به گزارش خبرنگار اعزامی مهر به مدینه منوره ، حجت الاسلام محمدی ری شهری نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی در گفتگویی به سوالات خبرنگار مجله فرانسوی LE MESSAGE پاسخ داد.
وی در این گفتگو با توجه به اینکه توحید محور اصلی دین اسلام است و حج نیز مالامال از تعظیم ذکر خداوند متعال است در پاسخ به این سوال که با نگاه به آیات قرآن کریم چگونه می توان تجلی خداوند را برای حجاج نمایان کرد گفت : تجلی خداوند در حج با نگاه به قرآن از طریق تفسیر آیات مربوط به این فریضة الهی قابل تبیین است.
وی افزود: نکته قابل توجه این که به فرموده امام خمینی (ره) « حج بسان قرآن است که همه از آن بهره مند می شوند ولی اندیشمندان و غواصان و درد آشنایان امت اسلامی اگر دل به دریای معارف آن بزنند و از نزدیک شدن و فرو رفتن در احکام و سیاستهای اجتماعی آن نترسند از صدف این دریا گوهرهای هدایت و رشد و حکمت و آزادگی را بیشتر صید خواهند کرد و از زلال حکمت و معرفت آن تا ابد سیراب خواهند گشت. ولی چه باید کرد و این غم بزرگ را به کجا باید برد که حج بسان قرآن مهجور گردیده است و به همان اندازه ای که آن کتاب زندگی و کمال و جمال در حجاب های خود ساخته ما پنهان شده است و این گنجینه اسرار آفرینش در دل خروارها خاک کج فکریهای ما دفن و پنهان گردیده است و زبان انس و هدایت و زندگی و فلسفه زندگی ساز او به زبان وحشت و مرگ و قبر تنزل کرده است ؛ حج نیز به همان سرنوشت گرفتار گشته است». بر پایه این سخن دقیق تجلی قرآنی خداوند متعال در حج مراتبی دارد که با ژرف نگری در آیات قرآن و اسرار حج افزایش می یابد.
ری شهری در پاسخ به پرسش دیگری با این مضمون که با توجه به اینکه توحید به عنوان کلمه سواء (آیه 64 سوره مبارکه آل عمران) و حج نیز نمایش عظیم مسلمانان برای نشان دادن این توحید و یگانی است چگونه می توان با توجه به آیه یاد شده آموزه حج را در سیطره یک وحدت جهانی نمایش داد ؟ گفت : آیه یاد شده به مسلمانان دستور می دهد که پیروان کتابهای آسمانی بر پایه پذیرفتن اصل توحید و عدم پذیرش اطاعت و ربوبیت غیرخدا به تعامل منطقی دعوت کنند. به سخن دیگر آیة یاد شده مردم جهان را بر پایه حقگرایی به وحدت کلمه می خواند.
به گفته ری شهری رکن سیاسی حج یعنی برائت از مشرکین نیز همین پیام را دارد یعنی مردم جهان می توانند با شرک زدایی و شکستن بتهای موهوم اعتقادی و نفسانی به وحدت برسند.
نماینده ولی فقیه همچنین در پاسخ به این سوال که در موسم حج انسان پس از اقرار به توحید به نوعی وحدت نظری با همنوعان خود رسیده و در طی این وحدت نظری به وحدتی عملی دست می یابد که ثمره آن عدالت، ایثارگری، خودسازی و به تعبیر کامل تمامی فضایل اخلاقی است. این فضایل اخلاقی به جنس بشریت تعلق دارد و هر که خواستار آن باشد می تواند به آن دست یابد. با این توضیح با استعانت از آیات قرآن کریم تبیین کنید که چگونه می توان این پیام عظیم موسم حج را به جهان غیر اسلامی ارائه داد اظهار داشت : انتقال پیام اخلاقی حج به جوامع غیراسلامی در صورتی امکانپذیر است که حج زائر خانه خدا را متحول کرده باشد، حجاج بیت الله الحرام با گفتار نیکو، «قولواللنّاس حسناً» و رفتار نیکو « اعملوا صالحاً » می توانند پیامبر فضایل اخلاقی حج باشند.
