به گزارش خبرنگار مهر، بررسی روند نوسانات نرخ بیکاری در سالهای اخیر نشان می دهد که بیکاری در فصول مختلف سال دستخوش تغییراتی شده است. بحران بیکاری در کشور در برخی فصول به استناد گزارشات مرکز آمار تک رقمی شده است، اما تک رقمی شدن نرخ بیکاری نه تنها هیچ گاه ثبات نداشته بلکه با انتقادات فراوانی نیز درنحوه محاسبه روبرو و در فصول بعد نیز مجددا دو رقمی شده است.
بر اساس این گزارش، نرخ بیکاری زمستان 87 از سوی مرکز آمار ایران 5/12 درصد اعلام شده بود که در مقام بررسی نسبت به زمستان سال قبل از آن که 9/11 درصد بود 6 دهم درصد افزایش را نشان می دهد ولی نرخ بیکاری کل سال 87 که 4/10 درصد بوده است نسبت به سال 86 کاهش داشته است. نرخ بیکاری پاییز 87 نیز 5/9 درصد و تک رقمی بوده است که این مسئله و بررسی نوسانات به خوبی روند تغییرات تولید در بنگاهها را نشان می دهد.
وزیر کار: گاهی اهداف محقق نمی شود
عبدالرضا شیخ الاسلامی، وزیر کار و امور اجتماعی در خصوص عدم تحقق نرخ بیکاری برنامه چهارم توسعه به 4/8 درصد و هدف گذاری نرخ 7 درصدی در برنامه پنجم توسعه، به مهر گفت: دولت با یک هدف مشخص در برنامه حرکت خود را انجام می دهد و سعی می شود به عدد تعیین شده در برنامه برسیم ولی ممکن است به دلایلی نیز اهداف محقق نشود.
نرخ بیکاری جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی همیشه به صورت محسوس بالاتر از نرخ متوسط بیکاری بوده است به نحوی که نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله در 87 معادل 4/27 درصد بوده است. بخش خدمات، صنعت و کشاورزی همیشه دارای بالاترین درصد ایجاد اشتغال هستند.
سید محمد جهرمی، وزیر سابق کار و امور اجتماعی با طرح بنگاههای جنجالی زودبازده، برنامه های اشتغالزایی دولت نهم را پایه گذاری کرد و در مواقعی نیز با کنار زدن مخالفین خود، نظر رئیس جمهور را نیز جلب کرد. شیخ الاسلامی وزیر جدید کار دولت دهم نیز بحث توسعه مشاغل خانگی و استفاده از توان خانواده ها در ایجاد اشتغال را دنبال می کند.
نرخ بیکاری برنامه چهارم به هدف نخورد
این گزارش می افزاید، متوسط نرخ بیکاری در چهار سال اول برنامه چهارم 9/10 درصد بوده که از هدف 4/8 درصدی برنامه 5/2 درصد بالاتر است و به عبارتی با اهداف برنامه فاصله 30 درصدی دارد. شایان ذکر است، متوسط نرخ بیکاری برنامه چهارم از سال پایانی برنامه سوم 4/1 درصد وضعیت بهتری (کاهش) دارد.
نرخ بیکاری 4 سال اول برنامه چهارم به ترتیب 8/10، 23/10، 45/10 و 5/12 درصد بوده است. سال 86 به عنوان سال ماقبل پایانی برنامه چهارم توسعه کشور دارای ارقام متفاوتی از نرخ بیکاری است به نحوی که در بهار 7/10، تابستان 9/9، پاییز 8/9 و زمستان 9/11 درصد بوده و با توجه به تک رقمی شدن در دو فصل، به عدد 8 درصد هدف برنامه نرسید. جالب توجه اینکه نرخ بیکاری در فصول 4 گانه 87 نیز 6/9، 9/9، 5/9 و 5/12 درصد بوده است.
نرخ بیکاری غیرواقعی
در همین ارتباط ولی الله صالحی، عضو شورای عالی کار در گفتگو با مهر در زمینه علت نوسانات نرخ بیکاری در فصول مختلف سال و راهکارهای آن، گفت: نرخ بیکاری فصل تابستان 88 از سوی مرکز آمار ایران 3/11 درصد اعلام شد که نسبت به نزدیکترین فصل خود یعنی بهار، 2 دهم درصد و نسبت به مدت مشابه سال 87 نیز 1/1 درصد افزایش را نشان می دهد. نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله تابستان 88 نیز 7/22 درصد بوده است.
