به گزارش خبرنگار مهر، سالمندی یکی از مهمترین دوران زندگی است که پس از 60 سالگی و بازنشستگی فرد آغاز می شود و سالمند در این دوره مشمول ارائه خدمات و توجهات خاص می شود.
دوران سالمندی بنا به گفته جامعه شناسان دوران سوم زندگی است که در جامعه ما افراد 60 تا 80 ساله را در برمی گیرد.
افراد با رسیدن به دوران سالمندی و کهولت نیازمند مراقبت های خاصی می شوند و از سویی دیگر در این دوران احساس انزوا، تنهایی، ناامیدی، ناامنی، اضطراب و احساس سربار بودن در آنان شدت می گیرد.
با افزایش سن و رسیدن به دوران سالمندی و کهولت معمولا افراد به بیماری هایی نظیر نارسایی های قلبی، افزایش فشارخون، پوکی استخوان، پارکینسون، آلزایمر، سوء تغذیه و انواع ناراحتی های روحی و روانی مبتلا می شوند.
در انزوا قرارگرفتن سالمندان سلامت آنان را تهدید می کند
بنا به گفته پزشکان امروزه یکی از جدی ترین خطراتی که سالمندان را تهدید می کند، در انزوا قرارگرفتن آنان از سوی اطرافیان است زیرا معمولا افراد در دوران سالمندی امکان ارتباط صمیمی و دوستانه را با اطرافیان از دست می دهند.
از سوی دیگر یکی از مواردی که معمولا سالمندان را در انزوا قرار می دهد، از دست دادن همسر و ازدواج فرزندان است که در پی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته و بیشتر احساس بیهودگی و تنهایی می کنند.
این درحالی است که در گذشته سالمندان بیشتر مورد توجه و احترام فرزندان و اطرافیان خود بوده و بیشتر درجمع خانواده و دوستان حضور می یافتند.
180 هزار سالمند در همدان وجود دارد
بنابر اظهار نظر معاون توانبخشی سازمان بهزیستی استان همدان در این استان نزدیک به 180 هزار سالمند وجود دارد که حدود هشت درصد آنها ناتوان و معلول هستند.
اکبر سوری با بیان اینکه سالمندان گنجینه‌های گران‌بهای حکمت، خردمندی و فرزانگی هستند، اظهار داشت: از دیدگاه اسلامی سالمندی فرصت سیر به سوی کمال و رسیدن به خویشتن است زیرا سالمندان باور ارزش‌های وجودی خانواده و جامعه هستند.
وی افزود: سالمندی در فرهنگ اسلامی و ایرانی به عنوان مرحله‌ای مؤثر و گرانقدر در زندگی به حساب می‌آید چرا که سخن از سالمند سخن از پیشینه و فرهنگ هر جامعه است.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی همدان تاکید کرد: شناخت سیر تکامل و علل پیری می‌تواند تا حدی از ناتوانی جسمی پیشگیری کند و در نهایت قدرت فکری سالمند را به توان جسمی همراه می‌کند.
پدیده سالمندی یکی از چالش‌های امروز جوامع بشری است
وی پدیده سالمندی را یکی از چالش‌های امروز جوامع بشری دانست و گفت: در بیشتر کشورهای دنیا از قرن 21 به عنوان قرن سالخوردگی یاد کرده‌اند که باید برنامه‌ریزی مناسبی در این زمینه تداعی شود.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی همدان با بیان اینکه اکنون حدود 10 درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند، افزود: از حدود 70 میلیون جمعیت کشور نزدیک به هفت میلیون نفر سالمند هستند و در استان همدان از یک میلیون و 800 هزار نفر نزدیک به 180 هزار سالمند وجود دارد.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی همدان تاکید کرد: ابهام موجود در جایگاه و موقعیت سالمندان، لزوم مشارکت سالمندان در فعالیت‌های اجتماعی به عنوان مشاوران کارآمد، متعهد و دلسوز در کنار جوانان به منظور کاهش آسیب‌های سالمندی و اجتماعی، مدیریت اوقات فراغت سالمندان و آموزش مهارت‌های زندگی در این دوران ضرورت ایجاد سازمان فرهنگی و هنری سالمندان در استان همدان را دوچندان می‌کند.
