حواشی یک حفاری دردسرساز در روستای«حسن زوردار»/ شکایت میراث فرهنگی

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: طی روزهای گذشته اخباری در خصوص کشف اشیاء تاریخی و یک جمجمه انسان مربوط به ۱۲۰۰ سال پیش به دنبال حفاری در محدوده آثار باستانی روستای «حسن زوردار» از توابع شهرستان گیلانغرب استان کرمانشاه توسط پیمانکار جهاد کشاورزی در حال اجرای پروژه آبیاری تحت فشار منتشر شد.

میراث داران فرهنگ می گویند به رغم اخطارها و مکاتبات قبلی، مبنی بر منع قانونی هرگونه حفاری درمحدوده میراث ملی و باستانی، جهادکشاورزی در حین حفاری با بقایای یک جمجمه و مقداری اشیاء تاریخی برخورد کرده است.

با توجه به اهمیت موضوع، خبرنگار مهر به سراغ علی فعله گری مدیر کل میراث فرهنگی کرمانشاه رفته تا صحت و سقم ماجرا مشخص شده و جزئیات خبر مطرح شود.

اخطارهای لازم در خصوص حفاری در محدوده آثار باستانی داده شده است

فعله گری در این رابطه به خبرنگار مهر، اظهار داشت: اخطارهای لازم به سازمان جهادکشاورزی، امور آب و فرمانداری گیلانغرب راجع به حفاری در محدوده آثار باستانی داده شده است و  از سوی دیگر مصوبه ای قانونی داریم که همه دستگاه های اجرایی ملزم شده اند قبل از هرگونه عملیات عمرانی، استعلام لازم را از سازمان میراث فرهنگی داشته باشند. از طرفی هم محدوده های تاریخی برای اجرای پروژه آبیاری تحت فشار چندین هزار هکتار از اراضی کشاورزی گیلانغرب مشخص شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تصریح کرد: لازمه انجام عملیات آبیاری تحت فشار حفاری بوده و این کار از نظر ما در محدوده هایی که به ثبت آثار ملی رسیده اند و به طور عمده در زمینهای کشاورزی قرار دارند ممنوعیت قانونی دارد، البته راهکارهایی هم داشت که در حضور باستان شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی، عملیات انجام گیرد.

وی در ادامه گفت: متأسفانه در برخی مواقع، کشاورزان و مسئولان شهرستان برای نصب سیستم آبیاری تحت فشار، به محدوده های ما تجاوز می کنند و از نظر قانونی هم چاره ای جز برخورد و معرفی فرد مربوطه به دادگستری و دادستانی نداریم.

فعله گری درخصوص حفاری منطقه «چهار قلعه امام زاده حسن زوردار»، اظهار داشت: همکاران ما اعلام کرده بودند که محدوده تاریخی و ثبت شده است، اما متأسفانه پیمانکار بدون توجه به اخطار ما، به منظور اجرای عملیات دست به حفاری زده و به این آثار برخورد کرده بودند که بلافاصله کار را متوقف کردیم و گزارش کارشناسی هم موجود است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری عنوان کرد: جالب این است که محدوده تاریخی فاصله بسار کمی با شهر داشته و خود پیمانکار هم می توانسته به میراث فرهنگی شهرستان مراجعه کرده و استعلام لازم را اخذ کند.

وی در پاسخ به این سؤال خبرنگار مهر که آیا اخطار شما به موقع بوده است، گفت: حتی اگر ما هم اعلام نکرده باشیم، مطابق قانون دستگاه اجرایی می بایست قبل از انجام عملیات عمرانی از ما استعلام بگیرد این انتقاد را از مسئولان جهاد کشاورزی و مخصوصا حوزه گیلانغرب داریم که علیرغم اینکه بارها و بارها اعلام کرده ایم استعلام ضرورت دارد اما آنها باز هم از این امر خودداری می کنند.

اجرای پروژه های عمرانی نباید به تخریب آثار باستانی منجر شود

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری افزود: همکار باستان شناس ما در هنگام حفاری قصد متوقف کردن بیل مکانیکی را داشته است و اجرای پروژه های عمرانی هرچند هم که ضرورت داشته باشد نباید آثار باستانی را تخریب کند، این موضوع درست نیست و قبلا هم تکرار شده است.

