چگونه از «گلخانه» کسب درآمد کنیم؟

مجله مهر: کشاورزی و باغداری از آن دسته شغل‌هایی است که شاید به خاطر سختی‌های آن جوان‌ها دیگر کمتر به آن رغبت نشان دهند و شاید از نظر خیلی سوددهی نداشته باشد؛ اما جالب است بدانید اگر راه و روش این کارا را بلد باشید، می‌توانید از این شغل پول خوبی به جیب بزنید. کشاورزی گلخانه‌ای یکی از روش‌های کشاورزی است که اگر حرفه‌ای عمل کنید، اتفاقا درآمد خوبی هم دارد.

هادی چند سالی است که در یک گلخانه به تولید صیفی‌جات می‌پردازد و از درآمد این شغل راضی است. با او درباره کشاورزی گلخانه‌ای و چگونه پول درآوردن از این راه می‌پرسیم:

چقدر پول لازم داریم؟

اگر می‌خواهید وارد کار زراعت گلخانه‌ای شوید، اول از همه به یک زمین کشاورزی نیاز دارید. بعد از آن نوبت به گلخانه می‌رسد که بسته به اینکه چقدر سرمایه اولیه داشته باشید، نوع و میزان هزینه آن تغییر می‌کند. گلخانه‌ها انواع مختلفی دارند که ارزان‌ترین آن گلخانه چوبی است؛ گرچه عمر این گلخانه نسبت به بقیه کمتر است و هر سه‌چهار سال یک بار باید تعویض شود. اگر بخواهید برای پنج هزار متر یا به اصطلاح پنج جریب زمین، گلخانه چوبی تهیه کنید، تقریبا ۵۰ میلیون باید فقط برای آن هزینه کنید. هزینه بذر هم به مرغوب بودن یا نبودن آن بستگی دارد و از یکی‌دو میلیون تا ۱۵ میلیون تومان متغیر است. علاوه بر این هزینه اجاره کردن زمین و کود و آب هم وجود دارد که بسته به شهر محل زندگی و نوع کود مصرفی متفاوت است. برای سم هم لازم نیست هزینه کنید و می‌توانید از جهاد کشاورزی شهر خود رایگان دریافت کنید. علاوه بر این فضای داخل گلخانه نیاز به گرم شدن دارد. اگر زمین زراعی در یک فضای سردسیری باشد، خاک هم باید گرم نکه داشته شود و باید از یر خاک لوله داغ رد شود و ریشه گیاه یخ نزند. هزینه گاز یا گازوئیل هم تقریبا ماهی یک میلیون تومان است. در این کار حتما به یک مهندس کشاورزی نیاز دارید. کشاورزی گلخانه ای نیاز به کارگر ثابت ندارد و فقط موقع و برداشت محصول به کارگر احتیاج دارد. تقریبا برای هر دوهزار متر به یک کارگر برای برداشت محصول احتیاج است. کارگر بیشتر سرعت عمل چیدن محصول را بیشتر می‌کند و در نتیجه وقت کمتری از شما می‌گیرد.

انواع گلخانه‌

گلخانه‌ها انواع مختلفی دارند که هر کدام از آن‌ها مناسب کاشت یک نوع محصول است و قیمت هر کدام هم متفاوت است.

