خبرگزاری مهر؛ گروه مجله_ فاطمه میرزاجعفری: عید غدیر خم از اعیاد بزرگ شیعیان است که عیدالاکبر نامیده می‌شود. این عید در روز هجدهم ذی الحجه که مصادف با خطبه پیامبر اکرم (ص) در اعلام وصایت و جانشینی حضرت علی (ع) است با رسومات مختلف و خاص هر شهر و کشوری جشن گرفته می‌شود.
طبق تحقیقات و پژوهش‌های آمارگیری استراتژیک انگلیس که ویژه ادیان، مذاهب واعتقادات دینی مرسوم به «لیوفرم» در «ویستمنستر» لندن است در سال ۲۰۱۳ آمارهایی را مبنی بر تعداد شیعیان جهان منتشر کرد که بر اساس آمار این مؤسسه؛ تعداد شیعیان جهان به ۴۰۰ میلیون نفر افزایش پیدا کرده و این یعنی اینکه شیعیان در حدود یک چهارم جمعیت یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفری مسلمانان جهان را تشکیل می‌دهند.
طبق این آمار تعداد مسلمانان شیعه در ایران بیش از ۸۰ میلیون نفر، در هند نزدیک به ۷۴ میلیون نفر، تعداد شیعیان پاکستان بیش از ۴۶ میلیون نفر، ترکیه ۳۳ میلیون نفر، عراق ۲۶ میلیون نفر، یمن ۱۲ میلیون نفر، افغانستان ۱۰ میلیون نفر، جمهوری آذربایجان ۱۰ میلیون نفر، عربستان سعودی ۵ میلیون نفر، مصر ۳ میلیون نفر، شمال آفریقا ۲ میلیون نفر و در غرب آفریقا بیش از ۲ میلیون نفر اعلام شده است.
همانطور که گفته شد عید غدیر در میان شیعیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و هر کدام از شهرها و کشورها با آداب و رسوم خاصی این عید را جشن می‌گیرند که در اینجا به چند نمونه از کشورهای مختلف اشاره می‌کنیم:
ایران
در میان ایرانی‌ها عید غدیر به عید سادات معروف است و سادات از جایگاه ویژه‌ای در این عید برخوردارند و در این روز در کنار برگزاری مراسم شادی و مولودی خوانی در مساجد عمومی و … منزل ایرانیان از این عید بی نصیب نمی‌ماند چراکه ایرانیان معتقدند در این عید چهره هفت سید را باید بوسید و به دیدار آنها باید رفت. ایرانیان به دلیل اعتقاد به انتصاب سادات به حضرت علی (ع) آنها را بخشی از خانواده پیامبر (ص) می‌دانند و در میان آنها خانواده سادات از احترام ویژه‌ای برخورداند.
تقریباً می‌توان گفت بیشتر کارهای مهم مانند سنت‌هایی مثل ازدواج و خواستگاری و کارهای خیر در میان ایرانیان در این روز انجام می‌شود و حتی اگر در خانواده‌ای فردی فوت کرده باشد و عید غدیر اولین عید نبود آن مرحوم درمیان خانواده‌ای باشد ایرانیان مراسمی را گرفته و در زبان عامه این کار با عنوان عید گرفتن برای فرد فوت شده نام می‌گیرد.
البته این روزها با وجود موجودی به نام کرونا جشن عید غدیر جای خود را به رزمایش‌های مختلف همدلی و مواسات داده است تا بار دیگر شیرینی عید غدیر در کوچه و خیابان‌های ایران بپیچد.
افغانستان
در میان شیعیان افغانستان عید غدیر مانند دیگر اعیاد اسلامی برای مردم افغانستان از اهمیت خاصی برخوردار است؛ شیعیان افغانستان با برگزاری مجالس سخنرانی، نعت خوانی، مداحی و تواشیح این عید را گرامی می‌دارند.
بستن پیمان برادری و اخوت یکی از آداب پسندیده است که در میان مردم افغانستان است در این روز پیوند برادر دینی و ایمانی را با یکدیگر تا آخر عمر می‌بندند؛ همچنین سادات افغانستان در این روز از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند و مردم هر کوچه و محل به دیدار همسایگانی از سادات می‌روند و ولایت جدشان علی (ع) را به آنها تبریک گفته؛ آن دسته از ساداتی هم که از تمکن مالی بهتری برخوردارند در این روز به خویشان و همسایگان خود اطعام و نذری را هدیه می‌دهند.
مردم کابل همچنین در این روز به زیارتگاه سخی که منسوب به حضرت علی (ع) است می‌روند و این روز را گرامی می‌دارند.
