به گزارش خبرگزاری مهر، مریم حضرتی، در یادداشتی به مناسبت روز پرستار، نوشت: پرستاران، یکی از حلقه‌های حیاتی زنجیره سلامت در عرصه علوم پزشکی هستند. خدمتگزارانی که حتی ارتقای دانش، تحول و توسعه نیز از سختی‌ها، فشارهای کاری و غم‌ها و شادی‌های شغل‌شان نمی‌کاهد و هیچ پیشرفتی جایگزین خدمات آنها نمی‌شود.
فرا رسیدن بزرگداشت سالروز ولادت با سعادت حضرت زینب کبری (س) و گرامیداشت هفته پرستار که امسال با شعار «جامعه و سلامت، هویت و منزلت، رفاه و معیشت» برگزار می‌شود، بهانه‌ای است تا مروری بر خدمات پرستاری به عنوان حرفه‌ای جامعه‌نگر و مشارکت‌جو داشته باشیم.
پرستاران به عنوان بزرگ‌ترین گروه ارائه دهنده مراقبت، بیشترین خدمات را با هدف ارائه مراقبت‌های باکیفیت، ایمن و در دسترس، و ارتقای سطح رضایتمندی ذی نفعان از مراقبت‌های ارائه شده و کاهش هزینه‌های نظام سلامت انجام می‌دهند. در شرایط کنونی، بیشترین تعداد پرستاران در بیمارستان‌ها فعالیت کرده و حضور پرستاران در جامعه به دلیل عدم بسترسازی مناسب کم رنگ است. این در حالی است که به دلایلی نظیر افزایش چشمگیر جمعیت سالمندان، افزایش سرسام آور هزینه‌های درمان و افزایش فزاینده بیماری‌های غیر واگیر، انتظار می‌رود ضرورت حضور پرستاران در جامعه بیش از پیش احساس گردد.
در راستای پاسخ به نیازهای در حال تغییر سلامت، معاونت پرستاری ضمن طراحی برنامه‌های مختلف، به اولویت بندی آنها نیز پرداخته است. افزایش تعداد بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن، ضرورت توسعه خدمات مراقبت در منزل را مطرح می‌سازد لذا در پاسخ به این نیاز، در کشور بیش از ۸۵۰ مرکز فعال مشاوره و خدمات پرستاری در منزل ایجاد شده است. اگرچه در این حوزه، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، پوشش بیمه‌ای این خدمات است که با تدوین استانداردهای خدمتی مربوطه، این مهم به انجام می‌رسد.
هم اکنون، استانداردهای مراقبت در منزل برای پنج بیماری شایع تهیه و تدوین شده که پس از تصویب در شورای عالی بیمه ابلاغ خواهد شد. علاوه بر آن، کلینیک‌های مختلف تخصصی مراقبت پرستاری از جمله کلینیک درد، پای دیابتی، زخم، هموفیلی، تالاسمی، آلزایمر، کلینیک‌های مراقبت از بیماران استومی، دیالیزی و …، وجود دارند که خدمات آموزشی، مشاوره و مراقبتی ارائه می‌دهند و به لحاظ کمی و کیفی رو به پیشرفت هستند.
از سوی دیگر، وجود مراکز ارائه مراقبت‌های طولانی مدت برای بیمارانی که شرایط دریافت مراقبت در منزل را ندارند، یک الزام تلقی می‌شود. بر این اساس آئین نامه مربوطه نهایی و در کمیته تنظیم مقررات مطرح گردیده است. با عنایت به کمبود نیروی پرستاری از یک سو و ضرورت ارتقای کیفیت مراقبت‌ها از سوی دیگر، طرح الکترونیک سازی ثبت و گزارش نویسی الکترونیک پرستاری آغاز گردیده تا ضمن کاهش زمان ثبت گزارش‌ها، مستندات پرستاری با دقت و منطبق بر فرآیند پرستاری تدوین شود.
مقوله صلاحیت حرفه‌ای پرستاران به عنوان یکی از الزامات اشتغال در حرفه پرستاری، از چالش‌های اساسی پرستاری در کشور محسوب می‌شود که با تلاش و پیگیری این معاونت، اولین دوره آزمون صلاحیت حرفه‌ای در بهمن ماه سال جاری برگزار خواهد گردید.
از چالش‌های دیگر پرستاری در نظام سلامت، ضرورت بهبود تصویر اجتماعی حرفه‌ای پرستاری، ارتقای ساز و کارهای قانونی، حرفه‌ای، سازمانی و مدیریتی سرمایه‌های انسانی و شرایط دشوار کاری پرستاران و بار کاری آنها است.
نبود جایگاه برای پرستاران متخصص در مراکز بهداشتی و در جامعه باعث شده است که دانش آموختگان پرستاری در مقاطع مختلف، شرح وظایف یکسانی داشته و به رغم تربیت پرستار سلامت جامعه، پرستار سلامت روان، پرستار سلامت سالمندی، جایگاه این پرستاران در جامعه تعریف نشده است.
در خصوص شاخص‌های آموزشی، در حال حاضر بالغ بر ۴۵ هزار دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری پرستاری در ۱۹۲ دانشکده پرستاری و مامایی شاغل به تحصیل بوده و ۱۹۸۵ عضو هیأت علمی مشغول به فعالیت در این مراکز آموزشی هستند که حکایت از حجم بالای کاری اساتید و نسبت نامطلوب دانشجو به استاد دارد.
وضعیت علم سنجی در رشته پرستاری نشان می‌دهد که ۲۵ درصد تولیدات علمی کشور در این رشته بوده و در رتبه دوم کشورهای منطقه قرار دارد.
همچنین، این رشته دارای ۶ انجمن علمی و تعداد ۱۶ مرکز تحقیقات، ۳۸ مجله علمی و یک شبکه ملی تحقیقات، وضعیت پژوهشی مطلوبی را داراست.
به لحاظ ساختار سیاستگذاری، معاون پرستاری وزارت بهداشت بالاترین مقام اجرایی کشور است که نقش مهمی در سیاست گذاری ها، برنامه ریزی ها، اجرا و نظارت بر کیفیت مراقبت‌های پرستاری را بر عهده دارد.
علاوه بر آن سازمان نظام پرستاری به عنوان یک مجمع صنفی مستقل، مدافع حقوق پرستاران و مرجعی برای رسیدگی به مشکلات پرستاران است.
پیش بینی شده است رشته پرستاری در دنیا در ۱۰ سال آینده جزو سه شغل برتر دنیا خواهد بود، این رشته در کشور یکی از ۴ رشته اول پرطرفدار در کنکور سراسری به حساب می‌آید.
این رشته با قدمتی بیش از یکصد سال آموزش آکادمیک، در حال طی کردن گام‌های مؤثری در نظام سلامت است و امید می‌رود همگام با کشورهای پیشرفته، بتواند نقش محوری خود را ایفا کند.
نظر شما