سالمند باید در کنار خانواده با اقتدار و تعامل زندگی کند
وی گفت: برنامه‌های توانبخشی سالمندان بهزیستی بر پنج اصل اساسی استقلال، مشارکت، توانمندسازی، تکریم و مراقبت تدوین شده که با توجه به گستردگی حوزه سالمندی و رشد مسائل و مشکلات آنان و آسیب‌های ناشی از افزایش جمعیت سالمندی باید فرهنگ را به گونه‌ای تغییر دهیم که سالمند در کنار خانواده با اقتدار و تعامل بیشتری زندگی کند.
یکی از کارشناسان اجتماعی استان همدان نیز با بیان اینکه افراد در سنین سالمندی به علت کاهش قوای جسمی، بازنشستگی و دور شدن از موقعیت شغلی گذشته خود و همچنین از دست دادن دوستان، همسالان و نزدیکان خود، هر روز بیش از پیش احساس تنهایی می کنند، گفت: در این هنگام برخی از سالمندان به مرور از زندگی اجتماعی فاصله گرفته و به افسردگی مبتلا می شوند.
مهین تاجری با تاکید بر اینکه در این راستا نقش جامعه بسیار مهم است، گفت: بارها مشاهده شده که جامعه، سالمندان را از فعالیت های اجتماعی و مشارکت در امور روزمره کنار زده و امکان حضور مجدد آنان را در عرصه های اجتماعی و مشاغل، سخت تر ساخته است.
تاجری گفت: این اقدام عامل مهمی در به وجود آمدن احساس بیهودگی و افسردگی در میان سالمندان است.
افسردگی به عنوان بیماری روحی، روانی و شایع در میان سالمندان مطرح است
وی با تاکید بر اینکه شرایط مناسب خانوادگی و جامعه می تواند به پذیرش شرایط جدید از سوی فرد سالمند کمک کند و شرایط نامناسب می تواند زمینه های انزوا و افسردگی را در فرد به وجود آورد، گفت: افسردگی به عنوان بیماری روحی، روانی و شایع در میان سالمندان با بیماری های جسمی ارتباط دارد.
تاجری با اشاره به اینکه متاسفانه امروزه با گسترش زندگی مدرنیته و به تبع آن افزایش مشکلات، کمتر به نیازهای عاطفی و احساسی سالمندان توجه می شود، گفت: متاسفانه هم اکنون روش غالب و نامناسب محاوره با سالمندان به صورت غیرکلامی، اشاره سر و دست، جملات کوتاه و مقطع است که همین عوامل میزان طردشدگی سالمندان از جامعه را به خوبی نشان می دهد.
بر این اساس پرواضح است که وجود باورهای غلط درباره دوره سالمندی که این دوران را زمان زندگی غیرفعال می دانند، فعالیت های موازی بین دستگاه های مسئول، ضعف آماری از وضعیت سالمندان، پوشش ناکافی بیمه ای و خدمات بهداشتی و درمانی مهمترین چالش های سالمندان به شمار می رود.
بهره مندی از تجربیات بلااستفاده سالمندان از مشکلات این قشر محسوب می شود
یکی دیگر از مشکلات این قشر مناسب سازی محیط، اماکن عمومی و پل های عابر پیاده برای آن ها، انتظار در صف های بانک ها برای دریافت مستمری و حقوق، بهره مندی از تجربیات بلااستفاده سالمندان و غیره است که پرداختن به جزییات تکراری هر یک و وصف آن ها، خارج از حوصله این متن است.
از سویی واضح است که رفع مشکلات کلی و جزئی سالمندان در عالی ترین سطح تصمیم گیری، نیازمند تشکیل شورایی ویژه سالمندان است و برای چاره اندیشی در مورد جامعه که جمعیت آن رو به پیری نهاده، حتی باید پا را فراتر از این حرف ها بگذاریم.
و به راستی در اطرافمان هر روز آدم های بسیاری را می بینیم که گویا چهره خسته شان را با خط هایی عمیق نقاشی کرده اند و اینان که از زمستان های زندگی، برفی همیشگی بر سر دارند، نمایندگان کهنسال یک نسلند، نسلی که از روزها و سال ها، خاطرات زیادی را در کوله بار عمرشان انبار کرده اندو در این میان ما به این نسل و به تجربه هایشان سخت محتاجیم و وظیفه داریم حرمتشان را حفظ کنیم و به آنها که این گونه ما را به این زندگی و زندگی را این گونه به ما تحویل داده اند، مدیونیم.
......................................
نویسنده: طاهره شهابی
نظر شما