۲۷ فروردین ۱۳۸۴، ۱۷:۲۴

بررسي " ترانه و ترانه سرايي " در ايران از نگاه سه شاعر معاصر / كانال رابطه در تصويب ترانه ، راه بر ضابطه بسته است

خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : " ترانه و ترانه سرايي " در ايران - به ويژه در سالهاي اخير - به موضوعي مهم و قابل طرح در مجامع ادبي و فرهنگي تبديل شده است ، روند فعلي ترانه سرايي ، ظهور آثاري سفارشي و كم مايه با نام " ترانه " و عدم امكان تصويب آثار همه ي شاعران و ترانه سرايان در مجموعه ها و مراكز مسئول و موثر در اين زمينه و ... موضوعي است كه " مهر " امروز و روزهاي ديگر از زبان كارشناسان به آن خواهد پرداخت كه بخشي از آن در پي مي آيد .

احمد عزيزي : بزرگترين خيانت را " ترانه سرايان " به مملكت ما كرده اند / متاسفانه افراد صالحي تصدي كار در اين حوزه را بر عهده ندارند
احمد عزيزي - شاعر ، گفت : هيچ موقع علاقه اي به كار تصنيف سازي و حضور در مجموعه ها و شوراهاي شعر و موسيقي و ... را نداشته و ندارم ، علي رغم اين كه دوستاني مانند " حسام الدين سراج " ، " علي رضا افتخاري " ، " محمد اصفهاني " و ... بارها از من خواسته اند شعر بدهم تا براي تصنيف و ترانه و ... تصويب شود .

اين شاعر و محقق ادبيات و فلسفه در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : در پاسخ به همه ي اين دوستان ، من هم به كرات گفته ام كه پشت جلد هيچ يك از كتابهاي شعر و ترانه ام ، نقل شعر را بدون اجازه ي شاعر و مولف ، ممنوع اعلام نكرده ام ، اگر شعري را براي اين منظور برگزيده ايد ، كار خودتان را انجام بدهيد ، اما من اصلا با سيستم ترانه سرايي جديد و تصويب بي حساب و كتاب آن در شوراهاي مربوطه مخالف هستم .


احمد عزيزي كه شعرهاي كتاب " كفشهاي مكاشفه " را سروده است ، تصريح كرد : از وضعيت ترانه هاي امروز و آثاري كه به عنوان " ترانه " در رسانه هاي ما پخش مي شود ، به طور كلي دلخور و متاسفم ، گاه هيچ نوع ارتباط هنري و هماهنگي ميان شعر و آهنگ نيست ، به نظر من در بحث تصويب شعر و ترانه و ... افراد  صالحي تصدي كار در اين حوزه را بر عهده ندارند ، تا زماني كه علي معلم در شوراي شعر صدا و سيما بود ، ما به دليل حضور وي ساكت بوديم ، الان هم كه دوستان ديگر آمده اند باز هم مجبوربه سكوت هستيم !  و به قول ايرج ميرزا كه به عارف قزويني گفت " تو شاعر نيستي ، تصنيف سازي " من هم ادعاي تصنيف سازي ندارم  ، اما واقعا براي وضعيت موجود عميقا متاسفم .


سراينده ي شعرهاي " شرجي آواز " ياد آور شد : من هيچ موقع در شوراي شعر صدا و سيما حضور نداشته ام و دقيقا الان نمي دانم كه چه كساني و چه تعدادي در آنجا هستند ، اما از عملكرد اعضاي آن راضي نيستم ، در حال حاضر افراد كم اطلاع و كم بضاعتي در زمينه ي " ترانه سرايي " فعال شده اند ، البته از حضور استاداني مانند ساعد باقري در اين شورا بي اطلاع نيستم و قطعا نامبردگان كساني نيستند كه خائن به ادبيات اين مملكت باشند ، اما متاسفانه بزرگترين خيانت را ترانه سرايان چند سال اخير به مملكت ما كرده اند .

