شهرام كرمي نويسنده وكارگردان نمايش "خاكستري " درگفتگو با خبرنگارتئاترمهرگفت: مضمون نمايش خاكستري تقابل آدمهاي يك خانواده دررابطه با رجعت پيكرشهيدشان وبررسي واكنشهاي افراد اين خانواده دربرخورد با اين وضعيت بوجود آمده است.
وي درادامه گفت: درهرجامعه آدمهاي متفاوتي وجود دارند، هم آدم موافق وهم مخالف وحتي آدم خنثي ، تفكرات مختلفي وجود دارد كه نمي توان منكرآن شد واين موضوع درخانواده هم وجود دارد هرچند كه ازلحاظ تربيتي به يك شكل باشند. دراين خانواده چهارنفري مادر، پدر،برادروخواهريك شهيد واكنشهاي متفاوتي دررابطه با پيكراين شهيد را دارند كه قراراست درميدان اصلي شهردفن شود. پدر موافق مادرمخالف وخواهروبرادرنيزنظرات ديگري دارند . درخلق اين آدمها آنان را تحت تاثيرشرايط اجتماع كنوني ونظراتي كه درجامعه امروزدرباره رجعت پيكرشهيدان است شكل دادم تا بتوانم مضمون كلي اثرم را به مخاطبم بهتربرسانم . البته چون نظرات دراين رابطه متفاوت است سعي كردم كه درهيچ كجا اظهارنظرصريحي نداشته باشند وبيشترنگاهي تحليلي به موضوع داشتم تا تماشاگران خود تحليل كنند وبه يك برداشت برسند وازهمين رواست كه پايان نمايش را بازگذاشته ام ، شايد اين موضوع موجب ضعف نمايش هم شده باشد .ولي نمي خواستم مثل تمام نمايشهايي ازاين دست كه با عنوان دفاع مقدس شناخته مي شوند بيانيه سياسي صادركنم .
كرمي درادامه اضافه كرد:تحليلي كه خودم شخصا به موضوع رجعت پيكرشهيدان دارم با تحليل نمايشم خيلي متفاوت است. زيرا براين عقيده ام كه همه ما براين باوريم كه انسانهايي كه درراه دين وكشورشان عاشقانه جان داده اند جايگاه والايي دارند واين درفقه ما هم وجود دارد. وحتي مي گويم كه انسانهاي باتقوا نيزنمي توانند به اين جايگاه رفيع كه شهدا دارند نزديك شوند . اما من وآدمهاي نمايشم به ابرازشدن جايگاه اين شهدا اعتراض داريم ، زيرا اين استفاده ابزاري چه ازجهت اخلاقي وچه سياسي آن به صلاح نيست وشخصا شرمنده اين شهدا هستم كه نتوانسته ام دربرابرخاص وميل آنها تاثيرمثبتي درجامعه داشته باشم ولي به اين موضوع معترض مي شوم كه نبايد ازآنها استفاده سياسي كرد. هميشه دغدغه ام اين بوده است كه اگردريك عالم رويايي شهدا زنده مي شدند چقدربه رفتارهاي ما خرده مي گرفتند واين دغدغه بود كه منجربه خلق اين اثرشد .
|
|
وي دررابطه با شيوه اجرايي اين نمايش گفت : شكل كلي كه درنظرگرفتم برگرفته ازمتن نمايش ام يك قالب رئاليستي است كه درهمه جاهاي اين نمايش اين فضا را حفظ كرده ام وهرچند كه عقيده دارم كه رسيدن به واقعيت بروي صحنه امكان پذيرنيست ودرهرشكلي هنرمند دخل وتصرف مي كند اما چون اين نمايش الهام وتاثيرگرفته ازشرايط اجتماعي امروزاست پس بهترديدم كه ازاين شيوه استفاده كنم.
شهرام كرمي رابطه اش را با بازيگران نمايش مثبت ارزيابي كرد وگفت : درحدود يكسال است كه درگيراين نمايش هستيم وخدا را شكرمي كنم كه با يك گروه ثابت كه مي توان گفت بي مسئله ترين وبي مشكل ترين گروهاست همكاري دارم. اما دررابطه با اين نمايش ، تحليل اوليه خودم را ارائه دادم وبازيگران مختارگذاشتم ودخالتي دربرداشت آنها ازداستان نمايش نكردم تا آنها به تحليل شخصيتشان برسند.مثلا شخصيت دخترخانواده حاصل تفكرات خود اوست تامن به عنوان نويسنده وكارگردان ودرهيچ زمينه اين محدوديتي براي آنها ايجاد نكردم وهمين نظرات مختلف بود كه باعث گرديد متن درطول تمرين شكل بهتري بيابد .
