نفیس ترین حجاری دوران باستان در شرایط بحرانی/ فرسایش نقش قندیل

به گزارش خبرنگار مهر، شهرستان کازرون مملو از آثار، بناها و جاذبه های تاریخی نظیر شهر بیشاپور، غار شاهپور و... است که هرکدام به تنهایی می تواند به قطب گردشگری فارس تبدیل شود.

در این مابین وجود نقش برجسته های ارزشمند باستانی و تاریخی نیز بر جاذبه های میراثی این شهرستان افزوده اما بی توجهی به نگهداری و عدم معرفی مطلوب آنها باعث شده که نقش برجسته ها در گمنامی بمانند یا در اثر عدم رسیدگی مناسب تحت فرسایش شدید قرار گیرند.

 یکی از نقش برجسته های کازرون نقش قندیل است که در شرایط بحرانی نیز قرار دارد.

 نقش قندیل

در این رابطه عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان به خبرنگار مهر گفت: نقش قندیل را نه تنها می توان به عنوان یکی از نفیس ترین و ظریف ترین حجاریهای ایرانی در دوران باستان قلمداد کرد بلکه در حال حاضر می توان از آن به عنوان یکی از بحرانی ترین نقوش برجسته ایران به دلیل عدم وجود کوچکترین حفاظت فیزیکی، دارا بودن یک جاده دسترسی خاکی و بسیار ناهموار، یکی از در معرض فرسایش ترین نقوش باستانی ایران و فقدان هرگونه بستر گردشگری که حتی یک تابلو راهنمای ساده برای معرفی هم ندارد، یاد کرد.

محسن عباسپور افزود: این نقش برجسته نفیس باستانی که در ردیف 4539 فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، بدون کوچکترین حفاظتی و با فاصله نسبتا زیادی از نزدیک ترین منطقه مسکونی در کنار رودخانه ای خشکیده در فاصله پنج کیلومتری شهر قائمیه از توابع کازرون و در فاصله 35کیلومتری شرق این شهر قرار دارد و به طور کامل به حال خود رها شده است.

وی ادامه داد: نقش قندیل از جمله انگشت شمار نقوش برجسته ایران باستان است که تصویری کامل از یک زن را در خود دارد و علاوه بر آن به دلیل حجاری ظریف و چشم نواز، از جمله زیباترین نقوش برجسته ایران نیز محسوب می شود اما باوجود این ویژگیهای برجسته، تا به امروز حتی ابتدایی ترین اصول حفاظت از این نقش برجسته باستانی نیز صورت نگرفته است.

عباسپور بیان کرد: شرایط قرار گیری این نقش منحصر به فرد به دلیل فاصله قابل توجه آن از نزدیک ترین منطقه مسکونی و همچنین قرار گرفتن آن در کنار رودخانه ای خشک در یکی از کوهپایه های شهرستان کازرون باعث شده که دسترسی هر شخصی به آن به سهولت صورت پذیرد و این مسئله هشداری جدی در خصوص کنترل و حفاظت از آن محسوب می شود.

وی ادامه داد: با این وجود حتی وعده ها و برنامه ریزیهای مسئولان مربوطه نیز تا به امروز کوچکترین اقدام عملی را برای حفاظت از این نقش برجسته منحصر به فرد در پی نداشته است.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان ادامه داد: به عنوان مثال در تیرماه سال جاری رئیس اداره میراث فرهنگی کازرون، بخشدار چنارشاهیجان، شهردار قائمیه، اعضای شورای اسلامی و دهیار روستا از این نقش برجسته بازدید و در نهایت اعلام کردند که شهرداری قائمیه مسیر دسترسی به نقش برجسته را بهسازی و همچنین حصاری در اطراف آن ایجاد خواهد کرد که هیچکدام از این دو مورد تا به امروز محقق نشده اند.

وی اظهار داشت: از طرف دیگر نیز اداره میراث فرهنگی کازرون متعهد شد نسبت به نصب تابلو مشخصات نقش برجسته در ورودی روستا و مرمت ترک خوردگیهای نقش و ایجاد سایه بان برای حفاظت از این اثر باستانی اقدام کند که در این خصوص نیز تنها تابلو عدم دخل و تصرف در اثر بدون هیچ توضیحی در خصوص نقش نصب شده است.

عباسپور ادامه داد: علاوه بر این موارد حتی این نقش برجسته به دلیل فعالیتهای پژوهشی و باستان شناسی نیز در فقر کامل به سر می برد زیرا طی سالهای گذشته این نقش کمتر شاهد حضور باستان شناسان بوده و همچنان به جز چند نظریه ابتدایی و اثبات نشده توضیح قانع کننده دیگری در خصوص چرایی قرار گیری آن در چنین محلی داده نشده زیرا هنوز هیچ کار باستان شناسی متمرکز و هیچ گمانه زنی ابتدایی با هدف شناخت اصولی پیشینه تاریخی این منطقه انجام نشده است.

وی افزود: از سوی دیگر وجود برخی از ترکها در بدنه نقش و همچنین در معرض مستقیم عوامل فرسایشی بودن آن تهدیدهای دیگری را برای تخریب بلند مدت آن به دلیل عوامل فرسایشی ایجاد کرده که در این خصوص نیز هیچ اقدامی برای حفظ از اثر صورت نگرفته است.

عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان جوان ادامه داد: بدون شک این نقش برجسته می تواند در تداوم نقوش برجسته تنگ چوگان در کازرون و نقش سرآب بهرام در نورآباد ممسنی به عنوان نقطه اتکایی مناسب برای تقویت گردشگری با هدف مشاهده بیشترین تعداد نقش برجسته های ساسانی در یک محور قلمداد شود و حتی به ایجاد اشتغال در منطقه بینجامد اما باید اذعان کرد چنین کاری نیازمند اقدامات دلسوزانه و کارشناسی شده دستگاه های ذی ربط است نه صرفا دادن وعده های بی سرانجام از سوی آنها باشد.