منوچهر آتشي : مي ترسم ترانه بازاري به وجود بيايد فقط براي پول در آوردن و پول گرفتن ! / چرا اشعار خوب براي ترانه انتخاب نمي شود
منوچهر آتشي - شاعر و منتقد ادبيات ، گفت : نه در گذشته و نه اكنون ، مايل به هيچ نوع فعاليتي در باب ترانه سرايي و ارائه ي شعر براي اين امر نبوده و نيستم ، خودم را هم در اصول و مسائل تئوريك و فني آن وارد نكرده ام ، اما در مورد شعرهايي كه اين روزها به عنوان " ترانه " سر بر مي آورند ، حرف هاي بسياري دارم .

اين شاعر و منتقد ادبيات ، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : تم هر اثري ، حال ترانه باشد يا شعر ، نسبت به وضعيت اجتماعي روزگار خود ، به دگرديسي هاي خاص مي پردازد ، يعني چهره عوض مي كند ، مضامين تازه اي در خود كشف مي كند و اصولا به زيبايي شناسي تازه اي مي رسد .


منوچهر آتشي : من بسياري از اين شعرها و ترانه ها و شبه ترانه ها را مي شنوم اما ارتباطي با آنها برقرار نمي كنم .

منوچهر آتشي تصريح كرد : در گذشته  ترانه خواناني  ظاهر مي شد و تلاش در شاد كردن جو جامعه داشتند كه بعد از انقلاب اسلامي ، اين تم ، به خودي خود كهنه شد و رنگ باخت ، يعني مصرف خودش را از دست داد ، زيرا گرايش مردم بيشتر به سوي مسائل اعتقادي و مذهبي بود و عشق ائمه ي اطهار ( س ) بيش از گذشته نمود پيدا كرد ، به همين دليل شعرها و ترانه هاي زيبايي با مضامين رايج در بعد از انقلاب توليد شد كه برخي از آنها واقعا براي مخاطب لذت بخش است . 

شاعر " اتفاق آخر " ياد آور شد : علي رغم اين پيشرفت ، نمي دانم چرا در چند سال اخير شاهد افت و فروماندگي در اين زمينه هستيم ، من بسياري از اين شعرها و ترانه ها و شبه ترانه ها را مي شنوم اما ارتباطي با آنها برقرار نمي كنم ، واقعا چرا مسئولان امر ، تلاش نمي كنند تا اشعار و آثارخوب را انتخاب كنند و ترانه هاي قوي بسازند! تداوم اين وضعيت خيلي بد است ، من مي ترسم ترانه بازاري به وجود بيايد فقط براي پول در آوردن و پول گرفتن !

وي گفت : از ترانه ها و شعرهاي ضعيف هم كه بگذريم ، نبايد اجازه داد كه تم ترانه ها سبك شود و شان مضمون شعر را از بين ببرد .     


سعيد بيابانكي : برخي هيچ استخواني در راه شعر خرد نكرده اند و يك شبه ترانه مي سازند / از همه ي استعدادهاي ادبي كشور در " تصويب ترانه ها " استفاده نمي شود / عرصه در اختيار كم ذوق هاست
خبرگزاري مهر - گروه فرهنگ و ادب : سعيد بيابانكي - شاعر و ترانه سرا ، گفت : ترانه و ترانه سرايي ، قبل از اين كه موسيقي به طور جدي مطرح شود ، در ايران بيشتر به نام " تصنيف " شناخته شده بود ، بعد از انقلاب ، تصنيف به " سرود " تغيير نام داد و عنوان " ترانه " از زماني كاربردي شد كه موسيقي پاپ ، رسما مجوز فعاليت گرفت و خوانندگان ، آهنگسازان و ترانه سرايان در اين راستا كار خود را شروع كردند .

اين شاعر و ترانه سرا در گفت و گو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر ، با بيان اين مطلب افزود : هر نوع شعري كه ويژگي موسيقايي شدن را داشته باشد ، نام " ترانه " مي تواند به آن اطلاق شود ، البته به نظر من " ترانه سرايي " در رده ي پائين تري از" سرودن شعر " قرار مي گيرد ، مرور تاريخي اين حوزه نيز چنين مطلبي را به ما گوشزد مي كند .

