به گزارش خبرگزاری مهر، نشست «مؤلفه های قدرت در اندیشه سیاسی اسلام» از جمله نشستهای همایش «جایگاه و نقش دنیای اسلام در تحول هندسه قدرت جهانی» که توسط دانشگاه عالی دفاع ملی در تاریخ 20 و 21 اسفندماه برگزار خواهد شد، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار گردید.
در این نشست که به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد حجت الاسلام دکتر منصور میراحمدی، مدیر گروه فقه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و رئیس انجمن مطالعات سیاسی حوزه دیدگاههای خود را درباره مؤلفه مفهوم قدرت بیان کرد.
این نشست با دبیری علمی رجبعلی اسفندیار مدیر امور پژوهشی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با حضور و مشارکت جمعی از پژوهشگران برگزار گردید.
دکتر میراحمدی با اشاره به چارچوب مفهومی و الگوی روشی بحث خود، ابتدا با نگاه به قرآن و روایات و سپس براساس دو رویکرد اصلی اندیشه سیاسی اسلام (فلسفه سیاسی و فقه سیاسی) به تحلیل مفهوم قدرت پرداخت.
مدیرگروه فقه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی رویکرد اسلام به قدرت را رویکردی جوهرگرایانه تعریف نمود و آنرا در مقابل رویکرد ضدجوهرگرایانه به قدرت که در دنیای کنونی متعارف است قرار داد.
رئیس انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم در ادامه صحبتهای خود سه مؤلفه عامل قدرت، تابع قدرت و هدف قدرت را در یک رابطه دوسویه برای تعریف قدرت از نگاه قرآن، فیلسوفان مسلمان و فقهای شیعه در نظر گرفت و براساس آن به دستاوردهای هر یک از رویکردهای فوق اشاره کرده است.
وی با استفاده از متن قرآن، ضمن بیان الزام قرآن کریم به اطاعت، این الزام را به دو شرط برخورداری عاملان قدرت از شرایط و شایستگی و نیز به رسمیت شناختن حقوق مردم مرتبط ساخت و قدرت از نگاه قرآن را رابطه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عاملان قدرت و مردم در زندگی سیاسی اجتماعی به منظور اهداف مادی و معنوی تعریف نمود.
دکتر میراحمدی در تبیین دیدگاه فیلسوفان مسلمان با بهره گیری از سه مؤلفه عاملان، تابعان و هدف قدرت ضمن اشاره به رابطه دوسویه این مؤلفه ها، مهمترین مفهوم در میان فیلسوفان مسلمان در بحث قدرت را مفهوم حکمت بیان نمود و خاطر نشان کرد: فیلسوفان مسلمان در دوره جدید علاوه بر حکمت حاکمان به انتخاب مردم نیز اهمیت داده اند و در حقیقت نگاه به تابع قدرت در دوره جدید عوض شده است. بر این اساس مفهوم رضایت وارد ادبیات فلسفه سیاسی اسلام گردید و در کنار اطاعت از فرمان دستور، رضایت نیز شرط قدرت شده است.
وی به تغییر رویکرد فقهای جدید نیز اشاره و اظهار داشت: در رویکرد فقهای قدیم یک رابطه یک سویه از مؤلفه های مفهوم قدرت مشاهده می شود و تنها تکلیف محوری شرط قدرت است در حالیکه در نگاه فقهای جدید علاوه بر تکلیف، حق نیز مورد توجه واقع می شود. به عبارت دیگر فقها در کنار تحقق شریعت به اداره زندگی مردم نیز توجه می کنند.
رئیس انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم، در جمع بندی بحث علمی خود، سرشت قدرت در اندیشه سیاسی اسلام را یک سرشت دوسویه و مردم گرایانه دانست و قدرت در اندیشه سیاسی اسلام را به رابطه تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عاملان شایسته قدرت و تابعان آنان به منظور تحقق اهداف دنیوی و اخروی تعریف نمود.
کتاب «اسلام و مسئله نفس و بدن» منتشر شد
کتاب «اسلام و مسئله نفس و بدن» توسط پژوهشکده فلسفه و کلام اسلام تهیه و از سوی انشارات پوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
از بنیادی ترین پرسش های مابعدالطبیعی در مورد انسان این است که آیا انسان موجودی صرفا مادی است یا افزون بر جنبه های مادی و جسمانی اش، ساحتی غیر مادی نیز دارد.
به طور کلی، نظریه های مربوط به مسئله نفس و بدن به دوسته کلی تقسیم می شوند: نظریه های دوگانه انگارانه که نفس را غیرمادی می دانند و نظریه های مادی انگارانه که ذهن را کاملا مادی قلمداد می کنند. در تاریخ تفکر اسلامی، هم دیدگاه های دوگانه انگارانه در رابطه با مسئله نفس و بدن مطرح بوده اند و هم دیدگاه های مادی انگارانه.
تقریبا همه فیلسوفان مسلمان در سنت مشاء، اشراق و حمکت متعالیه انسان را مرکب از بدن مادی و نفس مجرد تلقی کرده اند. گروهی از محدثان و متکلمان نیز انسان را مرکب از بدن مادی و نفس مادی(به عنوان جسم لطیف) دانسته اند.
کتاب اسلام و مسئله نفس و بدن برخی آموزه های اسلامی را ذیل سه عنوان «نفس و سرشت انسان از منظر نقلی و کلامی»، «مسئله نفس و بدن و جهان پیش و پس از مرگ» و «مسئله نفس و بدن و آموزهی نبوت و اخلاق» بررسی کرده است.
کتاب «اسلام و مسئله نفس و بدن» در 384 صفحه و با قیمت 20 هزار تومان از توسط پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی تهیه و از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی روانه بازار کتاب شده است.
درآمدی بر دانش سیاسی عقلی در تمدن اسلامی
دکتر پزشکی عضو هیات علمی پژوهشکده اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اعلام خبر انتشار مقاله «درآمدی بر دانش سیاسی عقلی در تمدن اسلامی» اظهار داشت: این مقاله برای انجمن مطالعات سیاسی انجام شده و در فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه به چاپ رسیده است.
وی ادامه داد: این مقاله در واقع بخشی از یک پروژه با همین عنوان است که کارهای نهایی آن انجام شده و تا سال آینده تمام می شود.
عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی افزود: موضوع بحث در مورد این است که دانش سیاسی عقلی در جهان اسلام چه جایگاه و چه قلمرویی دارد و مبانی آن چیست.
نظر شما