۱-گلخانه هاي توليدي سبزي و صيفي شامل محصولاتي نظير خيار, گوجه فرنگي, توت فرنگي, فلفل, بادمجان, طالبي, سبزيجات برگي(ريحان- شاهي و........) مي باشد.
۲-گلخانه هاي توليد گل و گياهان زينتي براي توليد انواع گلهاي شاخه بريده(رُز- ژربرا – گلايول – داودي) وگلهاي آپارتماني مي باشد.
۳-سالنهاي گلخانه اي توليد قارچ دكمه اي و قارچ صدفي
از نظر نوع سازه گلخانه ها به دو دسته چوبي يا سنتي و مدرن يا فلزي تقسيم مي شوند.
۴-گلخانه هاي چوبي
اسكلت اصلي اين گلخانه ها از چوب با پوشش پلاستيك مـي باشد. ارتفاع در ايـن سازه هـا ۲ تا ۳ متر و سيستم گرمايي و تهويه مناسبي ندارد و بدليل ارتفاع پايين مناسب كشت محصولاتي نظير خيار و گوجه فرنگي نمي باشد. مزيت اين گلخانه ها قيمت ارزان احداث هر واحد آن مي باشد ولي بدليل نامناسب بودن محيط داخلي براي رشد گياه معمولاً ميزان توليد در واحد سطح در مقايسه با گلخانه هاي مدرن بسيار كمتر است. بدلايل ذكر شده اين نوع گلخانه ها توسعه نيافته است و گلخانه هاي چوبي كه قبلاً احداث شده به تدريج به گلخانه هاي مدرن تبديل مي شوند.
۵-گلخانه هاي فلزي يا مدرن
اسكلت اين گلخانه ها از فلز است كه معمولاً با پلاستيك هاي ضد اشعه ماوراء بنفش (uv) پوشش و داراي سيستم گرمايشي و تهويه مناسب مي باشد. ارتفاع اين نوع گلخانه ها بيش از ۵/۴ متر است و بدليل شرايط مناسب رشد گياه در اينگونه سازه, عملكرد در واحد سطح نسبت به گلخانه هاي چوبي افزايش دارد.
اتصال قطعات در گلخانه هاي فلزي بوسيله پيچ ومهره(پرتابل)و يا استفاده از جوش مي باشد. هزينه واحد گلخانه هاي پرتابل نسبت به سيستم جوشي ۲۰-۱۵% بيشتر است ولي نصب آن آسانتر و تغييرات در سازه راحت تر است.

چه مهارتی باید کسب کنیم؟

برای تاسیس یک گلخانه لازم است که فرد حتما با مقدمات کشاورزی و اوضاع بازار آشنایی داشته باشد. پس اگر شما هم می‌خواهید وارد این کار شوید یا باید در این رشته تحصیل کرده باشید یا حداقل دو سال تجربه کار کشاورزی داشته باشید. با این حال وجود یک مهندس کشاورزی در کنار شما ضروری است. کشاورزی گلخانه‌ای برعکس کشاورزی روی زمین فصل خاصی ندارد  و خود گلخانه‌دار تشخیص می‌دهد که چه محصولی بکارد. اما معمولا کشت گلخانه ای برای محصولاتی است که نمونه آن در بازار یافت نمی‌شود.

چقدر سود دارد؟

معمولا گلخانه‌ها سال اول سوددهی ندارد و اگر گلخانه‌دار حرفه‌ای باشد، در سال اول فقط می‌تواند دخل و خرجش را با هم برابر کند و از سال دوم سوددهی آغاز می‌شود. سود حاصل از این کار کاملا بستگی به بازار دارد. سود کار گلخانه و به طور کلی کشاورزی ماهانه نیست و موقع برداشت محصولات مشخص می‌شود. اگر کشاورز کاربلد و حرفه‌ای باشد تا سالی ۱۰۰ میلیون تومان هم می‌تواند به جیب بزنید.

چه کسانی در این کار موفق هستند؟

باید اعتراف کنیم که کشاورزی گلخانه‌ای به اندازه کشاورزی روی زمین جذاب نیست. در این نوع از کشاورزی همه چیز مصنوعی است و اثری از نور خورشید نیست؛ اما سود گلخانه گاهی ده‌ها برابر از کشاورزی معمولی است. البته اگر می‌خواهید در این کار موفق باشید باید حتی الامکان فاصله محل زندگیتان با گلخانه کم باشد تا بتوانید ۲۴ ساعته به آن سر بزنید و در مواقع بحرانی مثل باران و تگرگ به داد آن برسید! یک لحظه غفلت در این کار می‌تواند زحمات یک ساله شما را بر باد دهد. رنگ و لعاب محصولات گلخانه‌ای هم معمولا بهتر از محصولات زمینی است؛ اما از نظر طعم معمولا محصولاتی که در زمین زراعی کشت می‌شوند، کیفیت بهتری دارند. علاوه بر این، کشاورزی گلخانه‌ای این امکان را به کشاورز می‌دهد که بذر را دستکاری کند و محصولات جدیدی تولید کند.