به گزارش خبرنگار مهر سید محمد مجابی معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست در سومین نشست هم‌اندیشی و هم‌آوایی آینده شهری ایران با محوریت سنجش وضعیت پایداری در کلانشهر تهران که عصر روز سه شنبه به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد با بیان اینکه مهم‌ترین چالش حوزه محیط زیست ناشی از رویکرد اشتباه توسعه است، گفت: این رویکرد اشتباه تنها مختص ایران نیست و در تمام دنیا وجود دارد.
مجابی افزود: توان بشر در استفاده از منابع، منجر به دست اندازی بیشتر بشر به منابع و افزایش تخریب و آلودگی انسان ساخت یا ناشی از عامل انسانی در طبیعت و محیط زیست شد.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: در نتیجه بشر در قرن ۲۰ به رغم برخورداری از مدرنسیم و تکنولوژی با چالش‌های جدی محیط زیستی مواجه شد.
وی با یادآوری اینکه تعامل جهانی برای حرکت به سمت توسعه پایدار از ربع سوم قرن ۲۰ آغاز شد، خاطرنشان کرد: امروز یکی از مهم‌ترین مباحثی که بشر با آن مواجه است موضوع گرم شدن کره زمین و تلاش برای مقابله با این افزایش دما است. به همین دلیل ۱۹۷ کشور در اجلاس پاریس به این جمع‌بندی رسیدند که باید از افزایش دمای کره زمین به بیش از ۲ درجه نسبت به قبل انقلاب صنعتی جلوگیری شود.
مجابی با اشاره به عصر یخبندان، اظهار کرد: فراموش نکنیم که عصر یخبندان به دنبال کاهش تنها ۵ درجه‌ای دما بر روی کره زمین رخ داد و چه بسا افزایش بیش از ۲ درجه‌ای دما منجر به تجربه کردن جهنم در همین دنیا شود.
وی با بیان اینکه کمربند خشکی از مغرب تا پاکستان را فرا گرفته است، اظهار کرد: در برخی نقاط ایران با افزایش دمایی بیش از افزایش دمای میانگین جهانی روبه رو هستیم.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تأکید بر اهمیت محیط زیست و تأثیر آن بر کیفیت زندگی بشر، تصریح کرد: صحبت از زندگی و حیات در واقع صحبت از کیفیت زندگی و حیات است و از این رو در حوزه مدیریت شهری به لحاظ تمرکز جمعیتی شهرها باید میزان توجه به مسائل محیط زیستی به شدت افزایش دهیم.
وی با ذکر مثال کلانشهر تهران، گفت: تهران شهری با ۵۲ کیلومتر از انتهای شهید بابایی تا بزرگراه کرج و ۲۸ کیلومتر در طولانی‌ترین مسیر شمالی و جنوبی و وسعت ۷۷۰ کیلومتر مربع، جمعیت روزانه بیش از ۱۱ میلیون نفر، همچنین ۱۶ میلیون سفر در روز است.
مجابی ادامه داد: تهران شهری است که ساماندهی مشاغل در آن مشکل دارد، توزیع مسائل مختلف در یک حوزه نیازمند راهبری جدید است و همچنین میزان بارندگی آن محدود است تا جایی که ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب دستاورد نزولات جوی در ۳۸ بارندگی تهران است ولی میزان مصرف آب در تهران ۱۰۰۰ میلیون متر مکعب است و این بدان معنا است که تنها یک سوم میزان آب مصرفی تهران از محل بارش‌ها تأمین می‌شود که البته این بارش‌ها تنها منجر به هدایت آلودگی‌ها از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌شود.
مجابی ضمن تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی در حوزه‌های مختلف شهر تهران، تصریح کرد: نخستین اقدام مسئله یابی است؛ و از این رو در نخستین مطالعه صورت گرفته در خصوص کلانشهر تهران، ۵۰۰ کد مسئله تعریف کردیم که در ۴۰ دسته قابل طبقه‌بندی بود.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در گام دوم باید این مسائل مدام رصد شود و داشبرد شهری از همین نقطه شکل گرفت که بعدها تبدیل به رصدخانه شهری شد و البته از جمله اقداماتی است که می‌تواند اثرات بسیار جدی داشته باشد. زیرا در رصدخانه شهری قادر به مشاهده تمامی بارگذاری‌ها هستیم.
