به گزارش خبرنگار مهر، از یک تا 65 بشمارید...! سال گذشته 65 نفر در اتوبان قم - تهران جان خود را از دست داده‌اند. هر چند این آمار تحت تأثیر تصادف دو اتوبوس اسکانیا یک جهش 200 درصدی داشته اما معرفی این اتوبان به عنوان حادثه‌سازترین جاده کشور در تابستان گذشته توسط قائم مقام سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر، خبر از ادامه وضعیت نگران‌کننده این مسیر می‌دهد.
مشاهده وضعیت این آزادراه در روزهای آخر هفته یا تعطیلات کافی است تا مطمئن شویم این مسیر بیش از ظرفیتش از خودروها پذیرایی می‌کند. خودروهایی که ایام تعطیلات تعدادشان به 100 هزار در روز می‌رسد. در روزهای عادی هم این اتوبان به طور متوسط روزانه میزبان 50 هزار خودرو است.
آزادراهی که یک پنجم اتوبوس‌های کشور در آن تردد می‌کنند و دوربین‌های تردد شمار آن گاهی در یک روز به تعداد جمعیت یک شهر کوچک خودرو می‌شمارند.
با وجود تمام این آمارها و القابی که به این اتوبان نسبت داده شده، مدیر راهداری اداره‌کل راه و شهرسازی استان قم، آزادراه قم - تهران را کامل‌ترین مسیر از نظر ایمنی و الگوی تمام کشور می‌داند.
اکبر سلیمیان در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به هزینه 30 میلیارد تومانی در سال جاری تنها برای روکش آسفالت این مسیر می‌گوید: بیشترین اعتبار در مجموعه راهداری برای این محور در نظر گرفته شده و شرایط آن همواره خوب بوده است. هیچ نقطه حادثه‌خیزی ندارد و هیچ نقصی در روشنایی و علائم آن دیده نمی‌شود.
وی افزود: آزادراه قم - تهران در سال جاری 2 میلیارد تومان هزینه برای خط‌کشی و 2 میلیارد تومان نیز برای نصب علائم به عهده دولت گذاشته است. نگهداری گاردریل‌ها و تأمین روشنایی هم هر کدام هزینه‌های سنگینی دارند.
تردد بیش از ظرفیت است
تمام نکاتی که سلیمیان به آن اشاره می‌کند، قابل تأمل است اما یک نکته را تغییر نمی‌دهد؛ آزادراه قم - تهران بیش از ظرفیت تردد دارد. مسئله‌ای که محسن بهشتی، مدیرکل راه و شهرسازی استان قم هم به آن اذعان دارد. موضوعی که موجب شده ایمنی این جاده کاهش پیدا کرده و در صدر حادثه‌خیزترین‌ها باشد.
بهشتی در گفتگو با مهر، با اشاره به اینکه عملی‌ترین راه برای مقابله با این مشکل آماده کردن زیرساخت‌های برای تأمین مسیرهای جایگزین آزادراه قم - تهران است، گفت: یکی از برنامه‌های زودبازده برای کاهش بار ترافیکی این اتوبان افتتاح آزادراه قم - گرمسار است که به گفته کارشناسان حمل و نقل، حجم ترافیک مسیر قم ـ تهران را تا 25 تا 30 درصد کاهش می‌دهد.
جاده قم - گرمسار مسیری است که در دولت قبلی یک بار افتتاح شد اما به دلیل رعایت نشدن نکات ایمنی در ساخت آن و حجم تلفاتی که داشت، در دست بازسازی قرار گرفت. بنا بر وعده پیمانکار، این پروژه قرار است تا دهه فجر امسال به بهره‌برداری برسد.
اگر این مسیر به بهره‌برداری برسد، مسافرانی که از استان اصفهان یا استان‌های جنوبی قصد سفر به سوی مشهد مقدس یا شرق کشور را دارند، مجبور به عبور از شهر تهران و طی کردن اتوبان قم - تهران نیستند.
