به گزارش خبرنگار مهر، نخستین همایش تجلیل از چهره‌های ماندگار فرش دستباف قم با نکوداشت استاد مرحوم علی رشتی‌زاده، نخستین بافنده فرش دستباف قم، شامگاه پنج شنبه با حضور دکتر حمید کارگر سرپرست مرکز ملی فرش ایران، سید حسن رضوی معاون برنامه ریزی استاندار قم، احمد ذاکری رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم، هوشنگ طیبی رئیس شرکت شهرک‌های صنعتی قم، رضا سیار فرماندار قم و پیشکسوتان و بافندگان بر‌تر فرش دستباف قم در تالار وتوس برگزار شد.
در ابتدای این مراسم یکی از پیشکسوتان فرش قم با ارایه تاریخچه‌ای از رشد و توسعه فرش قم به خدمات و زحمات استاد رشتی‌زاده اشاره کرد.
رضا ارمی با تاکید بر اینکه طرح‌ها و نقش‌های منحصر به فرد استاد رشتی‌زاده فرش قم را جهانی و ماندگار کرده است اشاره‌ای به حرفه و سجایای اخلاقی این مرحوم کرد.
رشد ۱۴ درصدی ارزش صادرات فرش دستباف
سرپرست مرکز ملی فرش ایران نیز در این مراسم با بیان اینکه طی هفت ماهه سال جاری صنعت فرش دستباف نسبت به سال گذشته رشد داشته است گفت: خوشبختانه صادرات فرش دستباف از لحاظ ارزش ریالی رشد ۱۴ درصدی و از جهت وزن فرش رشد ۱۶ درصدی داشته است.
حمید کارگر با بیان اینکه نباید در حوزه فرش دنبال سیاه نمایی بود گفت: متاسفانه در صنعت فرش یک مقایسه نادرست وجود دارد بدین صورت که آمار و ارقام فروش و صادرات فرش استانها را شهر به شهر مقایسه می‌کنند که این اصلا قضاوت درست و دقیقی نیست.
وی با تاکید بر اینکه سال ۹۲ بد‌ترین سال صادرات فرش در کشور بوده است اظهار داشت: چگونه می‌توان درباره صادرات فرش قم اظهار نظر دقیق کرد در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهد فرش قم غالبا از پایانه‌های شهرهای دیگر صادر می‌شود؟
تاکید بر حمایت عملی و پررنگ رسانه‌های جمعی از فرش دستباف
سرپرست مرکز ملی فرش ایران با طرح این مطلب که فرش ایرانی را خود ایرانی‌ها نباید بی‌ارج و بی‌هویت کنند گفت: من مخالف تابلو فرش‌هایی که الان در بازار مد شده است نیستم اما آیا در این تابلو فرش‌هایی که با قاب‌های بی‌کیفیت بسته بندی شده است نشانی از فرهنگ و سنن ایرانی - اسلامی به چشم می‌خورد؟
کارگر افزود: اگر ما به فرش ایرانی اصیل علاقمند و وفادار داریم پس این همه الیاف مصنوعی و پلی استر در صنعت نساجی و فرش ما چه می‌کند.
وی در ادامه به انتقاد از رسانه‌های جمعی به ویژه صدا و سیما نیز پرداخت و گفت: وقتی که یک برنامه تلویزیونی از بنده دعوت می‌کند و مجری آن با حرارت از حفظ ارزش‌های اصیل فرش دستباف حرف می‌زند و از صادرات نابسامان فرش گلایه می‌کند. چرا در استودیو خود از فرش پلی استر و ماشینی استفاده می‌کند.
نباید قالیبافان را انسان‌هایی فقیر و ناتوان جلوه داد
کارگر دشمن شماره یک فرش دستباف را دستگاه و ابزارهای متنوع ریسندگی و بافندگی عنوان کرد و گفت: با این همه مشکلاتی که در صنعت فرش وجود دارد باز هم نمی‌توان با ارایه آمار و ارقامی که اغلب دقیق هم نیستند القا کرد وضعیت صنعت فرش خراب و بد است.
سرپرست مرکز ملی فرش ایران با ابراز خرسندی از رشد صادرات فرش دستباف در سال جاری گفت: چرا بعضی‌ها اصرار دارند که قالی بافان را انسانی‌هایی فقیر و تحت پوشش ارگان‌های خاص جلوه دهند و روی دست‌های پینه بسته و چشمان کم سوی آنها مانور می‌دهند.