وی ادامه داد: در مبحث طرح جامع که مورد نقد بسیاری از برنامه ریزان نیز هست که چطور می‌توانیم یک طرح جامع داشته باشیم، قادر به مشاهده مشکلات خواهیم بود و البته در همین‌جا به لحاظ محیط زیستی باید تعریفی از SOE داشته باشیم و در این تعریف، باید میزان فشارها، اثرات، نتایج و راهکارها را داشته باشیم و هر سال نسبت به سال بعد، برنامه داشته باشیم و نسبت به ارزیابی برنامه و شاخص‌های قبلی نیز اقدام کنیم.
این مقام مسئول با اشاره به ریل گذاری‌های صورت گرفته در دولت یازدهم برای برخی اقدام‌ها در حوزه‌های مدیریت شهری، گفت: با توجه به اینکه هوا، آب و خاک سه عنصر حیاتی است و البته در کنار این‌ها، تنوع زیستی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، می‌توانیم اقدام‌های دولت یازدهم را بررسی کنیم.
مجابی افزود: به طور نمونه در حوزه هوا، یکی از اقدام‌های مهم ارائه لایحه دهوای پاک به مجلس و تصویب آن در مجلس دهم بود که البته در حال حاضر شورای نگهبان به آن سه ایراد وارد کرده که هر سه ایراد هم درست است و در حال برطرف کردن آن‌ها هستیم.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست، جرم‌انگاری آلودگی هوا، برای نخستین بار تکلیف روشن نسبت به گرد و غبار، تأکید بر میزان فضای سبزی که در شهرها باید وجود داشته باشد، تأکید بر سازگاری فضاهای سبز با اقلیم شهرها، پایش ساختمان‌ها به عنوان منابع آلودگی در شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر را از نکات مثبت این لایحه برشمرد.
وی افزود: اگر در گذشته در جاده ماهشهر، گرد و غبار تولیدی بر اثر بادهایی با سرعت ۱۵ کیلومتر بر ساعت بود امروز گرد و غبار تولید بر اثر بادهایی با سرعتی معادل یک سوم سرعت گذشته است و این به دلیل تهی شدن حوزه آبخیز است و به همین دلیل یکی دیگر از گام‌های مهم دولت یازدهم ارائه لایحه حفاظت و احیاء تالاب‌های کشور و تصویب این قانون در مجلس و تأیید در شورای نگهبان بود.
این مقام مسئول پیشنهاداتی نیز در خصوص آینده پژوهی ارائه کرد و گفت: پیش از آینده پژوهی، ضروری است آمار متقن و دقیق داشته باشیم و این در حالی است که ما در شهرهای خودمان آمار دقیقی نسبت به بسیاری مسائل نداریم. به طور نمونه در مورد آلودگی هوا که از جمله منابع اصلی آن آلاینده‌های متحرک است، از حدود ۱۵ میلیون نفر سفر روزانه در تهران، معادل یک و نیم میلیون نفر سفر توسط ۸۰ هزار تاکسی صورت می‌گیرد. روی بارگذاری‌ها هم نمی‌توانیم اعداد دقیقی بدهیم.
مجابی ادامه داد: در خصوص آینده پژوهی نخست باید مدل مناسبی برای سنجش مسائل شهری انتخاب کنیم و سپس ابعاد محیط زیستی را به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل مورد توجه قرار دهیم و روی ارزش‌های تاریخی و فرهنگی ورود کنیم و تلاش کنیم تا شهروندان نسبت به شهرهای خود تعلق خاطر داشته باشند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست، معماری شهری سازگار با شهرها را از دیگر نکاتی برشمرد که باید مورد توجه قرار گیرد و افزود: در کنار تمامی این موارد باید به برند شهری نیز توجه داشته باشیم.
وی باغ شهرها را از جمله ارزش‌های شهر قزوین برشمرد و گفت: باید ارزش‌ها و ساختارهای شهری را بشناسیم و برای هر شهر بر اساس ساختارهای موزون آن برنامه‌ریزی داشته باشیم.
نظر شما