ترغیب مردم به استفاده از قطار
راه جایگزین دیگری که مدیرکل راه و شهرسازی استان قم به آن اشاره می‌کند، خط راه آهن قم - تهران است. این خط که حدود یک سالی است راه‌اندازی شده، با 20 درصد ظرفیت خود مسافران را جابه‌جا می‌کند. این در حالی است که هر روز یک قطار صبح زود به تهران رفته و حدود 12 ساعت بعد باز می‌گردد.
بهشتی می‌گوید برای ترغیب مردم به استفاده بیشتر از این مسیر ریلی که کاهش ترافیک اتوبان قم - تهران را به دنبال خواهد داشت، قرار است ایستگاه قطار قم - تهران از محمدیه به ایستگاه داخل شهر انتقال پیدا کند.
همچنین در صورت آماده شدن زیرساخت‌ها، زمان طی کردن مسیر قم تا تهران که الآن یک ساعت و 45 دقیقه است به یک ساعت و 15 دقیقه کاهش خواهد یافت. تعداد قطارها هم افزایش پیدا می‌کند تا هر دو ساعت قطاری از قم به سوی تهران حرکت کرده و به این ترتیب مسیر ریلی به عنوان یکی از گزینه‌های جدی تردد میان قم و تهران مطرح شود.
گسترش جاده قدیم قم - تهران
مسئله دیگری که مدیرکل راه و شهرسازی استان قم به آن اشاره می‌کند، پیگیری مطالعات چهار بانده کردن جاده قدیم قم - تهران است تا بتواند بخشی از بار ترافیکی آزادراه را تحمل کند.
در میان تمام روش‌هایی که بهشتی برای کاهش بار ترافیک آزادراه قم - تهران مطرح می‌کند، مسئله تعریض این مسیر دیده نمی‌شود. موضوعی که در گذشته مد نظر مدیران این عرصه بوده و بارها در رسانه‌ها از آن صحبت شده بود. حتی در آن روزها صحبت از تهیه طرحی برای هشت بانده شدن این آزادراه هم شنیده می‌شد.
بهشتی می‌گوید تمام این مسائل در حد حرف بوده و هیچ وقت حتی یک طرح جدی برای آن تهیه نشده است. حتی اگر چنین طرحی در دوره‌ای هم تهیه شده باشد، با گسترش متروی تهران به سوی فرودگاه امام خمینی(ره) امکان تعریض از آزادراه قم - تهران گرفته شده است.
اینکه چرا کسانی که مسیر متروی تهران را طراحی می‌کرده‌اند به امکان احتیاج تعریض آزادراه قم - تهران فکر نکرده بودند، به جای خود اما مدیرکل راه و شهرسازی استان قم هم چندان اعتقادی به لزوم توسعه این مسیر ندارد.
او می‌گوید در مجموع سیاست وزارت راه و شهرسازی این است که حمل و نقل ریلی را گسترش داده و تردد خودروهای تک سرنشین را به حداقل برساند چرا که هم احداث و نگهداری جاده‌ها بسیار پر هزینه است و هم خطرآفرینی آن بالا.
اواخر شهریور سال گذشته بود که فاجعه برخورد دو اتوبوس اسکانیا در اتوبان قم - تهران که موجب مرگ 44 نفر شد، کام ملت ایران را تلخ کرد. مسئله‌ای که به این راحتی از ذهن کسی پاک نمی‌شود.
گویا بوی خون و آهن داغ شده هر سال با رسیدن 19 شهریور از سمت این اتوبان شنیده می‌شود. هر چند در بررسی علل وقوع این حادثه، اتوبان کمتر از دیگر عوامل مقصر باشد اما هیچکس نمی‌تواند منکر این باشد که تردد بیش از حد از این اتوبان موجب می‌شود یک اشتباه انسانی یا نقص در یک خودرو تلفات دوچندان داشته باشد و پشیمانی صد چندان.
............................
زینب آخوندی
نظر شما