به گزارش خبرگزاری مهر از شیراز، در اولین روز اجرای این همایش که دیروز(یکشنبه) برگزار شد اساتیدی همچون دکتر جولایی محقق و پژوهشگر به سخنرانی پرداخت که وی درخصوص نسخه های مختلف تعزیه و انواع گوناگون آن مباحثی را مورد بحث و بررسی قرار داد.
جولایی گفت : اگر نسخ مختلف مجالس تعزیه را کنار هم بگذارند می توان از آن به وقایع تاریخ صدر اسلامی پی برد زیرا این تاریخ در آیینه تعزیه شکل می گیرد.
این محقق پژوهشگر و نویسنده به واژه هایی که درخصوص نسخه های تعزیه به کار می رود اشاره کرد و کلماتی از جمله بیاض (ورق سفیدی که روی آن متن می نویسند) و بغلی (دفتر کوچکی که در جیب جا می گیرد) را از جمله این واژه دانست.
وی افزود: تعزیه تنها گونه نمایش ایرانی است که دارای متن است و هیچ شباهتی به متن نوشتن در شکل اروپایی ندارد.
وی گفت: در تعزیه هر شخصیت نمایش دارای متن جداست و هر مجلسی که خوانده می شود یک فهرست دارد که ترتیب اجرا را مشخص کرده تا کارگردان بتواند بر روند اجرای کار از طریق آن کار را دنبال کند که بدون توجه و استفاده از این فهرست نمی توان تعزیه را به پیش برد.
جولایی با ارزشمند دانستن نسخه های نوشتاری تعزیه گفت : این نسخه ها آن قدر دارای اعتبار است که می توان از این نسخه های کهن و امکانات موجود در آن برای خلق آثار ادبیات استفاده کرد.
این محقق پژوهشگر و نویسنده گفت: بی تکلفی در ادبیات نسخ تعزیه از امتیازات آن به شمار می رود و همانند اشعار کهن پارسی می توان آن را به خوبی احساس کرد.
استاد صادق همایونی: تعزیه را نمی توان مدرنیزه کرد
در ادامه نشست استاد صادق همایونی با اشاره به اینکه مدرنیزه کردن تعزیه اشتباه است، گفت: تعزیه را نمی توان مدرنیزه کرد چون هنرهایی مانند شعر، نقاشی، نویسندگی، مجسمه سازی زائیده ذهن و خلاقیت یک شخص است و چند موضوع و چند مؤلفه ایجاد می شود تا این هنرها به وجود آید.
وی ادامه داد : ابزار تعزیه با مدرنترین وسایل تئاتر امروز مقابله می کند چون در تعزیه از نمادها استفاده درست می شود و در فضای آزاد و هر جایی قابل اجراست و دارای ارتباط نزدیک با مخاطب و وسایل عینی مانند شمشیر، شتر، اسب، سپر و ... است.
صادق همایونی اظهار داشت: پس هیچکدام از شاخصهای تعزیه را نمی توان عوض کرد و تغییر داد و آن را امروزی کرد اما لازم است تا بعضی از اشعار را در نسخه ها کامل و تصحیح کرد زیرا تعزیه به عنوان یکی از آئینهای نمایشی در جهان باید به همین صورت حفظ شود تا توسط تراژدی عمیق و بالایی که دارد تأثیرات شگرف خود را بگذارد.
وی آسیب شناسی در تعزیه را در مقوله هایی از جمله شخص تعزیه خوان دانست و گفت: در انتخاب این فرد باید کمال دقت را داشت تا به لحاظ تناسب با نقش، ظاهر مناسب و لباس پوشیدن، بتواند فضای ایجاد شده را مناسب ارائه دهد.
همایونی بیان داشت: تعزیه خوان را بهتر است از دوران کودکی تحت آموزش قرار داد تا با توانایی ویژه و لازم رشد و کند.
وی گفت: در ابزار تعزیه نباید از وسایل برقی و موسیقی الکترونیکی استفاده کرد، زیرا وسایل اصلی تعزیه طبل، نی و این قبیل وسایل است.
امیر کاووس بالازاده: زمان و مکان در تعزیه اسطوره ای است
در فراز دیگری از این نشست دکتر امیر کاووس بالازاده نیز به اسطوره ها در هنر تعزیه اشاره کرد و گفت: اسطوره در واقع یک روایت است و ما را به زمانی که آغاز و انجام ندارد رهنمون می سازد و بی قراری حضرت امام حسین "ع" و یارانش را آشکار می سازد.
وی افزود: زمان و مکان در تعزیه اسطوره ای است و نمادهایی چون سرو، خورشید، دست، اژدها، شیر، گوزن، خروس، طاووس، آهو، سیمرغ، پرنده در نمادهای عاشورایی به کار می روند که همگی کاربرد اسطوره ای دارند.
بالازاده در پایان این نشست به اهمیت حضور تعزیه گردان اشاره داشت و بیان کرد: بر یک تعزیه گردانی واجب است تا شعر را خوب بشناسد، صدای خوبی داشته باشد، تاریخ تعزیه را بداند و تعزیه هم کار کرده باشد تا با واسطه این ابزار و استمداد از روح سالار و سرور شهیدان عالم، هنر تعزیه را آنگونه که باید و شاید پاس داشته و موثر واقع شود.
این همایس تا فردا دوشنبه در شیراز ادامه دارد.
نظر شما