به گزارش خبرگزاری مهر، نخستین نشست تخصصی تئاتر و حقوق شهروندی با عنوان موضوع نمایشنامهنویسی و حقوق شهروندی با حضور محمد امیر یاراحمدی رئیس کانون نمایشنامهنویسان خانه تئاتر، محمد چرمشیر نمایشنامهنویس و بهزاد صدیقی نمایشنامهنویس و مجری در فرهنگسرای فردوس برگزار شد.
بهزاد صدیقی در ابتدای این نشست به شکلگیری تئاتر در یک جامعه مدنی پرداخته و آن را در زمان عرض اندام خود، دارای حقوقی که بر جامعه وارد کرده، دانست.
وی با بیان این مطلب که حقوق هنرمند و شهروند نسبت به هم باید مورد توجه قرار بگیرد، تصریح کرد: نمایشنامهنویسی که بخواهد برای مخاطب متنی را بنویسد باید نسبت به جامعه و شهروند آن شناخت کافی داشته باشد در غیر این صورت نمیتواند مورد استقبال مخاطبان قرار گیرد.
صدیقی مفهوم شهروندی را با درام کاربردی دارای پیوند برشمرده و افزود: پیترز سلرز بازیگر و کارگردان تئاتر معتقد است این میل به خلق تئاتر به عنوان مسئلهای حقوقی مدنی و نه روابط همگانی است و فرآیند ساخت اجتماعات دموکراتیک به ترغیب شهروندی فعالانه و مشارکتگرانه کمک میکند.
محمد چرمشیر نیز در خصوص حقوق شهروندی و رابطه آن با تئاتر گفت: واقعیت این است که خود من نیز در مورد این ماجرا اطلاعات زیادی نداشتم و وقتی به آن فکر کردم، متوجه شدم که اطلاعات زیادی به عنوان یک شهروند ندارم. وقتی ما در یک شهر زندگی میکنیم، شهرنشینی را برای خود تعریف میکنیم اما گویا به جای این کار در حال رفتار قبیلهای هستیم.
وی یادآور شد: در حالی که از امکانات یک شهر استفاده میکنیم اما رفتار شهری زیاد بر ما تاثیر نگذاشته است.
این نمایشنامه نویس با اشاره به اینکه تئاتر سعی دارد تناقضات را کاهش دهد، گفت: تئاتر تلاش دارد با همه امکانات محدود خود تناقض بین دیالوگهای شهروندان را به سوی نظام شهری سوق دهد، اما آیا ما تئاتر را به عنوان یک عنصر ضروری میپذیریم؟
چرمشیر با اشاره به این نکته که آبشخور ما به عنوان یک شهروند تئاتر نیست، زیرا کمتر به تماشای آن میرویم تصریح کرد: باید بنگریم که تلویزیون، سینما و غیره چه چیزهایی را به ما میآموزند. حقیقت این است که آنها هم مسایل آموزندهای را به مردم جامعه نمیآموزند. همیشه به اشعار پرحکمت سعدی فکر میکنم که آن همه پند و اندرز تاثیری بر روی ما نگذاشته و هنوز ما بیتربیت هستیم.
وی گفت: با پیچیده شدن روابط شهری هنوز خواستههای بنیادی ما پیچیده نشده و هنوز در حال برقراری دیالوگهای ساده و اولیه هستیم.
این مدرس تئاتر از کوتاهی آموزشدهندگان رفتار و گفتار شهروندی در انجام وظیفه خود یاد کرد و ساده بودن سطح دیالوگهایی که در زندگی روزمره از آن برای ارتباط برقرار کردن استفاده میکنیم را یکی از دلایل بیتوجهی به تئاتر دانست که ذات آن دیالوگ است و این دیالوگ از سادگی به پیچیدگی میرسد.
به گفته چرمشیر وقتی ما به روان آدمها وارد میشویم به کلمات تخصصی و پیچیده با مناسبتهای پیچیدهتر نیاز داریم بنابراین تئاتر کاری را انجام میدهد که خانوادهها نتوانستهاند آن را صورت دهند.
وی با تاکید بر اینکه دیالوگ احساسات را جابهجا میکند، تصریح کرد: در علم کلام مقدمات برای کلام چیده میشود، زیرا احساسات را جابجا میکند که این ارتباط بسیار سخت و طولانی است. ما نمیتوانیم گفتگوهای خود را به صورت اصولی آغاز کنیم، اما تئاتر این رابطه را به خوبی برقرار میکند.
این نمایشنامهنویس از تئاتر به عنوان پزشک شهروند یاد کرد و گفت: شاید ما نمیخواهیم وارد مناسبات زندگی شهری شویم زیرا این نوع زندگی مصائب و محدودیتهای خاص خود را دارد که ما نمیخواهیم آن را انتخاب کنیم. تئاتر با مخاطب خود بیرحم است زیرا مخاطب را با تمام اجزا مورد شناسایی قرار میدهد، در واقع تئاتر مثل یک پزشک است. تئاتر بیماری شهروند را شناسایی و نمایان میکند به همین خاطر سخت است. ما با تئاتر شهروندان بهتری را خواهیم داشت. وقتی اهالی تئاتر نیازهای شهروندان را برطرف نکنند، مخاطب به دنبال فضایی میرود که نیازهایش را برطرف کند.
محمد امیر یاراحمدی نیز در ادامه گفت: آنچه که ما به عنوان حقوق شهروندی میشناسیم وقتی در یک جامعه وجود داشته باشد آن جامعه احساس امنیت دارد. یکی از حقوق شهروندی آموزش است بنابراین تئاتر به ما میآموزد تا چگونه در یک جامعه زندگی کنیم.
رئیس کانون نمایشنامه نویسان تئاتر، این هنر را بیان کننده احساسات نامید و گفت: تئاتر از مکانی حقیقت را به شما انتقال میدهد که شما با دریافت آن احساس امنیت میکنید، اما اگر به صداقت تئاتر شک داشته باشیم، مانع آشتی آن با جامعه خواهیم شد.
وی با اشاره به اینکه جامعه بدون تئاتر دارای فقر فرهنگی است، اظهار داشت: در هر جامعهای که تئاتر به هر دلیلی نتواند رسالت خود را انجام دهد آن جامعه دارای فقر فرهنگی است.
یار احمدی مشکلات امرار و معاش هنرمند را مانع ایفای نقش تاریخی هنرمند دانست و با اشاره به استنباط های غیر واقعی از این هنر تاکید کرد: هنرمند در صورت می تواند بیان صداقت داشته باشد که حقیقت را در خصوص یک انسان و جامعه افشا کند.
وی از اینکه مسئولان کمتر به دیدن تئاتر میروند اظهار تاسف کرد و گفت: مسئولانی همانند وزیر اقتصاد باید تئاتر را ببینند تا تاثیرات مثبت یا منفی سیاستگذاری و اقدامات خود را در جامعه مشاهده کنند. در کشورهای خارجی دیدن تئاتر برای مسئولان فضیلت نیست بلکه یک ضرورت است.
نظر شما