما در معرض استفاده از آن قرار داشته و همسر یا همکارشان سیگاری بوده است.

اثرات مخرب قلیان با تنباکوی میوه ای بدتر از سیگار

سیلانیان طوسی افزود: استفاده از قلیان با تنباکو یا میوه ای به مراتب از سیگار بدتر است و دود تولید شده از قلیان بسیار بیشتر از سیگار است و ما خانمهایی را که در اثر استعمال قلیان مبتلا به سرطان ریه و حنجره شده اند داریم.

وی یادآور شد: هر چه سن شروع سیگار پایین تر باشد و تعداد سیگار مصرفی در روز بیشتر باشد خطر بالاتری دارد و با توجه به تقلید کودکان از والدین بهتر است دقت کنیم تا آنها با سیگار آشنا نشوند.

وی یاد آور شد: سرفه خصوصا همراه با خون و خشونت در صدا در افراد سیگاری از علائم هشدار دهنده سرطان است.

وی بیان کرد: دود سیگار و سایر مواد دخانی به علت دارا بودن بیش از چهار هزار نوع ماده شیمیایی و 40 نوع  تركیبات سمی، باعث بروز بیماری‌ های مختلف در انسان می شود .

لوله های آب قلیان مواد سمی را فیلتر نمی کند

تحقیقات اساتید فیزیولوژی و فارماکولوژی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز از تاثیرات مشابه قلیان در عملکرد ریه‌ها و علائم تنفسی در قلیانی ها  و افراد سیگاریی که به شدت دود سیگار را وارد ریه های خود می‌کنند خبر می دهد و این علائم  را شامل خس خس سینه، سرفه و تنگی قفسه سینه می دانند.

نتیجه این تحقیقات این عقیده را که قلیان به دلیل داشتن لوله های آب مواد سمی تنباکو را فیلتر می‌کند به چالش می‌کشاند و در این پژوهش محققان عملکرد ریه را در 3 گروه از افراد مصرف کننده دخانیات و یک گروه از افراد غیرسیگاری با هم مقایسه کردند.

گروه اول، 57 نفر که قلیان می کشیدند؛ گروه دوم، 30 فرد سیگاری که به شدت دود سیگار را وارد ریه‌های خود می‌کردند؛ گروه سوم، 51 فرد سیگاری که به اندازه معمولی دود سیگار را استنشاق می‌کردند و گروه آخر، 44 فرد غیرسیگاری بودند.

23 درصد از افرادی که قلیان می‌کشیدند، 30 درصد از افراد سیگاری که به شدت دود سیگار را وارد ریه‌های خود می‌کردند و 22 درصد از افراد گروه سوم دچار خس خس سینه بودند.

تقریباً 37 درصد از افرادی که قلیان می‌کشیدند، 40 درصد از افراد گروه دوم و حدود 29 درصد از گروه سوم به تنگی قفسه سینه دچار بودند؛ 21 درصد از افراد گروه اول، حدود 37 درصد از افراد گروه دوم و تقریباً 20 درصد از افراد گروه سوم مرتب سرفه می کردند.

افراد غیرسیگاری بسیار کمتر به این علائم دچار بودند.؛ تقریباً 9 درصد به خس خس سینه، 13 درصد به تنگی قفسه سینه و 7 درصد به سرفه دچار بودند.

امید می رود در روزهای چهارم تا دهم خردادماه که هفته جهانی مبارزه با دخانیات است؛ نگاه مسئولان برای مقابله فرهنگی با دخانیات جدی تر شود و البته اجرای قوانین مبارزه با دخانیات نیز عزم ملی می طلبد.

...................................

گزارش : زهره رنگ آمیز