به گزارش خبرگزاری مهر، «برهان حشمتی» نماینده سابق صدا و سیما در جمهوری آذربایجان در خصوص وضعیت شیعیان این جمهوری در برنامه «عصر» گفت: در سال ۲۰۰۱ شیعیان نارداران جمهوری آذربایجان به خاطر مشکلات اقتصادی و معیشتی که داشتند تظاهراتهایی انجام داده بودند که منجر به درگیری با پلیس شده بود که در نتیجه آن یک نفر از شیعیان شهید شد. در آن زمان من به آذربایجان رفتم و اتفاقاً پوشش رسانهای اتفاقات نارداران جزو مطالبات مردم آنجا از ما بود.
وی افزود: تقریباً ۸ یا ۹ سال پیش بود که همزمان با سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) مردم میخواستند عزاداری کنند که پلیس به بدترین وجه ممکن با آنها برخورد کرد. چند سال پیش هم در ماجرای عزاداری اربعین پلیس جمهوری آذربایجان در یک مراسم عزاداری چند نفر را شهید کرد.
نماینده سابق صدا و سیما در جمهوری آذربایجان ادامه داد: بعد از ماجرای ۲۸ صفر سخت گیریها بسیار بیشتر شد و چنان فضای امنیتی حاکم شد که هیچ گروهی به خود اجازه نمیدهد چنین کاری (راه اندازی دسته عزاداری) بکند و این کار غیر ممکن شده است. بعد از عاشورای سال ۲۰۱۵، نارداران شاهد حادثه تلخی شد. این حادثه به این صورت بود که یک مراسم عزاداری در آستانه اربعین حسینی در منزل یکی از بزرگان نارداران برگزار شد. همزمان با نماز ظهر و عصر پلیس باکو به آنجا هجوم برد و ۴ نفر را به شهادت رساند و برای اینکه کشته سازی بکنند دو نفر از نیروهای پلیس هم که از نیروهای مؤمن بودند به صورت ساختگی توسط پلیس باکو کشته شدند تا بگویند ناردارانی ها آشوبگر هستند. آنها با این کار میخواستند تا هم از دست پلیسهای مؤمن راحت شوند هم بگویند ناردارانی ها آدم کش هستند و این اتفاق در حالی افتاد که ناردارانی ها در حال نماز خواندن بودند و هیچ دفاعی هم نداشتند.
حشمتی تاکید کرد: بعد از آن در ماه دسامبر نیروهای وزارت امنیت و پلیس باکو یک عملیات مشترکی انجام دادند تا نارداران را که یک شهرک مذهبی بود و میادین آن به نام ائمه نامگذاری شده بود را تغییر دهند. آنها در این عملیات تحت عنوان تعریض خیابانها نمادهای اسلامی را از بین بردند و آنجا را به شکل یک منطقه محاصره شده و پادگان در آوردند و نمیگذاشتند کسی بدون کارت عبور وارد نارداران شود. بعد از گذشت ۴ سال همچنان این وضعیت وجود دارد و در ایام عاشورا و اربعین تمام مراسمها تعطیل شده است.
در بخش دیگری از برنامه ارتباط اینترنتی با «گردون داف» کارشناس نظامی از آمریکا برقرار شد.
وی درباره نقش اسرائیل در جمهوری آذربایجان گفت: اسرائیل توافقنامههایی با آذربایجان دارد و یکسری هواپیماها و پهپادهای نظامی در پایگاههای آذربایجان مستقر کرده است که در صورت لزوم علیه ایران از آنها استفاده بکند.
«گردون داف» افزود: برای این کار اسرائیل میلیاردها دلار توافقنامه تجاری با ترکیه دارد تا بتواند این هواپیماها را به جمهوری آذربایجان منتقل کند. اسرائیل ۵ هواپیما را به ترکیه فرستاده و خلبانان آن در ترکیه آموزش دیدهاند و در نهایت در جمهوری آذربایجان مستقر شدهاند و افزون بر این مهمات این هواپیماها تأمین شده است تا بتوانند در برابر نیروی هوایی ایران بایستند. علاوه بر این در سال ۲۰۱۱ یک کشتی نظامی اسرائیلی هم در بنادر جمهوری آذربایجان حضور پیدا کرد تا تجهیزات نظامی را به آذربایجان منتقل کند.
وی عنوان کرد: جنگندههای اف ۱۵ و اف ۱۶ اسرائیلی در جمهوری آذربایجان مستقر شدند و در این مسیر همراهی دولت آلمان را با خود داشتهاند.
