به گزارش خبرگزاری مهر، مشورت و نظرخواهي از ديگران يكي از عوامل مهم و مسائل حياتي و تصميم گيري است و در اسلام از اهميت بالا و جايگاه ويژه اي برخوردار است. با توجه به وسعت موضوعات و پيچيدگي مسائل و نيز گستردگي اطلاعات، يك نفر قادر به شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد يك مسئله نيست و در نتيجه نمي تواند تصميم منطقي و درستي در مورد آن اتخاذ نمايد.
مشورت و نظرخواهي از ديگران به منظور استفاده از نظرات آنان مسئله اي عقلي است و عدم مشورت و استبداد راي يكي از بيماري هاي مهلك در تصميم گيري است، زيرا يك نفر، هر قدر هم آگاهي هاي زيادي داشته باشد باز هم نمي تواند به همه ابعاد و زواياي يك مسئله پي ببرد و مسئله را تنها از ديدگاه خويش ارزيابي مي كند و چه بسا ابعادي از مسئله كه در تصميم گيري مي توانند نقش تعيين كننده اي داشته باشند از نظر وي مخفي مانده باشد.
اميرمومنان حضرت علي(ع) در مورد عواقب عدم مشورت و استبداد به راي چنين هشدار مي دهد؛ كسي كه استبداد در راي داشته باشد هلاك مي شود و كسي كه با مردان بزرگ مشورت كند در عقل و دانش آنان شريك مي شود.
ضرورت مشورت يك مسئله عقلي است و هر انسان عاقل و خردمندي اين ضرورت را درك مي كند و هيچ خردمندي خود را ازآن بي نياز نمي داند. حضرت علي(ع) مي فرمايد: هيچ انسان عاقل و خردمندي از مشاوره بي نياز نمي گردد.
عدم توجه به نظرات ديگران و استبداد به راي، يكي از خطرناك ترين چيزهايي است كه ممكن است يك مدير به آن گرفتار شود. مشورت در نگاه اميرمومنان (ع) يكي از ضرورت هاي اساسي براي اداره امور به ويژه تصميم گيري است. آن حضرت مشورت و نظرخواهي از ديگران را قوي ترين و محكم ترين پشتيبان و حامي مي داند و مي فرمايد: هيچ حامي و پشتيباني، استوارتر و محكم تر از مشورت كردن نيست.
از آنجا كه به وسيله مشورت و نظرخواهي، آگاهييهاي انسان بيشتر مي شود و زوايا و ابعاد مختلف يك مسئله براي روشن تر مي گردد، در نتيجه تصميم هايي كه بعد از مشورت اتخاذ مي شوند، معقول تر و درست تر مي باشند.
آثار و فوايد مشورت
مشورت كردن و استفاده از نظرها و ديدگاههاي ديگران پيامدهاي مثبت و فوايد زيادي دارد. آثار و بركات فراواني كه از مشورت كردن نصيب انسان مي شود، هرگز از تفكر فردي و امكانات و منابع فراوان مادي به دست نمي آيد. در اينجا به بخشي از بركات مشورت به صورت اختصار مي پردازيم.
- بهره برداري از فكر ديگران
يكي از فوايد و پيامدهاي مشورت، بهره برداري و استفاده از افكار و نظرات ديگران است. مشورت به انسان كمك مي كند تا افكار و انديشه هاي ديگران به ويژه صاحب نظران و متخصصان را به ياري طلبد و با قرار دادن افكار و انديشه هاي آنان در كنار فكر و نظر خود بر قدرت، وسعت و عمق انديشه و بينش خود بيفزايد و از درخشش افكار و انديشه هاي ديگران بهرهمند شود.حضرت علي(ع) مي فرمايد: هر كس كه با صاحبان عقل و خرد مشورت كند، از درخشش افكار بهره مند مي شود.
- جلوگيري از هلاكت
يكي از دلايل اهميت و حساسيت مسئله تصميم گيري اين است كه يك تصميم، ممكن است اثرات مخربی به دنبال داشته باشد. اگر هنگام تصميم گيري تمام جوانب مسئله به درستي سنجيده نشود و زواياي مختلف آن مورد بررسي دقيق و اصولي قرار نگيرد،احتمال دارد كه تصميم نسنجيده و نادرستي گرفته شود. اين تصميم نادرست ممكن است عواقب و پيامدهاي زيادي به دنبال داشته باشد در برخي از موارد يك تصميم نسنجيده و غير منطقي مي تواند سرنوشت فردي را عوض كند و او را تباه سازد.
- شناسايي خطاها
از ديد حضرت علي(ع) مشورت كردن و استفاده از نقطه نظرهاي ديگران به انسان كمك مي كند تا خطاها و اشتباهات را بشناسد. آن حضرت مي فرمايد: كسي كه از نظرات و آرا گوناگون استقبال نمايد موارد خطا و اشتباه را مي شناسد.
- دستیابي به راهكار مناسب
فايده ديگري كه مشورت و توجه به نظرات ديگران به دنبال دارد اين است كه اين كار باعث مي شود تا تصميم معقول و مناسبي اتخاذ شود و راه درستي انتخاب گردد. حضرت علي(ع) مي فرمايد: هر كس كه با صاحبان انديشه و خرد مشورت نمايد به راه درست رهنمون مي شود.
------------------
منابع:
- نهج البلاغه، حكمت 173،161،113
- غرر الحكم و درر الكلم، ح 10693، 8634 ،5755
- بحار الانوار، ج 75
نظر شما