عضو شورای عالی کار معتقد است: متاسفانه در حال حاضر شفافیت و واقعی بودن آمارها مورد تردید است ضمن اینکه یکی از دلایل نوسانات دائمی در نرخ بیکاری را می توان کم شدن برخی کارها در فصول سرد، عدم وجود تخصص در جوانان و همچنین مشکلات نقدینگی در تولید جستجو کرد.
دو ساعت کار کنید شاغلید!
در هر حال با روندی که نرخ بیکاری در فصول مختلف سال طی کرد، دولت موفق به دستیابی به هدف برنامه چهارم نشد و به عبارتی نرخ بیکاری بالای 10 درصد باقی ماند. کارشناسان بازار کار بر نحوه محاسبه نرخ بیکاری توسط مرکزآمار ایران نیز نقدهای جدی وارد می کنند به نحوی که آنها هیچ گاه نپذیرفتند که کار 1 یا 2 ساعته افراد در هفته آنان را جزو شاغلین محسوب کند که این مسئله در زمینه شاغل دانستن بسیاری از مشاغل کاذب نیز صدق می کند.
اشتغالزایی به روش تعاونی
حمید حاج اسماعیلی عضو کمیته دفاع از انجمن های صنفی کارگری سراسر کشور نیز در زمینه اقدامات موثر کاهش نرخ بیکاری در گفتگو با مهر، گفت: به نظر می رسد دولت باید سیاستهایی را در این زمینه در برنامه پنجم توسعه بگنجاند. استفاده از ظرفیتهای تعاونی های اشتغالزا که خود می تواند در راستای اجرای اصل 44 قانون اساسی نیز باشد می تواند راهگشا باشد.
عضو کمیته دفاع از انجمن های صنفی کارگری سراسر کشور در زمینه نرخ بیکاری 7 درصدی پیش بینی شده در برنامه پنجم توسعه، بیان داشت: با توجه به اینکه دولت در هدف برنامه چهارم توسعه ناموفق بوده است، دستیابی به نرخ بیکاری تک رقمی 7 درصدی برنامه پنجم نیز بعید به نظر می رسد.
هشدار افزایش کارجو/5/1 میلیون اختلاف!
یکی از نکات با اهمیت و در عین حال قابل توجه در زمینه نرخ بیکاری مربوط به اظهار نظر رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی و معاون وزیر کار است که وی علیرغم اعلام نرخ بیکاری 3/11 درصدی برای تابستان سالجاری، همین نرخ را برای جوانان 15 تا 29 ساله کشور که می توان آنها را مهم ترین گروه متقاضیان شغل دانست را دست کم 2 برابر دانسته است. یکی از نیازهای مهم کشور در زمینه کاهش نرخ بیکاری تلاش دولت به ایجاد 1 میلیون و 200 هزار شغل در سال است.
کارشناسان بازار کار معتقدند، با توجه به افزایش تعداد افراد جویای کار در سالهای آینده و همچنین ادامه روند افزایش نرخ بیکاری، اتخاذ تمهیدات لازم و ضروری در این بخش لازم است. چالشهای تعداد 4 میلیونی بیکاران (نظر کارشناسان) وعدد 5/2 میلیونی مرکز آمار نیز در نوع خود جالب و در عین حال تامل برانگیز است تا جایی که محمد عباسی وزیر تعاون نیز تعداد بیکاران را 4 میلیون نفر و مرکز آمار 5/2 میلیون نفر می داند.
نگاه دولت به صنایع، ارائه آموزشهای فنی و حرفه ای، نیاز سنجی بازار کار، تطبیق نظام آموزشی با نیازهای بازارکار، تامین نقدینگی تولید، ساماندهی مالیاتها، وضعیت بیمه و موارد مهم دیگر مرتبط با اشتغال می تواند در سالهای پیش رو کشور را از بحران اشتغال خارج کند و یا بر مشکلات بیافزاید. تا زمانی که بهبود وضعیت اشتغال برای مردم قابل لمس نباشد کشور از بیکاری نجات نخواهد یافت.
نظر شما