همدلی و همراهی صنف فرش قم مثال زدنی است
کارگر با تاکید بر اینکه قالیبافان انسان‌هایی شریف و هنرمند و قانع هستند افزود: باید کاری کنیم آیندگان در مورد ما قضاوتی خوب و زیبا داشته باشند.
سرپرست مرکز ملی فرش ایران به تمجید از خدمات و فعالیت‌های ماندگار استاد مرحوم رشتی‌زاده پرداخت و گفت: یکی از ویژگی‌های خوب صنف تجار و بافندگان فرش قم اتحاد، همدلی و دوستی با یکدیگر است که این خصلت کمتر در شهرهای دیگر به چشم می‌خورد.
تولید ۲۰ درصد فرش دستباف کشور در قم
معاون برنامه ریزی و اشتغال استانداری قم نیز در این مراسم با بیان اینکه شیب صادرات فرش نزولی بوده است گفت: با وجود اینکه تولید ۲۰ درصد فرش دستباف کشور در قم است اما متاسفانه آمار صادراتی آن هشدار دهنده است.
سید حسن رضوی با اعلام این مطلب که هنر فرش زمانی ماندگار می‌ماند که بتواند در شرایط اقتصادی کنونی دوام بیاورد گفت: فرش بافتن یک هنر است اما هنرمند واقعی کسی است که بتواند این هنر اصیل را به دنیا به بهترین نحو ارایه کند.
وی با بیان اینکه متاسفانه در دولت گذشته گرفتار آمار و ارقام بودیم گفت: در آن زمان مسئولان درباره صادرات فرش یک آماری ارایه می‌دادند که اصلا با حال و روز خراب و واقعیات که بر صنعت فرش می‌گذشت، سازگار نبود.
رضوی با تاکید بر اینکه نباید هنر ایرانی را ارزان فروخت اظهار داشت: اگر می‌خواهیم هنر فرش رشد کند باید نگاه تجاری و صنعتی به آن داشت. لذا فرش تا به عنوان صنعت وارد بازار جهانی نشود نمی‌توانیم این هنر اصیل ایرانی را توسعه دهیم.
تاکید بر استفاده از ظرفیت‌های طلاب خارجی در تبلیغ فرش قم
معاون استاندار قم، وظیفه خوشه صنعت فرش قم را بسیار مهم و اساسی توصیف کرد و گفت: با وجود اینکه خوشه صنعت فرش قم عملکرد خوبی داشته است اما باید ارایه آموزش‌ها و به روز رسانی در مورد صنعت فرش را جدی‌تر پیگیری کند.
رضوی با انتقاد از اینکه هنر فرش ایرانی در نزد خود ایرانی‌ها نهادینه و فرهنگ سازی نشده است گفت: اگر می‌خواهیم فرش قم به جایگاه واقعی خود برسد باید از شعار و حرف پا را فرا‌تر بگذاریم.
وی یکی از ضعف‌های صنف فرش قم را عدم استفاده از ظرفیت بومی عنوان کرد و گفت: شهر قم به عنوان ام القرای جهان اسلامی از ۱۰۰ کشور جهان نماینده دینی و فرهنگی دارد که می‌توانند ظرفیت‌های فرش قم را برای کشورهای تابعه خود توصیف و تبلیغ کنند.
صاحبان فرش از طرح مشکلات تکراری و محدود خودداری کنند
معاون برنامه ریزی استاندار با اشاره به اینکه استان قم جزو سه استان بر‌تر مجمع ملی فرش ایران است گفت: هرچند قبول دارم که باید مسئولان نیز نسبت به توسعه فرش استان توجه و جدیت بیشتری به خرج دهند اما باید صاحبان این هنر اصیل نیز در حل مشکلات موجود پیشگام باشند.
رضوی با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از طرح مساله‌ها ازسوی صاحبان تجارت و تولید فرش قم صنفی، موردی و تکراری است گفت: به جای ارایه دغدغه‌های تکراری و محدود باید به فکر حل ریشه‌ای مشکلات و آسیب‌های فراگیر این صنعت باشیم.
اشتغال بیش از ۴۰ هزار نفر در صنعت فرش قم
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم نیز در این مراسم با تأکید بر اینکه فرش اشتغال پایدار ایجاد می‌کند، افزود: فرش قم برای بیش از ۴۰ هزار نفر اشتغال پایدار ایجاد کرده است.