این کارشناس نظامی تأکید کرد: مسئله اصلی برای اسرائیل این است که رفتار آنها در دهه ۹۰ این بود که آشکارا مهار ایران را دنبال نمیکردند ولی در غالب سازمانهای مختلف با دستگاه اطلاعاتی دولت سعودی همکاری میکردند. موضوع بعد هم کنترل جریان نفت و گاز بود. جمهوری آذربایجان در راستای این سیاست اسرائیل میتواند نقش مهمی را ایفا کند و میتواند محل عبور لولههای نفتی باشد که نفت و گاز را از دریای خزر به منطقه برساند چون جمهوری آذربایجان در مسیر این خط لوله قرار دارد.
وی با بیان اینکه آمریکاییها جریان صادرات نفت عراق را کنترل میکنند تصریح کرد: آنها امکان سرقت بخشی از آن را نیز دارند و سال گذشته یک تریلیون دلار نفت توسط آمریکاییها از منطقه خارج و در بندر سیحان بارگیری شد.
در ادامه حشمتی با اشاره به روابط اسرائیل و آذربایجان گفت: واقعیت این است که جمهوری آذربایجان به تسخیر اسرائیل در آمده است. اگر به معاملات تسلیحاتی و میزان نفتی که از آذربایجان به اسرائیل منتقل میشود نگاه کنیم این موضوع را میشود لمس کرد. تقریباً ۶۰ الی ۷۰ درصد نفت جمهوری آذربایجان به اسرائیل صادر میشود و دولت آذربایجان نگران قطع شدن این صادرات نفت است.
وی ادامه داد: جمهوری آذربایجان حداقل ۶ میلیارد دلار تسلیحات از اسرائیل خریداری کرده است که برای بحران قره باغ کاربرد نداشته است و حتی مستشاران اسرائیلی اجازه استفاده از این تجهیزات و به خصوص پهپادها علیه ارامنه را ندادهاند تا جایی که این موضوع به رسانهها هم کشید و دولت آذربایجان از اسرائیل شکایت هم کرد اما در حقیقت این تسلیحات در جمهوری آذربایجان برای استفاده علیه ایران انبار شده است. خیلی ساده لوحانه است که اگر فکر کنیم جمهوری آذربایجان برای بحران قره باغ این تسلیحات را خریداری کرده است.
این کارشناس رسانهای گفت: چند سال پیش بود که اسرائیلیها پهپادی را از نخجوان به ایران فرستادند و نزدیکی نطنز توسط سپاه سرنگون شد. در ابتدا مسئولان آذربایجانی از این موضوع اظهار بی اطلاعی میکردند اما وقتی مدارک ارائه شد دیگر پذیرفتند و در حد یک عذرخواهی اقدام کردند و گفتند که اسرائیل ما را هم دور زده است.
در بحث ترور دانشمندان هستهای هم اسرائیلیها جمالی فشی (عامل ترور شهید علی محمدی) را از فرودگاه باکو بدون اینکه مهر فرودگاه باکو در گذرنامه اش بخورد به اسرائیل منتقل کرده و آموزش دادند تا شهید علی محمدی را ترور کند.
در بخش دیگری از برنامه «الکساندر دوگین» کارشناس روسی در ارتباط زنده اینترنتی با برنامه با اشاره به مشترکات جمهوری آذربایجان با ایران و روسیه گفت: جمهوری آذربایجان مشترکاتی با ایران، روسیه و ترکیه دارد و در مرکز این سه کشور قرار گرفته است. این سه کشور در گذشته سه امپراطوری بزرگ بودند و ما شاهد آن هستیم که این سه کشور دوباره در حال قدرت گرفتن هستند.
باکو محور و مرکز تعاملات میان این سه قدرت رو به رشد جهانی است و تعاملات باید به گونهای باشد که رقابت بین این سه کشور کاهش پیدا کند و جمهوری آذربایجان به عنوان پلی بین این سه قدرت عمل کند و موجب ایجاد توازن در منطقه اوراسیا شود.
حشمتی پس از این گفتگو، با بیان اینکه جمهوری آذربایجان پلی بین شرق و غرب و جهان اسلام و مسیحیت است و موقعیت بسیار حساسی دارد تصریح کرد: امروز که بحث کریدور شمال جنوب و مسیر ترانزیتی شرق غرب مطرح است موجب شده تا جمهوری آذربایجان یک موقعیت طلایی پیدا کند و همه کشورها میخواهند از این موقعیت استفاده کنند. ما به تبع پیوند تاریخی و دینی و زبانی با جمهوری آذربایجان نباید اجازه دهیم دشمنان از آن استفاده کنند. ایران هم نباید از این قضیه غافل بماند چون اگر از این کشور غفلت کند ضربات سختی میخورد.
وی ادامه داد: بعد از فروپاشی شوروی یک جریان احیای اسلام و شیعه در جمهوری آذربایجان ایجاد شد که هنوز ادامه دارد. به رغم همه فشارهای دولت جمهوری آذربایجان به مرور زمان به تعداد کسانی که سبک زندگی اسلامی را برای خود انتخاب کردهاند افزوده میشود و مظاهر این امر را در جمهوری آذربایجان میبینیم.
