به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز شنبه ۴ شهریور ماه نشست رسانه ای هجدهمین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی با حضور داوود فتحعلی بیگی دبیر جشنواره، محمدحسین ناصربخت دبیر بخش سمینار و قائم مقام دبیر، مهدی حاجیان مدیر دبیرخانه و آراسب احمدیان مدیرعامل موسسه خیریه محک در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.
در ابتدای نشست فتحعلی بیگی با اشاره به اینکه اطلاعات آماری را دبیران بخش های دیگر ارائه می دهند عنوان کرد: علاقه مندم به جای ارائه آمار چند خاطره برایتان بگویم. در سال های اولیه برگزاری این جشنواره که هنوز به صرافت رقابتی برگزار کردن آن نیفتاده بودیم چون گروه های محدودی تمایل به شرکت در جشنواره داشتند در همین سالن کنفرانس تئاتر شهر برخی گروه ها اجراهای بداهه داشتند.
وی ادامه داد: همچنین در سال های اولیه برپایی این رویداد پیشکسوت های زیادی از جمله زنده یادان هاشم فیاض، سعدی افشار و مصطفی عرب زاده در جشنواره شرکت می کردند، همچنین در آن سال ها سمینارها به شکل امروز برگزار نمی شد و تنها یکی، دو نفر را برای سخنرانی دعوت می کردیم که از آن جمله می توان به زنده یادان شهیدی و حسین کسبیان اشاره کنم. این خاطرات را به این دلیل عنوان می کنم تا بماند برای آیندگان و اینکه بدانید ما چه مسیری را برای حفظ و اشاعه نمایش های سنتی طی کردیم.
این مسیر در حالی طی شد و به اینجا رسید که هیچ دانشکده ای به ما لبیک نگفت و حتی سازمان میراث فرهنگی نیز با ما مشارکت نکردفتحعلی بیگی یادآور شد: این مسیر در حالی طی شد و به اینجا رسید که هیچ دانشکده ای به ما لبیک نگفت و حتی سازمان میراث فرهنگی نیز با ما مشارکت نکرد. بخش های مختلف جشنواره رفته رفته اضافه شدند و ما در این دوره ۵۵۰ درخواست برای حضور در جشنواره داشتیم. در واقع از ۱۲ تقاضا در دوره اول به ۵۵۰ تقاضا در دوره هجدهم رسیدیم.
در ادامه ناصربخت با ارائه آماری از بخش سمینارهای جشنواره یادآور شد: نخستین بخش جشنواره نمایش های آیینی و سنتی بخش سمینار است که امسال پنجمین دوره اش برگزار می شود. در این بخش ۴۰ مقاله پذیرفته شده داریم که ۹ مقاله به شکل پوستر، ۶ مقاله به شکل سخنرانی، ۱۱ مقاله خارجی که از این میان سه مقاله از طریق دعوت و ۸ مقاله دیگر از طریق فراخوان خارجی در جشنواره حضور دارند. ۱۲ تن از اساتید هم در بخش دعوت از اساتید و پژوهشگران در این رویداد حضور دارند. در مجموع در این بخش ۴۰ مقاله داریم که ۲۹ مقاله به شکل سخنرانی در روزهای ۸ و ۹ شهریور ارائه خوهند شد.
وی متذکر شد: موضوعات این بخش نیز عمدتا حول محور تعزیه و نقالی است اما تلاش کرده ایم به آیین ها و نمایش های تخت حوضی و تلاش هایی که در جهت حفظ میراث سنتی و معنوی انجام شده نیز بپردازیم. همچنین جمعی از پژوهشگران جوان، پیشکسوت و اساتید هیات علمی دانشگاه ها را در کنار هم جمع کرده ایم تا این بخش با کیفیت مناسبی برگزار شود. بخش سمینار دو کارگاه آموزشی نیز خواهد داشت که شامل کارگاه آموزش نقالی و کارگاه موسیقی توصیفی تعزیه خواهد بود.
در ادامه مهدی حاجیان درباره بخش صحنه ای جشنواره توضیح داد: آثار حاضر در این دوره از جشنواره ۱۷۹ اثر است که ۱۶۸ اثر از ایران و ۱۱ اثر پژوهشی از دیگر کشورها هستند همچنین از ۲۲ استان کشور نمایش های مختلفی در جشنواره حضور دارند. ۲۰ کارگردان زن نیز نمایش های خود را در این دوره به صحنه می برند و نکته قابل توجه نیز، توجه ویژه به بخش جوانه های ایرانی و حضور ۱۱ نقال کودک و نوجوان در این بخش است. بخش دیگر نقالان بزرگسال هستند که این مجالس نقل در تماشاخانه های سنگلج و محراب قبل از اجراهای صحنه ای برگزار می شود.
