به گزارش خبرنگار مهر، جشنواره بیست و پنجم فیلم فجر در بهمن 85 با گونه ای از تغییرات طراحی و برگزار شد. از تغییرات مهم و ساختاری که در این میان برجسته تر بود، می توان به داوری فیلم های اول در بخشی جداگانه و داوری فیلم های دوم در بخش مسابقه سینمای ایران نام برد.
این تغییر ایجادشده علاوه بر ایجاد فضای رقابتی مناسب بین فیلمسازان فیلم دومی و کارگردانان باتجربه سینمای ایران، موقعیتی فراهم می کرد تا فیلم های اول کارگردانان در شرایط عادلانه تر مورد ارزیابی و داوری قرار بگیرند و این فیلمسازان با فرصت سازی مناسب در فیلم دوم خود سینمای حرفه ای را بخصوص در شیوه داوری شدن تجربه کنند.
صحنه جرم، ورود ممنوع
به نظر می آید این بذل توجه به فیلم های اول و دوم و نمود بیشتر این آثار، به گونه ای ناخواسته در اکران سال 86 لحاظ شده است. ناخواسته از آن جهت که به نظر نمی آید اکران سینماهای کشور تابع قانونی مدون بخصوص از حیث توجه به نحوه حضور فیلمسازان اول و دوم باشد ولی ... این اتفاق ناخواسته را به فال نیک می گیریم ... چرا که عادت کرده کرده ایم به اندک جرقه های موثر دلخوش کنیم و آرزومند آن باشیم یک برنامه ریزی حساب شده و متفکرانه این جرقه ها را بدل به شعله ای کند که کوره نیمه خاموش سینمای ایران نیازمند آن است.
"مهمان"، "اخراجی ها"، "خون بازی" و "شب بخیر فرمانده" فیلم هایی هستند که اکران نوروزی سال 86 را به خود اختصاص دادند. "مهمان" به کارگردانی سعید اسدی، چهارمین فیلم سینمایی اوست. اسدی فیلم های "سراب" (65)، "سیب سرخ حوا" (77) و "آواز قو" (79) را در پرونده کاری و فیلم "فرود در غربت" را آماده نمایش دارد.
"اخراجی ها" اولین فیلم بلند سینمایی مسعود ده نمکی است پس از دو مستند "فقر و فحشا" و "کدام استقلال، کدام پیروزی". "خون بازی" به کارگردانی رخشان بنی اعتماد، دوازدهمین فیلم سینمایی این فیلمساز برجسته اجتماعی محسوب می شود. در کارنامه پربار بنی اعتماد چند فیلم ماندگار سینمای ایران جای می گیرند که از آن میان می توان به "نرگس"، "روسری آبی"، "بانوی اردیبهشت"، "زیر پوست شهر" و "گیلانه" اشاره کرد.
"شب بخیر فرمانده" دومین فیلم بلند سینمایی انسیه شاه حسینی است. فیلم "غروب شد بیا" (83) اولین تجربه کارگردانی این فیلمساز است که "پنالتی" را آماده نمایش دارد. اکران سری دوم سینمای ایران با جایگزین شدن فیلم های "قلقلک"، "صحنه جرم ورود ممنوع"، "نقاب" و "سنگ، کاغذ، قیچی" در سینماها ادامه پیدا کرد. "قلقلک" دومین ساخته مسعود نوابی است که فیلم "بازگشت به خانه" (69) را در کارنامه و فیلم "کلاهی برای باران" را آماده نمایش دارد.
"صحنه جرم، ورود ممنوع" دومین ساخته ابراهیم شیبانی است. اولین فیلم سینمایی او "زهر عسل" بود که سال 81 ساخت و بعد از "صحنه جرم، ورود ممنوع" هم چند تله فیلم ساخته است. "نقاب" دومین فیلم بلند سینمایی کاظم راست گفتار پس از "عروس خوشقدم" است. او فیلم "لیلی و مجنون" را آماده نمایش دارد و در این فاصله برای تلویزیون فیلم 90 دقیقه ای هم ساخته است.
"سنگ، کاغذ، قیچی" هفتمین فیلم سینمایی سعید سهیلی است. او فیلم هایی چون "مردی شبیه باران"، "مردی از جنس بلور"، "غوغا"، "تارا و تب توت فرنگی" و ... را در کارنامه و فیلم "چهارانگشتی" را هم آماده نمایش دارد.
آمار اشاره شده این نکته را برجسته می کند که از میان این هشت فیلم، چهار فیلم دوم و یک فیلم اول حضور دارد که حداقل از حیث کمی اتفاق خوبی برای فیلمسازان تازه کار محسوب می شود. هر چند ناآگاهانه بودن این اتفاق و شکل گرفتن آن بر اساس تصادف و اتفاق و ... حرف اول را در این تقارن فرخنده می زند. از این پنج فیلم وقتی به سال ساخت و تولید این آثار دقت می کنیم، مشخص می شود "صحنه جرم، ورود ممنوع"، "نقاب" و "شب بخیر فرمانده" حداقل دو سال پیش ساخته شده و با تأخیر به اکران سینماها پیوسته اند. "قلقلک" هم تولید سال 85 است که بدون شرکت و نمایش در هیچ جشنواره ای راهی اکران شده است.
نکته مهم دیگر اینکه از مجموع این هشت فیلم فقط سه اثر در جشنواره فجر سال گذشته به نمایش درآمده اند و به نوعی می توان این قانون قدیمی را که اکران سال جدید به نوعی برگرفته از آثار به نمایش درآمده در جشنواره فجر است به کلی منسوخ دانست. چون علاوه بر "قلقلک" که مانند "مهمان" سال گذشته ساخته و روانه اکران سینماها شد، سه فیلم باقیمانده همانطور که اشاره شد تولیدات حداقل دو سال پیش سینمای ایران محسوب می شوند.
با چنین ارزیابی کورسوی امید در برنامه ریزی سینمای ایران برای شکوفایی فیلمسازان اول و دوم به نوعی به فراموشی سپرده می شود. به نظر می آید اوضاع و شرایط اکران سینمای ایران به قدری نابسامان است که این آمار کمی فقط از سر اتفاق می تواند در تحلیل های ما جای بگیرد. سینمای ایران راه زیادی برای بهره وری از انرژی های بالقوه خود در پیش دارد و هنوز هم برنامه مدونی برای بالفعل کردن این انرژی و استعدادها ندارد.
نظر شما