شهرام كرمي به سوال خبرنگارمهرمبني براينكه چگونه اين نمايش دردوجشنواره دفاع مقدس وفجربه اجرا درآمدگفت : هيچ دليلي خاصي نداشت .پيش ازآنكه نتايج جشنواره دفاع مقدس اعلام شود اسامي نمايشهاي جشنواره فجرهم اعلام شد وما دچارشك شديم زيرا براي گروه مهمتربود كه درجشنواره فجرحضورداشته باشيم ولي براي من اولويت با جشنواره دفاع مقدس بود البته روابط عمومي مركزهنرهاي نمايشي هم به ما اعلام كرد كه اگر درجشنواره دفاع مقدس شركت كنيم نمي توانيم درجشنواره فجر حضورداشته باشيم .پس تصميم گرفتيم كه اين نمايش رادرجشنواره دفاع مقدس به اجرا درآوريم همزمان با اين جريان تفاهم نامه اين بين مركزهنرهاي نمايشي وبنياد حفظ آثاردفاع مقدس بسته شد كه ازنمايشهاي دفاع مقدس نيزحمايت شود با پيگيري اين موضوع قراربراين شد كه اين نمايش بازبيني شود وبازبيني شد وبه جشنواره فجر راه يافت وخدا را شكرگذارم كه اين اتفاق افتادو گرنه داشتم وارد هفتمين سال مي شدم كه نمي توانستم نمايش را به صحنه بياورم .
وقتي ازشهرام كرمي درمورد وضعيت تئاتردفاع مقدس سوال شد گفت: مادربخش تئاتردفاع مقدس برخلاف سايربخشها خيلي ضعيف عمل كرديم دراولين جشنواره دفاع مقدس باهمين گروه وبا نمايش " دارچنار" شركت داشتم وبعد ازده سال بااين نمايش فرصت خوبي بود كه تحليل كنم چه اتفاقاتي درطول اين سالها افتاده .بايد بگويم كه هيچ توجهي به اين حوزه صورت نگرفته .البته يك سري مديران وهنرمندان خواسته اند كاري انجام دهند ولي بخاطرنداشتن برنامه ريزي درازمدت نگاه كليشه ايي وبسته به جنگ ونداشتن نگاه هنري اين حركتها هرگزبه چشم نيامد البته نمايشهايي همچون " پچپچه هاي پشت خط نبرد" نادري و"عزيزمايي " راياني مخصوص نمونه هاي خوبي بوده اند ولي اينها حاصل تلاش شخصي خود هنرمندان بوده نه برنامه ريزي ونگاه مسئولين امربه مقوله تئاتردفاع مقدس .
|
|
كرمي در جواب اي سوال كه چرانمايش هاي دفاع مقدس دربرقراري ارتباط با مردم ضعيف هستند گفت: اتفاقا نظرمن متفاوت است ما دونوع مخاطب داريم يكي عام ويكي تئاتري وهنري . بنظرم هردو اين گروهها درمقابل نمايش خوب تسليم مي شوند .نبايد هيچ وقت عدم ارتباط را ازمخاطب بدانيم .نمايش خوب مخاطب خودش را دارد اگرازموضوع هاي كليشه اي وتكراري دورشويم مخاطب جذب مي شود. اگربراي شما يك ملودي زيبا به تعداد زياد تكرارشود ازآن هم سرخورده مي شويد . پس بايد نگاه ها رابه موضوع جنگ عوض كرد همان طوركه بعضي ازنمايشها اين كاررا كردند وارتباط خوبي با مخاطبان خود برقراركردند.
درپايان اين گفتگوشهرام كرمي اعتراض خودرا درمورد حوادث اخيركه درحوزه تئاتر روي داده اعلام كرد وگفت: من هم مثل بقيه هنرمندان حوزه تئاتر به اين تغييروتحولات مختلف كه باعث بي برنامگي تئاتر كشورشده است معترض ام .اميدوارم كه سرنوشت تئاتررا به خود جماعت تئاتري واگذاركنند .خانه تئاتر مي تواند نقش موثري دراين مورد داشته باشد . متاسفانه ما برنامه درازمدتي براي تئاتر نداريم .هرروز اتفاقات مختلفي دراين حوزه روي مي دهد . برخورد سليقه اي مديران مختلف باعث شده است كه خيلي ازهنرمندان سرخورده شوند . درطول 6سال گذشته بخاطروجود يك شخص درشوراي بازخواني نوشته هايم رد مي شد واگراو نبود پذيرفته مي شد. فردي كه در اين زمينه سابقه داراست!6 سال نتوانستم نمايش اجرا كنم .امسال هم اگراين نمايش را به صحنه آوردم هيچ تضميني نيست كه آيا درآينده نيزبتوانم يانه . براين عقيده ام كه نمايشها بايد ارزيابي شود واگرازديد هنرمندان خوب نيست براي آن شخص شرايط كارمهيا نشود .
وي افزود : متاسفانه يكسري ازپيش كسوتان ما شان خودرا حفظ نمي كنند. نمي دانم ، دركجاي دنيا مرسوم است كه يك كارگردان حرفه ايي درسال 3الي 4 نمايش داشته باشد؟ پس كجا فرصتي ايجاد مي شودبراي بروزخلاقيت ؟ حميد سمندريان يكي ازبرزگان تئاترايران درطول فعاليت هنري اش 10الي 11نمايش بيشتركارنكرده ، بهرام بيضايي همين طور،پس چگونه است كه بعضي ها درسال 4-3 نمايش اجرا مي كنند .بايد شرايطي مهيا شود وبرنامه ريزي دقيقي صورت گيرد كه امكانات كم وسالنهاي محدود با شرايط منصفانه به گروه ها واگذارگردد .
نظر شما