فعله گری تصریح کرد: در بحث تخریب آثار تاریخی هیچ نوع اغماضی نداشته و اقدامات قانونی را انجام می دهیم در خصوص حفاری منطقه گیلانغرب هم پرونده تشکیل شده است و براساس مواد ۵۵۸ تا ۵۶۳ قنون مجازات اسلامی برخورد قضایی اعمال می شود، گرچه خسارت مشهودی وارد نشده است اما باید پاسخگو باشند.

فعله گری در پاسخ به سئوال دیگر مهر که آیا پیمانکار خودسر اقدام به اینکار کرده و یا تابع دستورات کارفرما بوده است، گفت: شاید جهاد کشاورزی اعلام کرده باشد که محوطه تاریخی است اما مجری کار و شخصی که اقدام به تخریب کرده است برای ما مهم است و الان هم شخص پیمانکار را به دادگستری معرفی کرده ایم. لذا پیمانکاران هم موظف هستند در مکان های مشکوک به باستانی بودن قبل از عملیات اجرایی استعلام بگیرند.

وی افزود: در گزارش کارشناسی مکاتبات ما از سال گذشته با جهاد کشاورزی طی نامه هایی مبنی بر ممنوعیت و یا نظارت بر عملیات عمرانی در محوطه های باستانی شهرستان گیلانغرب آمده است که متأسفانه با دستور جهاد کشاورزی مهندسین ناظر، صاحبان زمینهای کشاورزی و راننده ماشین بیل مکانیکی باعث تخریب تپه و محوطه های ثبتی موردنظر شده اند و این عملیات کاملا آگاهانه و به عمد بوده است.  

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری  استان خاطرنشان کرد: گیلانغرب و قصرشیرین از جمله شهرستان هایی هستند که از نظر آثار تاریخی، فرهنگی و محوطه های باستانی بسیار غنی هستند و از همه مسئولین می خواهیم قبل از انجام عملیات عمرانی از میراث فرهنگی استعلام بگیرند.

حفاری با استعلام از میراث فرهنگی صورت گرفته است

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه نیز در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر، موضوع حفاری بدون استعلام از میراث فرهنگی را رد کرد و گفت: چنین موردی اتفاق نیفتاده است، ما برای اجرای پروژه های عمرانی حتما استعلام می گیریم و با هماهنگی دستگاه های ذیربط فعالیت های خود را آغاز می کنیم.

علی اشرف منصوری افزود: اینکه می گویند اشیای تاریخی کشف شده برای اولین بار است که می شنوم و تاکنون اطلاعاتی دراین زمینه به ما نرسیده است.

مدیر کل جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اخطار میراث فرهنگی پیش از انجام حفاری عنوان کرد: کاملا این موضوع را تکذیب می کنم و هیچ چیزی را به ما اعلام نکرده اند.

منصوری در ادامه افزود: ما برای حفاری استعلام گرفته و با هماهنگی میراث فرهنگی استان کار را شروع کردیم و حریم آثار تاریخی رعایت شده و اگر هم اتفاقی افتاده ناشی ار کوتاهی مجموعه میراث فرهنگی بوده است.

با توجه به اظهارات رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه، به سراغ حیدر پور مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گیلانغرب که محل وقوع حادثه بوده است رفتیم.

وی در این رابطه اظهار داشت: در منطقه میراث فرهنگی حفاری نداشته ایم، چند شرکت پیمانکاری درآن منطقه کار می کنند که در محوطه تاریخی نیست.

مدیر جهادکشاورزی شهرستان گیلانغرب ضمن اظهار بی اطلاعی از کشف اشیاء تاریخی در روستای «حسن زوردار» شهرستان تصریح کرد: محدوده کاری ما، اراضی کشاورزی است و محدوده میراث فرهنگی هم مشخص است که هیچگونه حفاری در آن منطقه صورت نگرفته است.

فعالیت های عمرانی بر اساس استعلامات اخذ شده صورت می گیرد

وی افزود: ما براساس استعلامات اخذ شده، فعالیت عمرانی انجام می دهیم و پیمانکار به هیچ عنوان حق ورود به محوطه تاریخی را ندارد، لذا هرگونه حفاری درآن منطقه را تکذیب می کنم.

حیدرپور در پاسخ به خبرنگار مهر که آیا تا به امروز میراث فرهنگی استان کرمانشاه درخصوص این مسئله با شما گفتگویی نداشته است گفت: هنوز هیچ چیز خاصی در این زمینه مطرح نشده است.

خبرنگار: فاطمه الماسی