به گزارش خبرنگار مهر، امسال هم مثل هرسال، اولین خبرهایی که از جشنواره اسباب‌بازی به‌گوش‌رسید، مربوط به برگزاری نشست‌های تخصصی بود و البته با رنگ و بویی جدیدتر. یعنی برگزاری مجازی نشست‌ها به دلیل شیوع بیماری کرونا و همچنین ورود برخی مهمان‌های خارجی به این جلسات. اما با کمی نگاه عمیق‌تر در این بخش جشنواره (همچون سایر بخش‌ها) سوالاتی ذهنمان را به خودش مشغول می‌کنند که تأمل‌برانگیز هستند! سوالاتی که از اولین دوره برگزاری این جلسات مطرح بوده‌اند و هرسال فقط بر تعداد آنها افزوده می‌شود. سوالاتی که ظاهراً مسئولین برگزاری این نشست‌ها هم تمایلی به پاسخ دادن آنها ندارند و هیچگاه پاسخ‌های مناسبی برای آنها ارائه نکرده‌اند.
پرسش‌هایی از قبیل اینکه واقعاً راه‌حل مشکلات موجود در صنعت بازی و اسباب‌بازی چیست؟ نبود چه چیزهایی اصلی‌ترین موانع رشد و پیشرفت این صنعت پول‌ساز در کشورمان هستند و چرا بازار بزرگ ایران از شر محصولات بی‌کیفیت چینی خلاص نمی‌شود؟ اصلاً چرا کسی هنوز در کشور این صنعت را جدی نمی‌گیرد و آن را همچون اسمش در حد یک بازی ساده می‌داند و برای خود ورود به این عرصه را کسر شأن؟ شاید اولین پاسخ برگزارکنندگان جشنواره اسباب‌بازی به این سوالات، برگزاری نشست‌های تخصصی بوده‌است. البته مشخص نیست که اصلاً از کجا این پاسخ به‌دست‌آمده است و دقیقاً چه متخصصانی به این نتیجه رسیده‌اند. چرا که بعد از چند سال برگزاری این نشست‌ها، کم‌کم برای همه نمایشی‌بودن‌شان مشخص خواهد شد هرچقدر هم که منتظر ماندیم تا با برگزاری این جلسات، اتفاقی در این صنعت بیفتد و حرکت رو به جلویی انجام‌شود، نشد.
پرسش‌هایی از قبیل اینکه واقعاً راه‌حل مشکلات موجود در صنعت بازی و اسباب‌بازی چیست؟ نبود چه چیزهایی اصلی‌ترین موانع رشد و پیشرفت این صنعت پول‌ساز در کشورمان هستند و چرا بازار بزرگ ایران از شر محصولات بی‌کیفیت چینی خلاص نمی‌شود؟
از طرفی شاید خیلی نشود به متولیان این صنعت خرده‌گرفت. چرا که نه فقط در صنعت اسباب‌بازی بلکه از نظر بیشتر مسئولان کشورمان، برای حل عموم مشکلات بهترین راه حل برگزاری نشست است. پس خیلی نباید از مسئولان این صنعت نیز توقع بالایی داشت. چراکه آنها مسئول هستند و اقتضای این موقعیت اجتماعی همین است. البته برگزارکنندگان این جلسات تلاش زیادی در رعایت همه تشریفات مرسوم نشست‌ها داشته‌اند؛ مثلاً شنیدن وعده‌هایی که هیچگاه عملی نمی‌شوند یکی از همین مرسومات است که در این جشنواره نیز سابقه‌ی‌طولانی دارد. نیاز به راه دور رفتن هم نیست. فقط کافی‌است کلید واژه «رشته طراحی اسباب‌بازی» را جستجو کنید تا با وعده‌های سال‌گذشته مسئولان این جشنواره مبنی بر شروع به کار این رشته در دو دانشگاه کشور در سال آتی (یعنی سال ۹۹) در همین جلسات روبهرو شوید! رشته‌ای که هنوز کسی نمی‌داند دقیقاً چه زمانی شروع‌به‌کار خواهد کرد و یا اینکه آیا اصلاً بنا به شروع آن هست و یا از جنس همان وعده‌های توخالی نشست‌ها است؟!
ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. همان‌طور که مطلع هستید یکی‌دیگر از بخش‌های اصلی یک نشست، بیان مباحث کلیشه‌ای و تکراری از زبان افراد مختلف است. اتفاقی که دقیقاً در این جشنواره نیز هر سال تکرار می‌شود و حتی در برخی‌موارد همان مهمانان سال‌گذشته دوباره می‌آیند و همان سخنان را تکرار می‌کنند. شاید تصور می‌کنند که هنوز حضار جلسه به‌طور کامل به سخنان این فرد توجه نکرده‌اند و نیاز است تا فردی که یک سال برخی مباحثی که همه می‌دانند را مطرح‌کرده است، بیاید و دوباره همان مطالب را در همان الفاظ بیان‌کند! جالب‌تر اینکه مهمانان جدید هم تفاوتی نمی‌کنند. یعنی چون آنها نمی‌دانند که سال‌گذشته یک مهمان این مطالب را برای حضار بیان‌کرده است، با یک شور و شوق زایدالوصفی شروع به بیان همان سرفصل‌ها می‌کند. البته آنها هم حق‌دارند. خب نشست است دیگر. اقتضایش همین است. قرار نیست که مطالب چالشی و جدیدی مطرح شود. فقط قرار است دور هم بنشینیم و مباحث قبلی را یک نفر بگوید و باقی تأیید کنند و این می‌شود یک نشست علمی و تخصصی در راستای بررسی و حل مشکلات صنعت بازی و اسباب‌بازی!!!
بد نیست تنوعی به این برنامه بدهیم و از سال بعد به‌جای برگزاری نشست، «برخاست‌هایی» برگزار کنیم که شاید با این روش بتوانیم مشکلات بیشتری را بررسی و حل کنیم! البته شاید صحبت از تنوع دادن و نوآوری در مقابل مسئولان برگزاری این نشست‌ها، زیره به کرمان بردن باشد. چرا که هر سال شاهد نوآوری‌های خیره‌کننده‌ای هستیم که در واقع همان پیشرفت‌های این برنامه‌ها هستند. برای مثال ورود برخی مهمانان خارجی به جشنواره امسال که می‌تواند دستاوردهای زیادی داشته باشد از جمله ساختن یک رزومه قوی برای برگزارکنندگان این نشست‌ها یا ارائه بیلان‌کاری پروپیمان به مدیران بالادستی و در نتیجه افزایش بودجه‌های این بخش برای ادوار آتی و… به نظر می‌آید اصلاً برداشت ما از مشکلات این صنعت با برداشت مسئولان به شدت متفاوت است. تصور ما از مشکلات صنعت، مسائلی از قبیل نبود کاراکتر بومی، مشکلات صادرات و واردات، عدم تسهیل‌گری مناسب بین تولیدکننده و انیمیشن‌ساز و… بود اما بعد از برگزاری نشست‌ها و نکات برگزارکنندگان از دستاوردهای آن متوجه شدیم تنها مشکل ما نداشتن چند مهمان خارجی برای جشنواره بود که خوشبختانه امسال این مشکل حل‌شد! راه‌حل اصلی هم این است که هر سال در تاریخ‌های معینی دور هم جمع بشویم و یک عده با تخصص‌های مختلف بیایند و از ابتدا تاریخچه صنعت بازی و اسباب‌بازی و مشکلات موجود را برای‌مان مطرح کنند. البته در چند ساعت برگزاری هر نشست، نباید انتظار بیشتری داشته باشیم. دقیقاً جایی که سخنران اعلام می‌کند که مشکلات تمام شد و می‌خواهد به سراغ راه حل برود، اشاره می‌کنند که وقت تمام شده است و سخنران بعدی در جایگاه حاضر می‌شود و این روند آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند که نشست‌های امسال نیز به پایان می‌رسد و می‌رویم تا سال بعد دوباره مروری بر مشکلات صنعت داشته‌باشیم این بار از نگاهی‌دیگر و با مهمانانی متفاوت از گذشته!
به نظر می‌رسد لذت برگزاری یک نشست پرآب‌وتاب، مسئولان برگزاری آنها را از اهداف و راه‌حل‌هایی که با برگزاری این جلسات به دنبال آنها بوده‌اند، غافل‌کرده باشد. البته همه این‌ها، خیالات و تصورات ما است. اصلاً معلوم نیست که آیا واقعاً چنین اهدافی از ابتدا در ذهن آنها بوده است یا اینکه تنها به فکر پر کردن این جشنواره با الفاظ و اسامی زیبا هستند یا در بهترین حالت تلاش کرده‌اند تا بودجه تخصیص یافته به برگزاری جشنواره در یک مسیر صحیح خرج‌شود و چه مسیری بهتر از برگزاری نشست که تاریخچه‌ای عمیق در بدنه‌ی مسائل مختلف کشورمان داشته‌است. البته دستاوردها و اهداف‌محقق‌شده این نشست‌ها، سال‌هاست که به عنوان یک موضوع جذاب، ذهن بسیاری از متفکران و دانشمندان کشور را به خود مشغول ساخته است اما دریغ از حتی کوچک‌ترین کورسوی امیدی به سمت کشف این نتایج!!!
