دولت در قبال کودکان کار وخیابان مسئولیت‌پذیر نیست

به گزارش خبرگزاری مهر، سید حسن موسوی چلک در برنامه تلویزیونی «غیرمحرمانه» با موضوع «کودکان کار و خیابان» گفت: کودکی که در خیابان کار می‌کند، می‌خوابد و زندگی می‌گذراند، کودک خیابان است. بنابراین؛ ما در کشور کودک خیابانی داریم که درصد عمده آن کودکانی هستندکه به هر دلیل مجبور به انجام کار برای تأمین معیشت خانواده هستند.

وی اضافه کرد: در ماده ۸۰ قانون کار، کار کودک ۱۵ تا ۱۸ سال را به رسمیت شناخته‌ایم و عبارت کارگر نوجوان در قانون کار جمهوری اسلامی ایرانی آمده است. در اصل ۲۹ قانون اساسی، تکالیفی به صورت مشخص برای دولت تصریح شده و در این اصل، به تکلیف دولت در خصوص رفاه اجتماعی آحاد مردم تاکید شده است.

وی با بیان اینکه در قبال کودک کار کشور که برخی نان‌آوران کوچک خانواده خود هستند، مسئولین قانونی وجود دارد، گفت: مسئول اجرای ممنوعیت کار کودکان زیر ۱۵ سال، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌باشد. کودکانی که در خیابان به کار مشغول هستند از جمله کودکان بدسرپرست یا بی‌سرپرست به شمار می‌آیند که طبق قانون حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست سازمان بهزیستی کشور متولی آن است و سازمان‌های وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد مخدر مسئولیت امور کودکان درگیر اعتیاد را برعهده دارند.

موسوی چلک با بیان اینکه قوانین در خصوص کودکان کار و بدسرپرست و بی سرپرست بی‌شمار هستند، گفت: مشکل این است که در بسیاری مواقع کودک کار و خیابان ابزاری برای نشان دادن قدرت دولت و بحث سیاسی در اداره کشور است.

وی افزود: با اینکه بیشتر کودکان کار در ایران متشکل از اتباع و مهاجر هستند موافق نیستم. عمده این تحلیل‌ها به این دلیل است که عنوان شود ایرانی‌ها فقیر نیستند.

موسوی چلک با تاکید بر اینکه هیچ مسئولی پاسخگوی این مسئله نیست، گفت: مشکل اینجاست که کودک خیابانی کسی را درد نمی‌آورد، تا زمانی که حکومت، نظام چندلایه تأمین اجتماعی را اجرا نکند، هر روز عوارض فقر در قالب حضور کودک در خیابان و به شکل دیگر نمایان می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه حوزه اجتماعی دغدغه دولت نیست، عزمی برای اجرای تکلیف قانونی خود ندارد.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران معتقد است که اساساً دولت به این موضوع بی اعتنا و بی‌توجه است و به رغم قوانین متعددی موجود، در حوزه اجرا دچار نقصان هستیم.

موسوی چلک افزود: واگذاری مدیریت حوزه کودکان کار خیابان و به معنای عام آن آسیب‌های اجتماعی به وزارت کشور، یعنی سیاست کشور و امنیتی کردن موضوع آسیب‌های اجتماعی است. امری که ۴۲ سال اشتباه انجام شد و اصرار بر ادامه آن داریم.

وی اضافه کرد: این امر نباید به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی کشور سپرده شود، بلکه باید سازمان بهزیستی مدیریت آن را برعهده گیرد و اقتدار مطالبه‌گری و پرسشگری به این سازمان داده شود به شرط آنکه سازمان بهزیستی خود را باور کند. لیکن متأسفانه سازمان بهزیستی خود را به عنوان متولی کودکان کار و خیابان باور ندارد. مشکل اینجاست که سازمان‌های دیگر سازمان بهزیستی را قبول ندارند در حالی که بهزیستی متولی بهتر زیستن مردم است.

موسوی چلک عنوان کرد: کودکان کار و خیابان زیر ۱۵ سال می‌بایست شناسایی شده و زیر نظر مراکز آموزشی از امکانات بهره‌مند شوند.

وی در پایان گفت: باید به صورت محلی تمامی کودکان کار و خیابان را شناسایی کرده و دسترسی به خدمات را برای آنها سهل و آسان کنیم و به دنبال کاهش آسیب‌های وارد بر کودکان کار و خیابان باشیم.

متأسفانه هیچ سازمانی متولی امور کودکان کار و خیابان نیست

در این افراد مصطفی اقلیما رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران اظهار داشت: اگر تا ۱۵ سالگی فردی مشغول به کار شود، کودک کار به حساب می‌آید. اصطلاح کودک خیابانی که در ایران باب شده، اشتباه است و به دلیل اینکه در خیابان کار می‌کنند به آنها کودکان خیابانی گفته می‌شود در حالی که چنین چیزی وجود ندارد.

وی افزود: قبل از انقلاب و در گذشته کودکان زیر ۱۵ سال نیز کار می‌کردند لیکن محل کار آنها در مغازه‌ها به عنوان شاگرد و با هدف مهارت‌آموزی بود. اما در حال حاضر اشتغال کودکان به دلیل فقر و امرار معاش خانواده است.

اقلیما درباره وضعیت کودکان کار در ایران گفت: متأسفانه هیچ کاری تا به امروز برای کودکان کار صورت نگرفته است و هیچ سازمانی متولی امور کودکان کار و خیابان نیست.
رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران معتقد است که پاک کردن صورت مسئله، مشکلی را حل نمی‌کند و می‌بایست به شکل اساسی به موضوع رفاه اجتماعی و در پی آن به موضوع کودکان کار و خیابان پرداخته شود.