حشمتی اظهار داشت: اما در این کشور دولت بر خلاف مسیر مردم حرکت میکند که نتیجه سیاست چند فرهنگ گرایی است و تحت این عنوان هویت شیعی این مردم انکار میشود. ۱۸ سازمان صهیونیستی در این باره به جمهوری آذربایجان خط میدهند و شخصی به نام «اریل گوت» صهیونیست این کار را میکند. هرچه مقاله و کتاب که او نوشته است در مغز مقامات جمهوری آذربایجان گذاشتهاند و آنها آن را تکرار میکنند. این همه سختگیری ناشی از این است که اراده صهیونیست در جمهوری آذربایجان حاکم شده است. در سالهای اخیر یک نزدیکی بین عربستان و باکو بوجود آمده که آن هم اثرات خودش را نشان میدهد. در نتیجه همین نزدیکی مسجدی که قبلاً محل اجتماع وهابیها بود در باکو مجدداً باز خواهد شد. این در حالی است که دنیای اسلام در حال ضربه خوردن از وهابیت است. این نشان میدهد ارادهای خارج از اراده جمهوری آذربایجان این کارها را انجام میدهد.
وی با اشاره به حضور مدافعان حرم جمهوری آذربایجان در سوریه گفت: از جمهوری آذربایجان دو قشر به سوریه رفتند یکی مدافعین حرم بودند و دیگری ۱۴۷۷ نفر برای حضور در داعش به سوریه رفتند. این آمار رسمی است که خود دولت جمهوری آذربایجان اعلام میکند و در حالی چنین اتفاقی رخ میدهد که قبلاً سلفی گری در آذربایجان وجود نداشته است ولی آنها توانستهاند چنین نیرویی برای داعش بگیرند. وهابیت در جمهوری آذربایجان ریشهای ندارد اما در طول سه دهه چنین رشدی کرده است.
وی اظهار داشت: بعد از غائله داعش، حسینیون (مدافعان حرم) جمهوری آذربایجان دستگیر و زندانی میشوند اما کمیته امور دینی جمهوری آذربایجان اعلام کرد همه داعش های آذربایجانی کشته شدهاند ولی امروز شاهد هستیم حداقل ۳۰۰ نفر از اینها برگشتهاند و برخوردی با آنها نشده است.
در ادامه برنامه «رجب صفروف» تحلیلگر روسی گفت: روابط اسرائیل با جمهوری آذربایجان در ۴ مسیر ژئوپلیتیک، اقتصادی، نظامی و فرهنگی است. بعد از فروپاشی شوروی، اسرائیل با دستور ایالات متحده مأمور شد تا قبل از ایران و روسیه بر جمهوری آذربایجان مسلط شود و آمریکا اسرائیل را پرچمدار سیاستهای خود در قفقاز اعلام کرد. امروز حجم مبادلات اسرائیل با جمهوری آذربایجان بیش از روسیه است و باید دید چه عاملی موجب این وضعیت شده است.
وی تصریح کرد: تمام سیستمهای مخابراتی و اقتصادی و نظامی جمهوری آذربایجان با تجهیزات پیشرفته و تفکر آمریکایی شکل گرفته است. این اقدامات برای آن بوده است تا جمهوری آذربایجان از روسیه فاصله بگیرد و نقطهای باشد که در مرز ایران همواره تأثیرگذار باشد.
صفروف عنوان کرد: آمریکاییها در موضوع دریای خزر خیلی سعی کردند تا به بهانه امنیت پروژههای اقتصادی جای پایی برای خودشان در دریای خزر ایجاد کنند اما نتوانستند. طبیعی است کشورهایی مانند جمهوری آذربایجان نیاز به همکاریهای بین المللی داشتند و دریای خزر خیلی میتوانست به جمهوری آذربایجان کمک کند اما روسیه خیلی نگران بود که آمریکاییها و اسرائیل آنجا وارد نشوند ولی با امضای رژیم حقوقی دریای خزر آمریکا دیگر نمیتواند وارد این منطقه شود.
صفروف تصریح کرد: روسیه نگران بود که جمهوری آذربایجان میتواند برای برنامههای خشونت آمیز جدید آمریکا در منطقه مورد استفاده قرار گیرد. این مطلب هم در روزنامههای روسی منتشر شد که اسرائیل در حال ساخت فرودگاه نظامی در جمهوری آذربایجان است. چرا کشوری که هم با ایران هم مرز است و هم روابط گسترده با روسیه دارد باید تا این حد با اسرائیل نزدیک شود. ما در روسیه، اسرائیل را یک شعبه از آمریکا میدانیم و معتقدیم هر کاری اسرائیل میکند با آمریکا هماهنگ شده است. ما مطمئن هستیم در اینجا موضوع امنیت مطرح شده است که اسرائیل اینقدر فعال شده است.