پاکستان
در میان پاکستانی‌ها سه عید بزرگ فطر، قربان و غدیر دارای اهمیت فراوانی در میان مسلمانان است و مراسم ویژه‌ای در این اعیاد اسلامی برگزار می‌شود؛ شیعیان در پاکستان در این روز برای برگزاری جشن باشکوهی خود را آماده می‌کنند و حتی روند برگزاری این مراسم را از طریق خبرنامه‌ها به اطلاع عمومی می‌رسانند و در کنار آن از شاعران، مدیحه سرایان برای شعرخوانی و مدیحه سرایی در روز عید در این ایام انجام می‌شود؛ این مراسم در حسینه ها و مساجد مشهور منطقه برگزار می‌شود.
عراق
۶۵ درصد جمعیت عراق را شیعیان تشکیل می‌دهند؛ شهر نجف میعادگاه عاشقان عدالت و علی در روز عید غدیر است در این روز جمع کثیری از محبان و عاشقان امیرالمومنین علی (ع) از اقصی نقاط دنیا به ویژه از جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همجوار به نجف رفته و در جشن ولایتمداری و تجدید بیعت با علی (ع) شرکت می‌کنند.
در این روز شهرهای عراق آذین بسته می‌شوند و در سطح شهر؛ شربت و شیرینی توزیع می‌کنند و در مراسمی که در بارگاه حضرت علی (ع) نیز مراسمی برگزار می‌شود و عالمان و خطیبان به ذکر فضایل آن حضرت می‌پردازند و البته به مناسبت این عید مراکز دولتی و ادارات استان‌های شیعه نشین عراق از جمله نجف اشرف، کربلا واسط و دیوانیه تعطیل می‌شوند.
یمن
مساجد به برگزاری جشن می‌پردازند شیعیان حوثی زیدیه یمن در شهرهای صعده، صنعا، ذمار، أب، حجه و.... این مراسم را برپا می‌کنند.
بحرین
بحرین؛ کشوری جزیره‌ای در خلیج فارس است که ۷۰ درصد جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند در کشور بحرین عید غدیر تنها یک روز است و در شب عید غدیر مردم در مساجد و حسینه ها جمع می‌شوند و به جشن و شادی می‌پردازند و شیرینی تقسیم می‌کنند؛ روحانیون در این روز در مورد واقعه غدیر برای مردم صحبت می‌کنند.
مردم نیز در روز عید غدیر لباس‌های نو پوشیده، به دیدار خویشان و نزدیکان می‌روند، زیارت اهل قبور یکی از برنامه‌های شیعیان بحرینی در این روز است
هندوستان
هندوستان کشوری است که شیعیان زیادی را در خود جای داده است که در روز عید غدیر در مناطق مختلفی مانند دهلی و بمبئی اقدام به برگزاری جشن می‌کنند.
همچنین در شب عید غدیر در مساجد و حسینیه‌ها جمع می‌شوند و اقدام به شعرخوانی و قصیده سرایی می‌کنند و در برخی مناطق نیز در این روز در خیابان‌ها راهپیمایی می‌کنند و فریادهای حیدری سر می‌دهند و اقدام به توزیع شیرینی و شربت در میان مردم می‌کنند.
عربستان
شیعیان عربستان جمعیتی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کل شهروندان عربستان سعودی را تشکیل می‌دهند و اغلب در استان‌های شرقی این کشور مستقر هستند؛ جشن عید غدیر در برخی از روستاهای عربستان در دو یا سه شب برگزار می‌شود به این شکل که شب اول به سخنرانی و برگزاری جشن‌ها و برنامه‌های شاد اختصاص دارد؛ شب دوم شاعران به شعرخوانی در مورد حضرت علی و واقعه غدیر می‌پردازند در این شب‌ها هم با شیرینی و برخی از غذاها مانند برنج، گوشت از مردم پذیرایی می‌شود و البته در شهر قطیف عربستان که شیعیان از آزادی عمل بیشتری برخوردارند برنامه‌های خود را گسترش داده و جشن‌ها را به خیابان‌ها آورده.
البته متأسفانه با بروز ویروس منحوسی به نام کرونا که زندگی را به کام جهان و دنیا تلخ کرده است تمامی این آداب و رسوم با قوانین سفت و سخت بهداشتی انجام می‌شود و در بعضی از کشورها هم برای حفظ جان افراد لغو شده‌اند؛ اما همگی ما امیدواریم تا این ویروس منحوس دست از سر ما و زندگی مان بردارد تا دوباره شاهد برگزاری این رسوم زیبا باشیم.
نظر شما