خبرگزاری مهر - گروه استانها؛ در حالی که نزدیک به سه دهه از آغاز طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی می‌گذرد، اما هنوز این پروژه به سرانجام نرسیده و اهالی منطقه با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند.
اوایل دهه هفتاد بود که کلنگ طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده حرم امام رضا (ع) به زمین زده شد، رفاه حال زائران و مجاوران، توسعه اقتصادی، تسهیل امر زیارت، بازگشایی معابر جدید، افزایش سرانه فضای سبز، بهسازی مبلمان شهری و دیگر موارد اهداف کوچک و بزرگ این پروژه عنوان شد. این طرح که حدود ۳۶۶ هکتار را همراه با مساحت حرم در بر می‌گیرد، حالا با گذشت سال‌های متمادی تنها بخش‌هایی از آن به بهره برداری رسیده و ناهنجاری‌های مختلفی این منطقه را فرا گرفته است.
ساکنانی که کوچ کردند
نجفی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: خیابان آیت الله بهجت سال‌ها است که بلاتکلیف باقی مانده و همین مسئله باعث کوچ ساکنان منطقه شده؛ خیلی از اهالی منتظر رونق و پیشرفت این منطقه بودند.
شهروند قدیمی خیابان آیت الله بهجت، بیان کرد: شهروندان این منطقه با گذشت چند سال از شروع پروژه‌های متفاوت شاهد سرعت لاک پشتی پروژه‌ها و اضافه شدن مشکلات بودند، لذا عطای زندگی در اینجا را به لقایش بخشیدند و از این منطقه رفتند.
تبدیل شدن زمین‌های خالی به پارکینگ، بلاتکلیفی سایر زمین‌های خالی، کم جمعیت شدن منطقه و ناامنی، مشکلات زیادی را برای اهالی بافت پیرامون حرم به وجود آورده است رسولی نژاد با گلایه از وضعیت اطراف حرم در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: با وجود اینکه طی یکی دو سال اخیر سرعت احداث خیابان‌های جدید اطراف حرم بهتر شده، اما تبدیل شدن زمین‌های خالی به پارکینگ، بلاتکلیفی سایر زمین‌های خالی، کم جمعیت شدن منطقه و ناامنی، مشکلات زیادی را برای اهالی این مناطق به وجود آورده است.
این فروشنده با اشاره به اینکه مغازه من یکی از معدود مغازه‌های باقیمانده محله در حوالی خیابان تازه تأسیس رضوان است که زمین‌های خالی زیادی در اطراف آن به چشم می‌خورد، بیان کرد: در خیابان نواب صفوی یا همان پایین خیابان، ساختمان‌های بزرگ و جدید در کنار خانه‌های قدیمی خودنمایی می‌کنند.
بی هویت شدن اطراف حرم رضوی
شعبانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به بی هویت شدن اطراف حرم، گفت: متأسفانه در سال‌های اخیر خانه‌های قدیمی زیادی تخریب شدند و هتل‌های چند طبقه جای آنها را گرفته‌اند، همچنین خیلی از مردم اصیل و قدیمی محله از اینجا رفته‌اند.
شهروند قدیمی منطقه پایین خیابان در ادامه، افزود: از طرف دیگر خیلی از خانه‌ها هم تبدیل به خانه‌مسافر شده و در بیشتر مواقع سال هم شاهد خالی بودن آنها هستیم.
عزتی در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: خیر و برکت از این محله‌ها رفته است، در قدیم این کوچه‌ها مملو از رفت و آمد بود و مردم با صمیمت در کنار یکدیگر زندگی می‌کردند، اما حالا دیگر از آن هیاهو و جنب و جوش‌ها خبری نیست.
شهروند قدیمی منطقه پایین خیابان، بیان کرد: با شروع شیوع ویروس کرونا شرایط بدتر از قبل شده و همان زائرانی هم که باعث رونق و شلوغی منطقه شده بودند، دیگر خبری از آنها نیست.
سپاهی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه زمین‌های بایر زیادی در منطقه وجود دارد، هرچند شهرداری تلاش کرده با حصارکشی و رنگ آمیزی کمی جلوه‌های بصری را بهتر کند، گفت: برخی زمین‌ها هم که به تازگی تخریب شده، هنوز آسفالت نشده و با هر وزش باد گردوخاک محله را فرا می‌گیرد.
