به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه گفت‌وگوی فرهنگی با حضور دکتر محمد صادق افراسیابی مدرس دانشگاه و کارشناس علوم فضای مجازی، دکتر محمد رضا اصنافی کارشناس فضای مجازی، سید محمد رضا آقا میری مدیر عامل موسسه تبیان و حجت الاسلام والمسلمین سید حمید حسینی رئیس دانشگاه علوم و حدیث در رابطه با موضوع مبانی و راهبردهای آموزش دینی در فضای مجازی به روی آنتن رفت.
دکتر محمد صادق افراسیابی فضای مجازی را یک ظرفیت خوب و موثر دانست و افزود: فضای مجازی ظرفیت تعاملی بودن را دارد و در استفاده از فضای مجازی برای آموزش بهتر موثر است. خیلی اوقات بعضی از رسانه هایی که یک سویه هستند مباحثی را مطرح می کنند و در آنجا مخاطب دسترسی ندارد که در ذیل همان بحثی که مطرح می شود و یا موضوعی که در حوزه های دینی مطرح می شود، شبهه یا نقد و یا نقطه نظر خودش را ارئه کند. اما فضای مجازی دو سویه است.
وی دیجیتالی بودن را ظرفیت دیگر فضای مجازی برشمرد و توضیح داد: دیجیتالی بودن فرصتی است که به ما امکان می دهد تا جستجو کنیم و در خیلی از منابع جستجو کنیم و متناسب با نیاز خودمان مباحثی را پیدا کنیم.
این کارشناس علوم فضای مجازی به چند رسانه ای بودن فضای مجازی اشاره داشت و عنوان کرد: گاهی اوقات با رسانه هایی مواجه می شوید که فقط فضای مکتوب است و یا فقط فضای صوت است مثل رادیو اما فضای مجازی اینها را با هم تلفیق می کند.
وی بدون زمان و مکان بودن را از دیگر ویژگی های فضای مجازی برشمرد و گفت: یک فردی در نقطه ای از کشور با موبایل خودش از سخنرانی فردی فیلمی را گرفته و یا از مراسم مذهبی در یک نقطه ای از کشور فیلمی را گرفته و آن را دیگران هم می توانند در هر کجایی که باشند مشاهده کنند
وی ادامه داد: از آنجا که دین بحث تفکر و تدبر است، به همین جهت در اینجا فضای مجازی دارای ظرفیت گسترده ای است برای همین می توانیم حوادثی که مردم را به تفکر وا می دارد به صورت فیلم در بیاوریم و یا در قالب کلیپ های جذاب، مضامین دینی را با محتوای هنری همراه کنیم. فیلم هایی که مخاطب را وادار به تفکر کند و یا احساس دینی مخاطب را تحریک کند، اینها در شبکه های اجتماعی برای عموم می تواند موثر باشد.
افراسیابی با اظهار به اینکه باید در حوزه آموزش مخاطب را سطح بندی کنیم، گفت: سطح اول، مخاطب عامه است یعنی برای عموم مردم یک رویکرد لازم داریم و در این رویکرد با کلیپ های جذاب، کارهای هنری، نماهنگ ها، فیلم های جذاب با عموم مردم می خواهیم گفتگو کنیم.
وی ادامه داد: دسته دوم مخاطبان، نخبگان هستند. افرادی که حرف دارند، شبهه و یا بحثی را دارند که باید با این افراد نوع دیگری گفتگو کرد. گروه دیگر، سیاستگذاران فرهنگی و دولت مردان هستند. مخاطبان دیگر دانش پژوهان حوزه دین هستند
وی خاطر نشان کرد: خوبی فضای مجازی این است که برای همه این افراد قابل استفاده است و مهم این است که ما در حوزه سیاست گذاری بدانیم با این انواع و اقسام مخاطب سروکار داریم و برای هر کدام محتوای مناسب خودش را تولید کنیم.
این کارشناس به آسیب های حاصل از فضای مجازی اشاره داشت و گفت: چرا اولویت در فضای مجازی باید سرگرمی باشد؟ در بعضی از کشورهای دیگر پژوهش های انجام شده و نشان داده در استفاده از فضای مجازی در آن کشورها، اولویت ها در حوزه آموزش است.
وی افزود: ما ضمن اینکه باید برای محتوای دینی از قالب سرگرمی استفاده کنیم در عین حال با بالا بردن سواد رسانه ای مردم و اینکه از اینترنت می شود استفاده آموزشی کرد به این سمت برویم که اگر یک زمان محتوای آموزشی هم در بستر فضای اینترنت ارائه شد مردم استقبال کنند و فکر نکنند اینترنت صرفا یک پدیده سرگرم کننده است.
دکتر محمد رضا اصنافی در خصوص مخاطبان در فضای مجازی گفت: تعداد بازدیدکنندگان در فضای مجازی و مخاطبان در این فضا بسیار بالاتر از این است که یک روحانی و یا مبلغ دینی در مسجد و یا حسینیه ای برای تعداد محدودی از افراد سخنرانی کند.
وی با اشاره به تهدیدات موجود در فضای مجازی، اظهار داشت: در فضای مجازی با تهدیدات فرهنگی زیادی مواجه هستیم مثلا وقتی به ماه مبارک رمضان نزدیک می شویم، شبهات زیادی در مورد روزه و ارتباط آن با سلامتی در فضای مجازی زیاد می شود یعنی در مقابل ما نشسته اند و همه چیز را رصد می کنند. طرف مقابل سازمان یافته و مشخص در این فضا کار و شبهه افکنی می کند.