احمد ذاکری با طرح این مطلب که صادرات فرش فقط صدور یک کالای تجاری نیست، گفت: صادرات فرش را باید صدور فرهنگ و تمدن چند هزار ساله ایرانی - اسلامی تلقی کرد.
وی استفاده از تجارب و اندیشه‌های پیشکسوتان فرش قم را یک امر ضروری و مهم تلقی کرد و بیان داشت: استفاده از تجربیات این قشر و تلفیق آن با اندیشه های جوانان می‌تواند در حل مشکلات صنعت فرش قم راهگشا باشد.
ذاکری از پیشکسوتان صنعت فرش قم خواست با انتقال تجربیات خود به جوانان آنها را در الگوسازی برای نسل‌های آینده کمک کنند.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم با اشاره به نمودار توزیع فرش دستباف در سطح کشور به ارایه آمار در خصوص میزان صادرات فرش قم در سال‌های اخیر پرداخت و گفت: بر اساس این آمار صادرات فرش دستباف در سال ۹۰ حدود دو درصد، در سال ۹۱ به زیر یک درصد کاهش داشته و در سال ۹۲ به کمترین رقم خود یعنی ۸ دهم درصد رسیده است که یک آمار نگران کننده است.
وی افزایش نرخ ارز، نوسانات بازار، انباشت کالا در انبارها را از جمله مشکلات موجود در امر صادرات عنوان کرد و گفت: متاسفانه شرایط معیشتی و بیمه قالیبافان یکی از دغدغه‌های مهم هنر فرش محسوب می‌شود.
ذاکری با تأکید بر اینکه فرش قم مشکل برند ندارد، اظهار داشت: شهرت فرش قم در دنیا نظیر ندارد اما مشکل اصلی ما بازاریابی و فروش است.
بازاریابی اصل مهم توسعه صادرات فرش ایرانی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه یک تولید کننده فرش لزوما نیاید و نمی‌تواند یک فروشنده خوب باشد، گفت: بازاریابی فرش به یک گروه منسجم و حرفه‌ای نیاز دارد.
وی تأمین منابع بانکی را یکی از عوامل رشد و توسعه صنعت فرش قم عنوان کرد و بیان داشت: خوشبختانه با مراوداتی که در سال‌های اخیر با کشور چین داشته‌ایم فرش قم در این کشور بازار خوبی پیدا کرده است.
ذاکری با ابراز تأسف از عرضه فرش ایرانی در حراجی‌های دنیا گفت: چرا فرش ایرانی با این همه قدمت و مرغوبیت باید در حراجی‌ها با قیمت‌های نازل عرضه شود؟
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت با تأکید بر اینکه رتبه عرضه فرش ایرانی در کشورهای اروپایی در ۵ سال گذشته بهتر از وضعیت فعلی بود، افزود: وقتی فرش ایرانی خوب معرفی شود و ارزش آن را بتوانیم نهادینه کنیم حتی کشوری مثل تیمور شرقی هم مشتری ما می‌شود.
وی یکی از راه‌های توسعه صادرات فرش ایرانی را توجه به علایق و سلایق بازار جهانی عنوان کرد و گفت: اگر ذائقه فرهنگی کشورهای جهان را رصد کنیم می‌توانیم با تولید فرش مورد علاقه آنها ارزش صادرات را بیش از پیش افزایش دهیم.
بهبود صادرات فرش دستباف قم
در ادامه این مراسم، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی قم از بهبود صادرات فرش دستباف قم به چین و دستیابی به رتبه پنجمی خبر داد و ایجاد جایزه ملی گره طلایی با نام و یاد استاد رشتی‌زاده در قم را پیشنهاد کرد.
پخش فیلمی از زندگانی و خاطرات و خدمات استاد رشتی‌زاده بخش دیگری از این برنامه بود.
تقدیر از برگزیدگان و اهدای تندیس گره طلایی آخرین بخش این مراسم بود که به ترتیب آقایان یوسف الماسی (بافنده نمونه) ، محمد حسین حدادی (برگزیده مشاغل وابسته به فرش دستباف)، جواد شبانی (تندیس ویژه) ، اکبر مهدی (طراح و نقاش بر‌تر)، حسین کوهستانی (صادرکننده بر‌تر)، محمد جمشیدپور (تولیدکننده بر‌تر)، تقی بابایی (پیشکسوت نمونه) و آقا گل می‌رمهدی (پیشکسوت نمونه) مورد تقدیر قرار گرفتند.
