به گزارش خبرنگار مهر، به مناسبت سی و هفتمین سالگرد وفات دکتر علی شریعتی، عصر امروز 28 خردادماه انجمن جامعهشناسی ایران نشستی با عنوان «شریعتی و آینده تفکر ما» در دو پنل با حضور استادان جامعهشناسی و فلسفه برگزار کرد.
بخش نخست این مراسم با حضور دکتر راغفر، هادی خانیکی، تقی آزاد ارمکی، فرشاد مومنی و علی رضاقلی برگزار شد.
آزاد ارمکی در این نشست با اشاره به اینکه باید در ابتدا میزان حضور شریعتی در زندگی و جامعه ایرانی را بسنجیم گفت: نظرات مختلفی درباره جایگاه شریعتی در جامعه ایرانی مطرح است؛ برخی معتقدند شریعتی نقش تعیینکنندهای در این زمینه نداشته و نیروهای دیگری در ساختن انقلاب و جریانهای اجتماعی نقش داشتند. این گروه شریعتی را نیروی انصرافآفرین میدانند. در مقابل نگاهی وجود دارد که معتقد است تمام حیات اجتماعی جامعه ایرانی متاثر از شریعتی است.
وی دیدگاه دیگری را در بین این دو نگاه مطرح کرد و افزود: من معتقد هستم که درباره شریعتی هیچ کدام از این دیدگاهها به صورت مطلق وجود ندارد. شریعتی در جامعهای پرفراز و نشیب ظهور میکند و در دهه 40 و 50 اندیشه او در تعامل با اندیشههای دیگر مطرح میشود. او از تحولات شیعه و اسلام میگوید بنابراین اندیشه او در ساختن انقلاب نقشآفرین بوده است. اما اینچنین نیز نبوده که تمام نیروهای اجتماعی فقط متاثر از اندیشه او باشند.
وی با بیان اینکه منتقدان و مخالفان شریعتی او را مهم کردند گفت: ما روزهایی را به یاد میآوریم که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید و جریان شریعتی و اندیشه او نیز بر این انقلاب نقش داشتند برخی میگویند شریعتی معلم انقلاب است من نیز به این دیدگاه معتقدم اما شریعتی رهبر انقلاب نیست.
این استاد جامعهشناسی با تأکید بر اینکه شرایط امروز جامعه ایرانی نسبت به گذشته تغییر کرده است گفت: تغییرات جامعه ایرانی موجب شده که کسی میل به بازخوانی اندیشههای شریعتی نداشته باشد چون اندیشههای او بیشتر جنبه تاریخی دارد.
وی شریعتی را نماد جریان روشنفکری دینی دانست و افزود: البته شریعتی در پس اندیشه روشنفکری دین قرار میگیرد تا جلوتر از آن! بنابراین به اعتقاد من او یک متفکر حاشیهای در ایران است اما اینکه آیا شریعتی امکان بازگشت به عنوان یک متفکر کانونی را به جامعه ایرانی داشته باشد باید با توجه به مختصات فردای ایران مورد بررسی قرار گیرد.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: در آینده همه شریعتی را عنصر تاریخی میدانند و او بیشتر یک منبع تاریخی در آینده تفکر ایران خواهد بود تا یک کنشگر فعال. به هر حال آنچه که از شریعتی روایت میشود یک متن تاریخی برای طراحی یک جریان اجتماعی است باید در نظر داشت که فردای ایران شرایط بسیار متفاوتی با امروز دارد همانگونه که حال ایران شرایط متفاوتی با گذشته داشته است.
آزادارمکی با بیان اینکه مسأله شریعتی اصلاً نوسازی نبوده است گفت: او سؤالش درباره عقبماندگی است. شریعتی یک روشنفکر اسلامی است و تفکرش نیز برای حذف رقیب به ویژه مارکسیسم مطرح میشود.
نظر شما