این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: خیلی مواقع وقتی شما چند شبهه را پاسخ دهید، اعتبار شبهه های بعدی را هم می گیرید و طرف را بی اعتبار می کنید و این هم به سواد رسانه ای مخاطب و هم به سواد دینی مخاطب و هم ضربه زدن و کاهش اعتبار و سرمایه اجتماعی طرف مقابل ضربه سنگینی می زند.
وی با بیان اینکه باید به با شناخت مخاطب، محتوای مناسبی را در فضای مجازی گسترش داد، افزود: ما نباید فکر کنیم فضای مجازی نوع پیشرفته شده مثلا رسانه های سابق است این نیست یک کارکرد رسانه ای دارد، فضای مجازی کارش تولید محتوا است و برای محتوا باید ابتدا ذائقه مخاطب در فضای مجازی را بشناسید. باید محتوا را به صورت بسته بندی شده و در دوجمله و یا یک پاراگرف باشد یعنی این فضا فضای ضربه زدن آنی است.
اصنافی کار در ترویج سبک زندگی را مهم برشمرد و عنوان کرد: باید در این فضا حضور دینی داشته باشیم یعنی فردی که خودش معتقد است و یک روحانی است و فردی است که ارزش های دینی برایش مهم است باید خودش را مقید کند برای اینکه سبک زندگی فضای مجازی را ترویج دهد باید در این فضا حضور داشته باشد.
در ادامه سید محمد رضا آقا میری با اشاره به سایت تبیان به اهداف این سایت اشاره کرد و گفت: وقتی قرار شد سایت تبیان را راه اندازی کنیم سه هدف کلی و اصلی را در ظرف کارهای خودمان به عنوان هدف غائی مورد توجه قرار دادیم یعنی کاربر، محتوا و زیر ساخت شبکه.
وی بکاربر را به عنوان اصلی ترین موضوع کار در این سایت برشمرد و اظهار داشت: کاربر به عنوان موضوع اصلی کار ما مطرح بود و اهمیت خاص و ویژه ای داشت و ما محتوا را به حسب نیاز کاربر در اولویت دوم مد نظر داشتیم و زیر ساخت شبکه هم در این قضیه ضروری بود، چون اگر ما زیرساخت خوبی را نداشته باشیم طبیعتا کاربر و محتوا هم راضی نمی شوند.
وی ادامه داد: نیازهای کاربر را در حوزه های مختلف هدف گذاری کردیم و آنچه که مد نظر ما بود سوق دادن کاربر به سمت زندگی خوب و سبک زندگی مطلوب و از آن طرف تبلیغ دین و شریعت اسلام به عنوان بهترین الگو برای میل به کمالات انسانی بود و بر این اساس حرکت کریم.
مدیر عامل موسسه تبیان به حوزه های گوناگون این سایت پرداختت و تشریح کرد: در حوزه مشاوره نزدیک به صد مشاور داریم که فقط پاسخ به سوالات و شبهات را عرضه می کنند در حوزه روانشناسی در حدود ۱۵ الی ۱۶ روانشناس داریم که بیش از کارشناسی ارشد در این حوزه تخصص دارند و در حوزه پزشکی، پزشکان متعددی داریم.
وی ادامه داد: در حوزه های کتاب مفصل ورود کردیم و اخیرا کتابخانه ما با نسخه جدیدش به روز شده و شبکه های اجتماعی مختلف داریم که برخی با برند تبیان و برخی خارج از این برند است و دارد فعالیت می کند و مشابه شبکه های اجتماعی را کاملا ارائه کرده ایم.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین سید حمید حسینی در خصوص چگونگی تاسیس دانشگاه علوم و حدیث گفت: ما مرکز آموزشی و تخصصی را ایجاد کرده بودیم که اصلا در جهت هم اساتید و هم ویژگی ها و متون تخصصی نظیر نداشت و به دلیل خاص بودن این مجموعه آموزشی درخواست های متعددی در سراسر کشور و حتی خارج از کشور وجود داشت برای اینکه شبعاتی ایجاد شود و این کار گسترش پیدا کند.
وی افزود: از طرفی برای این کار، توان آموزشی و اساتید ما خیلی محدود بود و نمی توانست پاسخگوی این نیازها باشد ما در آن موقع روی این موضوع فکر و بررسی کردیم و دیدیم راهی که صد درصد کیفیت آموزش حضوری را تامین نمی کند اما مقدار قابل توجهی از آن کیفیت را می تواند در اختیار ما بگذارد و در عین حال محدودیت ها و فاصله ها و مشکلات مکانی و زمانی را هم برطرف کند، بحث آموزش الکترونیکی و فضای مجازی است.
رئیس دانشگاه علوم و حدیث در خصوص به روز بودن این دانشگاه در فضای مجازی، گفت: زیر ساخت این شیوه و این فضای آموزشی، بسترهای فنی است ولی آنچه که باعث نقطه قوت یک مرکز آموزشی مثل مرکز آموزشی الکترونیکی دانشگاه قرآن و حدیث شده تکیه بر ابزارهای فنی نیست آن چیزی که در یادگیری وآموزش مهمتر است نگاه درست به فرآیندهای آموزشی، پشتیبانی های آموزشی و تعاملاتی که بین استاد و دانشجو است که باید اتفاق بیافتد.
نظر شما