به گزارش خبرگزاری مهر، اخیراً کتاب اقتصاد ستارگان با زیر عنوان «طراحی الگویی عملی برای توسعة اقتصاد ایران با توجه به شرایط اقتصاد سیاسی کشور» با تألیف محمدمهدی احمدی‌معین توسط نشر اختران به چاپ رسیده است. همانگونه که در معرفی پشت جلد آمده نگارنده در این کتاب در پی پاسخ به این پرسش‌های مهم است که چگونه می‌توان کشوری مانند ایران را که در مسیر توسعة اقتصادی خود با موانع متعدد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مواجه است به سوی توسعة اقتصادی حرکت داد؟ آیا برای کشوری که با شدیدترین تحریم‌های اقتصادی طول تاریخ دست و پنجه نرم می‌کند دستیابی به توسعة اقتصادی با تکیه به منابع داخلی امکان‌پذیر است؟ این اثر ضمن ارزیابی وضعیت کشور در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی، اقتصاد سیاسی و فرهنگی، با رویکردی واقعگرایانه در جستجوی پاسخی عملی برای این پرسش‌های مهم است. اقتصاد ستارگان الگویی عملگرایانه است که بدون مطالبة تغییرات رادیکال، می‌تواند ایران را در وضعیت کنونی و به‌رغم وجود موانعی مانند تحریم به سوی انباشت درونزا و توسعة اقتصادی هدایت کند.
عمده کارهای پژوهشی صورت گرفته در خصوص شیوه‌های توسعه اقتصادی در ایران، یا رویکردی یکجانبه به موضوع توسعه نیافتگی اقتصادی کشور دارند و آن را صرفاً از یکی از ابعاد سیاسی، اقتصادی و یا فرهنگی تحلیل می‌کنند و یا راه حل مشکل را در اتخاذ سیاست‌های رادیکال و تغییر کلی رویکردهای حاکم جستجو می‌نمایند که به دلیل سادگی آن شیوة تحلیل و نیز دشواری بروز این تغییرات رادیکال، معمولاً بازده چندانی از این قبیل پژوهش‌ها حاصل نمی‌شود. اما کتاب اقتصاد ستارگان، به عنوان اثری متفاوت و عملگرایانه، ابتدا در فصل دوم خود به بررسی و شناخت وضعیت فعلی کشور با چهار رویکرد اقتصادی، سیاسی، اقتصاد سیاسی و فرهنگی-اجتماعی می‌پردازد و تحلیلی چندبُعدی از وضعیت موجود ارائه می‌نماید که تصویری نسبتاً جامع از شرایط کنونی اقتصاد سیاسی ایران است و سپس با توجه به مبانی نظری که در فصل سوم توضیح داده شده الگوی عملی خود برای سیاستگذاری را تحت عنوان اقتصاد ستارگان در فصل چهارم ارائه می‌نماید. مبنای نظری مورد توجه نگارنده برای طراحی الگوی عملی اقتصاد ستارگان ترکیبی از نظریه‌های شناخته شدة انباشت سرمایه، ساختار اجتماعی انباشت، نهادگرایی و دولت توسعه‌گرا می‌باشد که با توجه به شرایط خاص اقتصاد سیاسی ایران، به نوعی بومی‌سازی شده‌اند.
احمدی‌معین در فصل چهارم این کتاب ابتدا محرک‌های اقتصادی و ابزارهای تأمین مالی آزموده شده در جمهوری اسلامی ایران را ارزیابی کرده و علل ناکامی و عدم موفقیت این محرک‌ها و ابزارها در حرکت دادن کشور به سوی توسعه را توضیح می‌دهد و سپس الگوی اقتصاد ستارگان را در دو مرحله ارائه می‌نماید. وی در این بخش مقدماتی را برای آغاز فرآیند توسعه ضروری می‌داند که شامل دو محور کلی هستند؛ محور نخست حرکت به سوی دولت توسعه‌گرا و محور دوم تثبیت شرایط اقتصاد سیاسی کشور که برای هر یک چند اقدام عملی در حوزة سیاست داخلی و سیاست خارجی پیشنهاد نموده است. وی سپس ۷ اقدام عملی دیگر را به عنوان اقدامات کوتاه‌مدت پیشنهادی مطرح می‌سازد که در راستای ایجاد انباشت مؤثر سرمایه و ثبات‌بخشی به شرایط اقتصاد سیاسی کشور عمل می‌کنند. همچنین از آنجا که طبق نظر نگارنده تنظیم مداوم ساختار اجتماعی انباشت برای تداوم انباشت مؤثر سرمایه و حرکت به سوی توسعة اقتصادی ضرورت دارد ۱۲ اقدام عملی دیگر به عنوان اقدامات میان‌مدت و بلندمدت پیشنهاد شده‌اند. در نهایت سازوکار اجرایی طرح اقتصاد ستارگان نیز در این فصل ارائه گردیده که در واقع محرکی مؤثر برای ایجاد انباشت مؤثر سرمایه در بخش خصوصی است بدون آنکه تصدی‌گری دولت در اقتصاد افزایش یابد یا به تجمیع سرمایه در دست افراد یا گروه‌های خاص بیانجامد.
این کتاب و الگوی عملی پیشنهادی آن، هم سو با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی طراحی شده‌اند و با توجه به برخورداری از تحلیلی واقعگرایانه از وضع موجود کشور در عرصة اقتصاد، سیاست، فرهنگ و اقتصاد سیاسی و نیز طراحی راهکارهای عملی با توجه به این واقعیات، به نظر می‌رسد می‌تواند اثری جریان‌ساز و در خور تأمل در باب موضوع مهم توسعة اقتصادی ایران باشد.
نظر شما