این شهروند قدیمی منطقه پایین خیابان در ادامه بیان کرد: ایرادات زیادی در اطراف حرم وجود دارد، اما در چند سال اخیر از نظر نظافت، فضای سبز، گشت‌های نیروی انتظامی و غیره شرایط کمی بهتر شده است، هرچند هنوز بسیار جای کار دارد، لذا مسئولان باید کاری کنند تا ساکنان این منطقه به دیگر مناطق شهر کوچ نکنند.
وی با اشتباه خواندن طرح اجرا شده در اطراف حرم، گفت: هویت و اصالت منطقه که در سالیان متمادی به دست آمده بود به راحتی از بین رفت و دیگر این منطقه مانند سابق نخواهد شد. هویت و اصالت بافت پیرامون حرم که در سالیان متمادی به دست آمده بود، به راحتی از بین رفت و دیگر این منطقه مانند سابق نخواهد شد
علی عابدزاده در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: مشکلاتی که ساکنان منطقه مطرح می‌کنند، کاملاً درست است و ما در جریان مشکلات آنها هستیم، لذا تلاش می‌کنیم تا در جهت رفع مشکلات برآییم.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری منطقه ثامن با اشاره به تاریخچه طرح تفصیلی بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی، گفت: اوایل دهه ۷۰ طی نامه‌ای که وزیر وقت راه و شهرسازی به مقام معظم رهبری نوشتند، مشکلات بافت پیرامون حرم رضوی از جمله معابر تنگ و باریک، نا امنی، ایمن نبودن ساختمان‌ها و دیگر مشکلات مطرح شد.
وی بیان کرد: در ادامه با تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اجرای طرح جهت آسایش و رفاه زائران، اجرای این طرح شکل جدی‌تری به خود گرفت. از همین‌رو پس از آن در سال ۸۷ شهرداری منطقه ثامن تأسیس شد که وظیفه اصلی‌اش، ایجاد زیرساخت‌ها و شکل دادن به حوزه مداخله مستقیم تعیین شد.
وی افزود: در سال ۷۸ طرح تفصیلی بافت پیرامونی تصویب و در سال ۸۷ بازنگری شد. اما مهمترین دلیل طولانی شدن طرح، محدودیت منابع مالی است. سال ۷۸ طرح تفصیلی بافت پیرامونی تصویب و در سال ۸۷ بازنگری شد، اما مهمترین دلیل طولانی شدن طرح، محدودیت منابع مالی است مسئله‌ای که باعث شده اهالی منطقه شیرینی اجرای طرح را هنوز هم نچشیده باشند.
عابدزاده اظهار کرد: برای تأمین منابع مالی دو راه داشتیم؛ یکی سرمایه‌گذاری نهادهای عمومی و دولتی و دیگر تأمین هزینه‌ها از دل پروژه یا همان تراز صفر که راه حل دوم انتخاب شد. منابع مالی عمدتاً از پروانه ساخت و مجوزهای پروژه‌های حاشیه معابر طرح تأمین می‌شود.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه ثامن با بیان اینکه طی سه سال گذشته سرعت اجرای پروژه افزایش یافته است، گفت: طی این مدت زیرساخت‌ها ۱۵ درصد، معابر ۱.۳ برابر، ره‌باغ‌ها ۱۵ درصد، پیاده روها ۱.۵ برابر، شبکه آب‌های سطحی ۳ برابر قبل پیشرفت داشته‌اند.
عابدزاده درباره گلایه اهالی مبنی بر معضل زمین‌های رها شده و به دنبال آن تجمع معتادان، گرد و خاک، ناامنی و غیره گفت: کاملاً مشکلات را درک می‌کنیم و برای کاهش آنها هم اقداماتی از قبیل اختصاص ١۴ هزار و ۷۰۰ متر مربع جداره کارگاهی، تعیین تکلیف گودها، مقابله با تجمع‌های خطرآفرین و غیره انجام شده است.
وی بیان کرد: همچنین با نهادهای انتظامی هم برای تأمین امنیت منطقه همکاری‌های خوبی صورت گرفته است، هرچند این اقدامات کافی نیست، لذا برای حل ریشه این معضلات به سمت تعیین تکلیف سریع‌تر پروژه‌های سرمایه‌گذاری پیش رفته‌ایم؛ از مردم می‌خواهیم کمی صبوری کنند تا مشکلات حل شود.
