مسجد شاهی در شهر لاهور پاکستان از بزرگترین مسجدهای جهان به شمار میآید. ساخت این مسجد در لاهور به فرمان پادشاه گورکانی اورنگ زیب عالمگیر با اختصاص سه میلیون روپیه برای آن آغاز شد.
کتیبه فارسی بالای درب ورودی مسجد به خط ثلث و نستعلیق است. ساخت این مسجد در سال ۱۰۸۴ توسط رضاعی اورنگ زیب، مظفرحسین معروف به فدائی خان کوکه به پایان رسیده است و دومین مسجد بزرگ پاکستان به حساب میآید.
از مسجد بادشاهی به عنوان نقطه تحولی در تاریخ معماری شبه قاره هند یاد میشود که همه شکوه و زیبایی دوره گورکانی در آن متمرکز شده است.
این بنا پس از بنای تازه ساز مسجد شاه فیصل که در اسلام آباد واقع شده دومین مسجد بزرگ در پاکستان و جنوب آسیا و پنجمین مسجد بزرگ جهان است که گنجایش ۵۰۰۰ نمازگزار را دارد و از جاذبههای مهم گردشگری پاکستان به شمار میرود.
در سال ۲۰۰۰ میلادی، ایوان اصلی را به وسیله سنگ مرمر آراستند که به زیبایی مسجد افزوده است. این مسجد گنجایش حدود ۵۰ هزار نمازگزار را دارد و معماری آن به سبک معماری دوره گورکانی یا مغولی است که ارتباط زیادی با معماری ایرانی دارد. مسجد شاهی یکی از شاهکارهای معماری، کاشیکاری و نجاری ایرانی است و ظاهر و حالتی شاخص، وسیع و با شکوه دارد.
معماری و طراحی مسجد پادشاهی به ویژه از نظر نما دارای توازن و هماهنگی نزدیکی با مسجد جامع دهلی در هند است که در سال ۱۶۴۸به دست پدر اورنگزیب، امپراتور شاه جهان، ساخته شده است، اما برخلاف مسجد جامع دهلی که مناره های آن هشت ضلعی است منارههای این بنا مقطعی مربع شکل دارند.
نمای خارجی مسجد شاهی را با سنگ های حکاکی شده تزئین کرده اند. لبه بالایی دیوارها با کنگرههای زیبایی آراسته شده است. در تزئینات داخلی از گچ کاریهای زیبا، تزئینات و نقش و نگارهای اسلیمی و منبتکاری و نقاشی روی دیوار استفاده شده است.
دیوارهای مسجد شاهی از آجرهای کورهای پخته شده و ساروج است که روکشی از سنگ شنی قرمز دارد و پایه ستونها از سنگهای مرمر رنگارنگ هستند.
مسجد دارای شبستان طویلی است و به وسیله طاق نماهای تزئین شده به ۷ قسمت تقسیم شده است. کف اصلی در اتاق مربوط به خواندن نماز و دعا با آجرها و سنگ مرمر با فرم منظمی پوشانده شده است. در این مسجد تنها دو کتیبه وجود دارد: یک کتیبه بر روی دروازه ورودی و دیگری کتیبه ای در شبستان زیر ایوان اصلی.
همچنین در موزه مسجد شاهی لاهور اشیایی منتسب به اهل بیت(ع) از جمله دستار، غلاف منسوب به حضرت امام حسین (ع)، و همچنین قرآن کریم وجود دارد که باعث شده تا فضایی روحانی در این موزه شکل گیرد.
نظر شما