بر اساس این گزارش خبرنگار مجله "LE MESSAGE " حج را یکی از ابعاد جهانی شدن اسلام خواند و پرسید که این ادعا به نوعی در یهودیت نیز مطرح است اما جهانی شدن در یهودیت با جریانات زیرزمینی، اقتصادی و نظامی است. در مورد جهانی شدن در اسلام با توجه به آموزه هایی که در حج مورد توجه قرار می گیرد این موضوع چگونه محقق می شود؟
سرپرست حجاج ایرانی در پاسخ به این پرسش گفت : مقایسه جهانی شدن در اسلام و جهانی شدن در یهودیت مانند مقایسة شب و روز با یکدیگر است. جهانی شدن در اسلام هم از نظر مبنا و اساس و هم از نظر شیوه عمل با جهانی شدن به مفهوم امروزی آن متفاوت است. آنچه حج در این رابطه می آموزد مبارزه با عقاید موهوم و قدرتهای استکباری و شرک آمیز در جهت فراگیر شدن حقّ و عدالت در جهان است.
خبرنگار مجله فرانسوی در سوال دیگری پرسید پس از بنا نهادن کعبه به همت حضرت ابراهیم ، توجه از کعبه در زمان حضرت موسی (ع) و عیسی(ع) به سمت بیت المقدس شد به گونه ای که پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم نیز تا مدتی به آن سمت نماز می گذاردند چرایی این مسئله یعنی انتقال قبله در دو شریعت موسوی و عیسوی و توجه مشرکان در این برهه به کعبه را مطرح کنید.
ری شهری نیز در پاسخ گفت : بر پایه برخی از گزارشها کعبه در همه ادیان الهی مورد احترام بوده و پیروان همه ادیان موظف بوده اند در نماز رو به آن داشته باشند البته بیت المقدس نیز در ادیان الهی مورد احترام بوده است .
وی افزود : در شماری از روایات اهل بیت آمده که بسیاری از انبیای الهی از جمله حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی(ع) علیهما السّلام برای حج به مکه آمده اند و حج انجام داده اند.
به گفته ری شهری احترام مشرکین به کعبه به معنای رو کردن آنها به کعبه در عبادات نیست بلکه آنها در عبادات پنداری خود رو به بتها می کردند، احترام آنها به کعبه علاوه بر منافع اقتصادی ریشه در سنت نیاکان خود که از نسل حضرت اسماعیل بوده اند دارد .
وی ادامه داد : بعید نیست یکی از علل مهم تغییر قبله این باشد که در آغاز بعثت پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم کعبه کانون بتهای مشرکان بود و لذا آن حضرت دستور دادند مسلمانان موقتاً به سوی بیت المقدّس نماز بخوانند تا صفوف خود را از مشرکان جدا کنند اما هنگامی که به مدینه هجرت کردند و حکومت تشکیل دادند و صفوف آنها از دیگران کاملاً مشخص شد ادامه این وضع ضرورت نداشت، لذا در این هنگام مکلف شدند که به سوی کعبه قدیمیترین مرکز توحید و پرسابقه ترین کانون عبادت انبیاء بازگردند.
ری شهری تصریح کرد : بدیهی است هم نماز خواندن به سوی بین المقدس برای آنها که خانه کعبه را سرمایه معنوی خود می دانستند مشکل بود و هم بازگشت به سوی کعبه بعد از بیت المقدس و لذا قرآن تغییر قبله را یک آزمون الهی می داند «و ما جعلنا القبلة التی کنت علیها إلا لنعلم من یتبع الرسول ممن ینقلب علی عقبیه … ».
نماینده ولی فقیه خاطرنشان کرد : خداوند متعال می خواست با این آزمون بزرگ آنچه از آثار شرک در وجود مسلمانان باقیمانده از بین برود و روح تسلیم مطلق در برابر اوامر الهی در برابر فرمان حق در وجودشان پدید آید .البته در این باره سخن بسیار است که فرصت دیگری برای طرح آن نیاز دارد .
نظر شما