رضایت ساکنان، اولویت اصلی شهرداری است
عابدزاده ضمن اشاره به نامه نماینده رهبری در سال ۸۶ مبنی بر رضایت حداکثری مردم در تملک‌ها گفت: تا به حال رضایت ساکنان کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما برای این مسئله مصوبه‌ای را به شورای شهر ارسال کرده‌ایم و منتظر هستیم تا به تصویب برسد.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه ثامن اضافه کرد: سعی ما بر این بوده تا امتیازاتی از قبیل دادن ملک جایگزین، خرید ملک با قیمت بیشتر از نرخ کارشناسی شده و غیره را برای مالکان جهت تملک املاک آنها در نظر بگیریم. همچنین با توجه به رویکرد جدید مدیریت شهری مبنی بر ماندگاری اهالی در منطقه، اقداماتی چون راه اندازی دفاتر تسهیلگری محلی، رضایت مالکین و پاسخگویی به پلاک‌های ریزدانه را انجام داده‌ایم که هدف آن ساخت منازل قدیمی و فرسوده توسط خود مالکان است.
وی با اشاره به اینکه این منطقه از قدیم برای اقامت زائران طراحی شده، افزود: حضور سالانه ۳۰ میلیون زائر ایجاب می‌کند که ما زیرساخت‌های لازم را برای رفاه آنان فراهم کنیم، اما در عین حال باید زیرساخت‌های ماندگاری ساکنان مثل خدمات عمومی هم فراهم شود که این کار در حال انجام است.
عابدزاده در خصوص بحث پارکینگ هم گفت: با توجه به رویکرد جدید مبنی بر پیاده محور بودن منطقه، پارکینگ‌هایی را در معابر ورودی ایجاد می‌کنیم تا از آنجا مردم به صورت پیاده یا با حمل و نقل عمومی به حرم مشرف شوند. همچنین در حال حاضر برخی از زمین‌های تملک شده به صورت پارکینگ موقت درآمده‌اند.
انتشار اوراق مشارکت در آینده‌ای نزدیک
سید محسن حسینی پویا در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: انتشار اوراق مشارکت کمک مهمی در تأمین منابع مالی طرح بافت پیرامون حرم خواهد بود و با توجه به حمایت‌های دولت امیدوارم این اتفاق هرچه زودتر بیفتد.
عضو شورای اسلامی شهر مشهد، در ادامه بیان کرد: دولت سهم ۵۰ درصدی خود را تقبل کرده است و مراحل انتشار آن به زودی انجام خواهد شد.
سید مصطفی نعمتی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص انتشار اوراق مشارکت، گفت: در سال ۹۸ قرار بود اوراق مشارکت بافت‌های فرسوده کشور منتشر شود که به دلایل مختلف از جمله محدودیت‌های مالی، دولت با این امر مخالفت کرد.
شهردار منطقه ثامن اظهار کرد: در سال جاری دولت سهم ۵۰ درصدی خود را تقبل کرده است و پیش بینی می‌شود این اوراق در آینده نزدیک منتشر شود.
وی ادامه داد: در مجموع ۸ هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت برای بافت‌های فرسوده کشور منتشر خواهد شد که دو هزار میلیارد تومان آن سهم بافت فرسوده اطراف چهار حرم امام رضا (ع)، حضرت معصومه (س)، شاهچراغ و عبدالعظیم حسنی (ع) است.
۸ هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت برای بافت‌های فرسوده کشور منتشر خواهد شد که دو هزار میلیارد تومان آن سهم بافت فرسوده اطراف چهار حرم امام رضا (ع)، حضرت معصومه (س)، شاهچراغ و عبدالعظیم حسنی (ع) است
وی اضافه کرد: در تلاش هستیم تا نیمی از این مبلغ را برای بافت فرسوده اطراف حرم رضوی جذب کنیم تا بخش مهمی از منابع مالی طرح تأمین شود و سرعت اجرای پروژه‌ها بیشتر شود.
گلایه‌های مردم و پاسخ مسئولان درخصوص بافت پیرامون حرم بیانگر آن است که پس از گذر دو دهه از تصویب طرح نوسازی بافت پیرامونی حرم مطهر، نه تنها اقدامات مؤثری در جهت رفع مشکلات این مناطق نشده، بلکه باعث از بین رفتن هویت این مناطق هم شده است.
مسئولان مربوطه علت به ثمر نرسیدن این پروژه را محدودیت‌های مالی عنوان کرده‌اند، از همین‌رو امید است تا مشکلات مالی با انتشار اوراق مشارکت حل شود تا شاهد به ثمر نشستن پروژه‌ای که دو دهه بر زمین مانده، باشیم. لذا باید دید این زخم کهنه که بر پیکره شهر وارد شده بالاخره چه زمانی التیام می‌یابد و شرایطی در شأن امام رضا (ع)، مجاوران و زائران آن حضرت را ایجاد می‌کند.
نظر شما