سعيد بيابانكي تصريح كرد : " تصنيف سازي " و " ترانه سرايي " به دليل سهل بودن آن ، جايگاه خاصي نيزدرآراء و نظر متقدمان و بزرگان ادب فارسي ندارد ، همه ي ما اين مصراع هجو آميز ايرج ميرزا خطاب به عارف را شنيده ايم كه با تاكيد خاصي مي گويد : " تو شاعر نيستي ، تصنيف سازي ... " همين سهل بودن و بي حساب و كتاب بودن ترانه سازي و ترانه سرايي ، باعث شده است كه اصولا " شاعران حرفه اي " وارد اين عرصه نشوند ، فضاي ترانه سرايي و ترانه سازي در سالهاي اخير به شدت تجاري و كوچه بازاري است و تداوم آن به بدنه ي ادبيات و فرهنگ ما آسيب مي رساند ، اين حوزه ( ترانه ) به جاي آنكه وضعيت رقابت داشته باشد ، وضعيت غرابت پيدا كرده است .


سعيد بيابانكي : اگر با يك خواننده يا موسيقيدان ، خويشاوندي و رفاقتي داشته باشيم ، به راحتي مي توانيم آثار خود را - ولو خيلي ابتدايي و ضعيف هم باشد - در اختيار او قرار بدهيم و به عنوان  ترانه ساخته و پخش شود و يك شبه هم به شهرت برسيم ، نگاهي به وضعيت اغلب ترانه هاي امروز ، اين واقعيت را آشكار مي كند .

اين شاعر و ترانه سرا ياد آور شد : اگر با يك خواننده يا موسيقيدان ، خويشاوندي و رفاقتي داشته باشيم ، به راحتي مي توانيم آثار خود را - ولو خيلي ابتدايي و ضعيف هم باشد - در اختيار او قرار بدهيم و به عنوان  ترانه ساخته و پخش شود و يك شبه هم به شهرت برسيم ، نگاهي به وضعيت اغلب ترانه هاي امروز ، اين واقعيت را آشكار مي كند .






سعيد بيابانكي گفت : به غيرازچند چهره ي شاخص شعرامروز مانند علي معلم و قيصر امين پور ، بقيه ي اعضاي شوراي شعر خيلي كم توان و كم تجربه اند و هيچ استخواني در راه شعرخرد نكرده اند اما يك شبه مي نشينند و ترانه اي را سر هم مي كنند و آن را با مدد جستن از رابطه ي به دور از ضابطه اي كه با برخي دارند ، خيلي سريع به دست آهنگساز مي رسانند ! متاسفانه " ترانه " خود را از صورت يك اثر هنري بيرون آورده و به يك كالا تبديل شده است . در وضعيت ناسالم ادبيات و ترانه سرايي امروز ، بايد كاري كرد وگرنه وضع آشفته تر مي شود .

اين شاعر و ترانه سرا در مورد عملكرد مراكز مسئول و موثر در حوزه ي ترانه سرايي و تصويب ترانه خاطرنشان ساخت : به هيچ وجه در شوراهاي شعر ، مانند صدا و سيما به همه ي استعدادها و اشعار شاعران نگاه يكسان و جدي نمي شود ، اگرچنين مي بود ، بايد سيستمي تعريف مي شد و هر سه ماه - يا شش ماه يك بار فراخواني عمومي در جرايد كشور ارائه مي كردند مبني بر اين كه در ارتباط با يك يا چند موضوع ، به اشعاري نيازمنديم و ... ، اما متاسفانه اتفاقي در اين زمينه نيافتاده است ، چه اشكالي دارد كه در كنار اين همه تبليغ براي پفك نمكي و لاستيك و ... ، يك پيام فرهنگي هم در اين خصوص داشته باشيم و از همه ي استعدادهاي ادبي كشور بدون حب و بغض استفاده كنيم ؟ اگر كار جدي باشد ، خيلي ها به ميدان مي آيند و ما ديگر شاهد تصويب رابطه اي اشعار تكراري كه متعلق به آدم هاي تكراري است ، نخواهيم بود . 

وي گفت : متاسفانه كانال شوراي شعر مذكور ، كانالي رابطه اي است نه ضابطه اي . به همين دليل استعدادهاي كم سواد و كم ذوق بالا مي آيند و بقيه در لايه هاي زيرين مي مانند ، توفيق اين ترانه ها هم خيلي كم بوده است . 




کد خبر 172639

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha