رضا شجیع استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه سیاستگذاری و توسعه ورزش در یادداشتی برای گروه ورزشی خبرگزاری مهر به مناسبت هفته تربیت بدنی نوشت: هفته تربیت بدنی و ورزش فرصتی برای بازبینی عادت‌ها، روش‌ها و فرایندهایی است که انسان معاصر را در گیر و دار زندگی ماشینی، ایستا و پرشتاب امروزی گرفتار کرده است.
بر اساس شواهد موجود، کم تحرکی شهروندان جهانی و بویژه ایران به میزان قابل توجهی افزایش یافته و نگرانی‌ها در زمینه چاقی کودکان نیز به مرز هشدار رسیده است.
بر اساس پیش بینی‌ها، سونامی بیماری‌های غیرواگیر، آینده بسیاری از کشورها را تهدید کرده و افزایش روزافزون هزینه‌های درمان، امیدواری‌ها برای توجه کشورها به امر پیشگیری از طریق ورزش را با چالش مواجه کرده است.
در صورت تداوم وضع موجود، هزینه‌های سرسام‌آور درمان، تمامی سیاست‌های سلامت محور کشورها را تحت تأثیر قرار خواهد داد. علی رغم این شرایط مأیوس کننده، هنوز هم فرصت برای اصلاح سیاست‌ها و تغییر شیب درمان به سمت پیشگیری وجود دارد.
در کنار این وضعیت، همه گیری کووید، سنگین‌ترین ضربات خود را به بخش ورزش وارد نموده است، از تعطیلی زنگ ورزش گرفته تا تعطیلی باشگاه‌های ورزشی و بیکاری مربیان، همه و همه جایگاه نازل ورزش در سلسله مراتب حمایت‌های مالی دولت‌ها را نشان می‌دهد.
وضعیت معیشت معلمان تربیت بدنی هنوز متناسب با جایگاه واقعی و در شأن آنها نیست و مربیان ورزشی در سراسر کشور فاقد یک بسته حمایتی بیمه‌ای متناسب با شرایط کاری خود هستند. باشگاه‌های ورزشی بخش خصوصی که تماماً با سرمایه‌های مردمی ایجاد شده‌اند؛ از حمایت‌های کافی برخوردار نیستند و تعطیلی‌های ناشی از شیوع کرونا، کاربری آنها را به سمت کاربری‌های غیرورزشی سوق داده است.
وضعیتی نگران کننده که نشانگر جایگاه متوسط تربیت بدنی و ورزش در جامعه‌ای است که این مهم؛ همواره از سوی رهبر معظم انقلاب و سیاستگذاران ارشد نظام اسلامی مورد تأکید قرار گرفته است.
تقلیل تربیت بدنی و ورزش به مدال‌آوری در میادین بین‌المللی، محصول گفتمانی است که می‌خواهد شانه‌های خود را از زیر بار توجه به ورزش همگانی و ترویج ورزش سلامت محور با محوریت سبک زندگی فعال آحاد مختلف مردم خالی کند. نهادینه سازی ورزش در سبک زندگی کودکان و دانش آموزان؛ صرفاً هدفی با محوریت ارتقای سلامت جسمانی محسوب نمی‌شود؛ بلکه هدفی است که مشخصاً تربیت همه ابعاد وجودی انسان از طریق ورزش و فعالیت بدنی را دنبال می‌کند. بسیاری از صاحب نظران علم ورزش بر این باورند که «تربیت بدنی» هدفی متعالی است که به حرکت و فعالیت انسان روح بخشیده و تحقق معنای ورزش را صرفاً در بعد بدنی آن دنبال نمی‌کند.
در همین راستا صدها دانشکده و گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی در سراسر کشور به دنبال پرورش منابع انسانی کارآمد و اثربخش برای ورزش کشور هستند تا جایگاه تربیت بدنی و ورزش را به سطحی والا و متناسب با شأن و منزلت ملت ایران برسانند؛ و البته بسیار مایه تأسف است که جایگاه این مراکز علمی، هنوز در فرایند توسعه ورزش کشور شفاف و مشخص نشده و هنوز پس از چهار دهه تلاش مستمر برای توسعه علمی ورزش در ایران، بسترهای لازم برای استفاده مستمر و مؤثر دستگاه متولی ورزش از ظرفیت نخبگان علمی ورزش کشور فراهم نشده است. امری که به تدریج این نخبگان و مراکز علمی را به سمت انزوا و تولید پژوهش‌هایی نامتناسب با نیازهای روز ورزش کشور سوق می‌دهد.
مجموعه این عوامل نشان می‌دهند مسیر پیش رو طولانی است و صاحبان اصلی هفته تربیت بدنی و ورزش یعنی ورزشکاران، مربیان، معلمان، استادان و همه تحصیل کردگان این حوزه، می‌بایست برای اعتلای نام این رشته انسان ساز و سلامت بخش بیش از پیش تلاش کنند.
هفته تربیت بدنی و ورزش؛ فرصتی برای یادآوری این مهم است که تحقق ایران قوی و جامعه سالم بدون انسان فعال و ورزشکار غیرممکن است.
رضا شجیع استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه سیاستگذاری و توسعه ورزش
نظر شما