پای درد دل‌ها و صحبت‌های طراحان و تولیدکنندگان این صنعت که می‌نشینیم تازه می‌فهمیم که موفق به برگزاری چه شوآف بزرگی شده‌ایم. نشست‌هایی که قرار بود مشکلات صنعت را ریشه‌یابی کنند و برای رفع آنها راه‌حل‌هایی ارائه دهند اما اکنون تبدیل به یک برنامه روتین سالیانه شده است
پای درد دل‌ها و صحبت‌های طراحان و تولیدکنندگان این صنعت که می‌نشینیم تازه می‌فهمیم که موفق به برگزاری چه شوآف بزرگی شده‌ایم. نشست‌هایی که قرار بود مشکلات صنعت را ریشه‌یابی کنند و برای رفع آنها راه‌حل‌هایی ارائه دهند اما اکنون تبدیل به یک برنامه روتین سالیانه شده است که اگر یک سال برگزار نشوند، خسارات جبران‌ناپذیری به کشور و تربیت نسل آینده وارد خواهد آمد! اکنون وقت آن رسیده که مسئولان برگزاری این نشست‌ها، برای لحظاتی از مرکب خوش‌خیالی موفقیت‌های حاصل‌شده از این نشست‌ها پایین‌بیایند و آن لحظه تازه متوجه اتفاقات پیرامون می‌شوند.در حقیقت تازه با این موضوع مواجه می‌شوند که اصلاً چرا به برگزاری نشست‌هایی اصرار داریم که ظاهراً دستاوردی نداشته‌اند و هیچکدام از اهدافمان را برطرف نکرده‌اند؟ چطور است همانگونه که بدون هیچ دوراندیشی و تشکیل اتاق‌فکری برای بررسی جوانب مختلف برگزاری نشست‌های‌تخصصی و احتمال تأثیر آنها در حل مشکلات صنعت اسباب‌بازی اقدام به برگزاری آنها کردیم، یک‌سال نیز این نشست‌ها را برگزار نکنیم و تأثیر این عدم‌برگزاری را بررسی کنیم. تازه آن زمان است که متوجه خوش‌خیالی‌های‌مان در مورد اثرات شگفت‌آور برگزاری این نشست‌ها در صنعت می‌شویم و به دنبال راه‌حل بهتری می‌گردیم. راه‌حلی که اگر از همان شش‌سال گذشته که اولین‌دوره جشنواره در حال برگزاری بود پیگیری می‌شد، حالا مجبور نبودیم که گوشه‌ای بنشینیم و گذر عمر بطالت‌بار این صنعت را نظاره کنیم. صنعتی که با اجرای راه‌حل‌های فکر نشده، روزبه‌روز غل و زنجیرهای بیشتری را بر دست‌وپای خود می‌بیند که قرار بود رافع مشکلاتش باشد اما اکنون خود، مشکلاتی جدید هستند.
بدیهی‌است که برگزاری یک‌جلسه ۲-۳ ساعته در سال نمی‌تواند مشکل خاصی را برطرف‌کند و فقط تبدیل به یک‌نمایش‌خسته‌کننده می‌شود. اگر واقعاً لزوم بررسی این چنین موضوعاتی را در رفع مشکلات صنعت مؤثر می‌دانیم، چه بهتر که آنها را تبدیل به جلسات پیوسته و با حضور افراد خوش‌فکر و صاحب‌نظری کنیم که با بیان راهکارها و ایده‌های‌شان می‌توانند قفلی از این قفل‌ها را باز کنند. افرادی که در اطراف‌مان هستند ولی اسامی سخنرانان این نشست‌ها چنان چشمان‌مان را خیره‌کرده‌است که اصلاً آنها را نمی‌بینیم! افرادی که وعده‌های پوچ و توخالی و در جهت جلب توجهات به برنامه را ندهند و به جای آنها، از واقعیات و راه‌حل‌ها سخن بگویند. حتی ورود سخنرانان خارجی زمانی می‌تواند یک اتفاق‌خوب و خبر خوش باشد که به تعامل و برقراری ارتباط و یا برگزاری دوره‌های مختلف مهارت‌افزایی برای طراحان و تولیدکنندگان و فعالان صنعت اسباب‌بازی کشورمان منجر شود.
از طرفی برگزاری همایش‌ها و کنفرانس‌های‌علمی (به معنای‌واقعی‌آن‌ها) و فراخوان‌هایی درجهت تولید پژوهش‌های‌مرتبط با جنبه‌های‌مختلف این صنعت می‌تواند ضعف کمبود پشتوانه‌های نظری و علمی آن را برطرف کند و بعد از چندسال شاهد تغییر نگاه پژوهشگران به این حوزه باشیم.
این راهکارها تنها بخشی از جایگزین‌هایی هستند که می‌توانند خلأهایی که قرار بود به وسیله برگزاری نشست‌ها پر شوند را جبران کنند. ترتیب‌دادن اتاق‌فکرهایی متشکل از افراد مختلف با تخصص‌های مرتبط می‌تواند راهکارهای بیشتری را مشخص کند تا کم‌کم از این خمودی و یکنواختی جشنواره‌های اخیر رها شویم و قدم‌هایی در جهت رفع مشکلات این صنعت برداریم.
نظر شما