این تحلیلگر روس ادامه داد: برای ایران هم چنین وضعی منطقی نیست. سطح روابط سیاسی ایران با کشوری مانند جمهوری آذربایجان که با او هم مرز است و اشتراکات فرهنگی دارد، کاسته شده است. چون ایران از همکاری جمهوری آذربایجان با آمریکا و اسرائیل ناراضی است. از طرفی هم آذربایجان از ایران بابت همکاری با ارمنستان ناراضی است. اما این دلیل را نمیتوان جدی گرفت. ایران باید هم از جمهوری آذربایجان ناراحت شود چون غرب در آنجا کارهای تهدید آمیزی انجام میدهد. در موضوع ارمنستان زمانیکه آنها توان دفاع از خود برابر روسیه را نداشتند ایران به کمک ارمنستان آمد. اگر کمک ایران نبود وضع ارمنستان خیلی بد میشد و نمیتوانست از موجودیت خود دفاع کند. بنابر این نقش ایران یک نقش سازنده بوده است.
وی تاکید کرد: از اولین روزهایی که این مناقشه بین ایران و ارمنستان و جمهوری آذربایجان صورت گرفت اسرائیل در طرف جمهوری آذربایجان بود. و تا امروز هم اسرائیل میگوید ما طرفدار یکپارچگی آذربایجان هستیم. زمانیکه در سال ۲۰۱۰ شیمون پرز به جمهوری آذربایجان سفر کرد موضوع احداث پایگاه نظامی اسرائیل در این کشور مطرح شد.
وی افزود: ما بر این عقیده هستیم که جمهوری آذربایجان شریک راهبردی روسیه است. جمهوری آذربایجان منابع زیاد انرژی دارد و غرب میخواهد با استفاده از این منابع وابستگی خود به روسیه را کمتر کند و اسرائیل میخواست به بهانه خرید نفت و گاز جمهوری آذربایجان سرمایه گذاری زیادی در آنجا انجام داد. این امر غیر طبیعی است و مشخص است که اسرائیل برنامههای راهبردی بزرگی در آنجا دارد. جمهوری آذربایجان نقطهای است که میتوان از آن برای رویاروی با روسیه استفاده کرد و غرب میخواهد جای پای خود را در آنجا سفت کند و برای این هزینههای زیادی کرده است. اما امروز روابط جمهوری آذربایجان با روسیه گسترش یافته است و آنها یکی از مشتریان تسلیحات روسیه هستند.
صفروف با اشاره به موضوع بحران قره باغ گفت: موضع گیری روسیه درباره قره باغ این است که حل این بحران ساده نیست. روسیه تمام تلاش خود را میکند تا این مناقشه مسالمت آمیز حل شود و ایران هم تمام تلاش خود را میکند تا این مناقشه به خوبی حل شود و فکر نمیکنم ترکیه هم قصد سوئی در این بین داشته باشد.
حشمتی پس از این گفتگو، با بیان اینکه برای حل بحران قره باغ مهمترین قشری که آذربایجان میتواند روی آن حساب کند همین قشر دیندار است، گفت: اسرائیل به بهانه قره باغ به جمهوری آذربایجان سلاح میفروشد و آن را به یک پایگاه منطقهای تبدیل کرده است اما اجازه استفاده از این سلاح را نمیدهد و در حال پیچیدهتر کردن مسئله است تا باز کردن این گره سختتر شود.
وی درباره فعالیت رسانههای ایرانی در جمهوری آذربایجان گفت: ما یک خود سانسوری در داخل ایران داریم که به خاطر تحریکات قومی است. منشأ این تحریکات قومی هم رژیم صهیونیستی است که توسط جمهوری آذربایجان اعمال میشود. برخی این واهمه را دارند که در صورت اطلاع رسانی بیشتر درباره جمهوری آذربایجان آنها بیشتر این قومیت گرایی را دنبال میکنند. موضوع بعدی نفوذ جمهوری آذربایجان است. آنها در چند سال اخیر به دنبال این بودهاند که با تاسی از اسرائیل سازمانهای لابی در کشورهای دیگر ایجاد کنند و در آمریکا حتی به اعضای کنگره رشوه هم دادند که سر و صدای زیادی به پا کرد اما این سازمانها در هیچ کشور دیگری شکل نگرفته است ولی در ایران بدون اینکه پولی خرج کنند قشری درست شده است که در حمایت از نظام لائیک وابسته به اسرائیل کار میکنند و از انتشار اخبار این کشور در داخل ایران جلوگیری میکنند.
نظر شما