آيين هندو و عرفان اسلامي

به گزارش خبرنگار فرهنگي « مهر» مترجم كتاب در مقدمه اي كه بر اين كتاب نوشته آورده است : اين كتاب كه بر اساس مجمع البحرين  نوشته داراشكوه ، پسر شاه جهان امپراطور گوركاني هند نگاشته شده است ، يكي از آثار معاصر در شرح عرفان اسلامي ، و تطبيق و قياس آن با آيين هندو است . اين كتاب كه به زبان فرانسه نوشته شده در سال 1979 توسط انتشارات la difference  پاريس به چاپ رسيده و در سال 1997 در انتشارات  albin michel  تجديد چاپ شده است .  مجمع البحرين ، تلاشي  صادقانه براي اثبات يگانگي  مفاهيم تصوف اسلامي و آيين هندو  است . داراشكوه ، در واقع ، روياي تقريب مذاهب را در سر مي پروراند و به ويژه در جامعه متكثر هند بر آن بود كه دو مذهب بزرگ اسلام و هندو را به هم پيوند زند . گفته اند كه اگر وي در اين راه موفق مي شد ، چه بسا شبه قاره هند به دو بخش هند و پاكستان تقسيم نمي شد و تاريخ آسيا تغيير مي كرد .  

شايگان در پيشگفتار مولف آورده است : " موضوع كتاب آيين هندو و عرفان اسلامي ، چنان كه از عنوان آن بر مي آيد ، بحثي است تطبيقي و من از حمايت دو استاد راهنما برخوردار بوده ام : مرحوم هانري كربن، براي بخش اسلامي و مرحوم اليويه لاكومب يكي از مفاخر مسلم هند شناسي فرانسه ، بالاخص در زمينه فلسفه هندو ، براي بخش هندي .  بخشي از اين رساله ، حدودا دو ثلث آن ، در فرانسه تحت عنوان هندوئيسم  و تصوف دو بار چاپ شد . كتابي كه اكنون به خوانندگان ايراني عرضه مي شود ، ترجمه كامل اين رساله است " .

دكتر شايگان در بخش ديگري از اين پيشگفتار مي افزايد : " اين كتاب از بسياري از چارچوبهاي محدود تفسيرهاي عادي فراتر رفته و جنبه پژوهشي و تطبيقي در دو سنت بزرگ معنوي را يافته است . نويستده كتاب مجمع البحرين را مي توان يكي از پيشگامان جسور در شيوه  اديان تطبيقي محسوب كرد " .

آيين هندو و عرفان اسلامي  داراي مقدمه اي درباره زندگي و آثار داراشكوه ،  و توضيح  روش نويسنده كتاب (شايگان) در مقايسه اين دو سنت معنوي بزرگ ، و دو بخش  شرح مجمع البحرين ، و توضيحي بر متن مجمع البحرين است .

 بخش اول كتاب داري بيست و دو فصل به نام هاي : عناصر، حواس، رياضتهاي معنوي، صفات خداي متعال، روح، دمهاي حياتي، عوالم اربعه، صوت، نور، شهود و رويت، اسماء خداوند متعال، نبوت و ولايت، برهماندا، جهات فضا، آسمانها، زمين، تقسيمات زمين، برزخها و قيامتها ، رستگاري و رهايي ( موكتي) ،  و روز و شب و بي نهايتي ادوار  است .

بخش دوم كتاب كه به توضيحي بر متن مجمع البحرين  اختصاص دارد ، نويسنده فصول ياد شده  در بخش اول را بر اساس متن كتاب توضيح مي دهد .

كتاب داراي كتابشناسي منابع هندي و اسلامي است كه براي پژوهشگران و محققان هر دو سنت معنوي بسيار راهگشا است .