آراسب احمدیان مدیرعامل موسسه خیریه محک در بخش دیگری از این نشست رسانه ای یادآور شد: با کمال افتخار برای دومین دوره پیاپی درهای موسسه محک را روی جشنواره آیینی و سنتی باز کرده ایم. همچنین خاطرات دوره گذشته نقل محافل بچه ها و خانواده های آنهاست و بسیار خوشحالم که این اتفاق برای دومین بار در حال تکرار است چون هر اتفاقی می تواند روحیه اعضای محک را تغییر دهد.
وی با اشاره به اینکه افتتاحیه این دوره از جشنواره قرار است در موسسه محک برگزار شود، بیان کرد: موسسه محک حداقل هر سال یک کنفرانس بین المللی برگزار می کند و ما خوشحال می شویم که در افتتاح هر کنفرانس بتوانیم اجرای نمایش های سنتی و آیینی داشته باشیم تا مهمانان خارجی ما از نزدیک با سنت ها و آیین های کشورمان آشنا شوند.
در ادامه فتحعلی بیگی درباره حضور آثار در این جشنواره عنوان کرد: سعی می کنیم در این جشنواره بیشتر مجالس غریب را بپذیریم به این مفهوم که تعزیه های ناشناخته که کمتر خوانده می شوند در جشنواره حضور داشته باشند همچنین چون عید غدیر و قربان در ایام جشنواره برگزار می شود دو تعزیه نیز در همین راستا اجرا خواهند شد. تلاش ما این است که بیشتر شبیه خوانی های تاریخی و شادی آور را در جشنواره اجرا کنیم چون این آثار نمی توانند در ایام محرم و صفر اجرا شوند.
وی درباره رد شدن برخی از آثار و اعتراض هنرمندان بیان کرد: هر اثری را که در اجرا یا مرحله پذیرش متن مورد قبول واقع نشد، بررسی کردم و انصافا هیچ کاری را ندیدم که بی جهت رد شده باشد. ما هیچ رقم حب و بغض و دوستی و دشمنی در کارمان وجود ندارد و از هر کاری که با سیاست های جشنواره همخوانی داشته باشد استقبال می کنیم و اگر نمایشی پذیرفته نشده به این دلیل بوده است که با سیاست های جشنواه همخوان نبوده است.
فتحعلی بیگی ادامه داد: همچنین ما از هیچ پیشکسوتی چشم پوشی نمی کنیم مگر اینکه وی خودش علاقه مند نباشد در جشنواره شرکت کند.
ناصربخت در بخش بعدی این نشست رسانه ای یادآور شد: در این دوره از جشنواره به دلیل اینکه سازمان شهرداری در حال تغییر و تحول بود مشارکتی را که انتظار می رفت دریافت نکردیم به همین دلیل امسال نتوانستیم اجراهای کارناوالی داشته باشیم که امیدوارم در سال های آینده این مشارکت بیشتر شود.
برای برپایی یک جشنواره همچون جشنواره آیینی و سنتی باید خیلی از ارگان ها و سازمان ها با ما همکاری کنند. از جمله سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و البته صدا و سیما اما این مشارکت ها دائمی نیست و در برخی از دوره ها صورت نگرفته استقائم مقام دبیر جشنواره تصریح کرد: برای برپایی یک جشنواره همچون جشنواره آیینی و سنتی باید خیلی از ارگان ها و سازمان ها با ما همکاری کنند. از جمله سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و البته صدا و سیما اما این مشارکت ها دائمی نیست و در برخی از دوره ها صورت نگرفته است. نمایش سنتی بخشی از هویت ملی ماست و امروزه در همه جای جهان این هویت ملی در خطر نابودی قرار دارد بنابراین همه آحاد جامعه بشری باید در حفظ هویت خودشان تلاش کنند. بخشی از هویت ملی ما در حفظ نمایش های آیینی است.
فتحعلی بیگی در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر مبنی بر اینکه به چه دلیل نمایش های خارجی در بخش صحنه ای جشنواره حضور ندارند، توضیح داد: در بعضی از دوره ها این امکان فراهم بود و ما پذیرای آثار خارجی بودیم اما در این دوره هیچ اثر چشمگیری به ما پیشنهاد نشد و همگی آثار خارجی از نظر ما ضعیف بودند. نکته دیگر اینکه آیین چیزی نیست که بتوان در آن دخل و تصرف کرد بنابراین برخی از آیین های کشورهای دیگر با شرایط اجتماعی ما سازگار نیست که البته امیدوارم شرایطی فراهم شود تا در دوره های آینده از آیین های کشورهای مختلف مخصوصا آیین های شرق و آسیای میانه در جشنواره نمایش هایی داشته باشیم.
وی در پایان صحبت هایش اضافه کرد: نکته دیگر اینکه اگر قرار است گروهی را به جشنواره دعوت کنیم که خرج کمک هزینه شان برابر با کل کمک هزینه های بچه های ایرانی باشد سزاوار نیست که این کار را انجام دهیم و من ترجیح می دهم این کمک هزینه را به گروه های ایرانی اختصاص دهم.
هجدهمین دوره جشنواره نمایش های آیینی و سنتی از ۸ تا ۱۵ شهریور ماه در تهران برگزار می شود.
نظر شما