رئالیسم با ذات نگارگری ایرانی منافات دارد/ انتقادی به یک دوسالانه

امیرحسین آقامیری هنرمند نگارگر در گفتگو با خبرنگار مهر درباره یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران توضیح داد: یکی از ویژگی‌های خوب نگارگری ایرانی این است که ریشه در عرفان و فرهنگ دینی ما دارد و در واقع متعلق به عالم معنا و وصال است و از عالم مادی بری شده است. کتاب‌های بسیاری توسط پژوهشگران و حتی محققان خارجی در این مورد نوشته‌اند. حسن نگارگری ایرانی این است که توانسته از عالم زمینی خودش را جدا کند و به عالم بالاتر تعلق پیدا کند. اما در مورد جشنواره‌ها و دوسالانه نگارگری، نکته‌ای که همیشه به آن توجه و نسبت به آن انتقاد هم دارم این است که متأسفانه در حال حاضر همه چیز برعکس شده و همه فکر می‌کنند هر چقدر رئال‌تر و جسمانی‌تر کار کنند و به واقعیت نزدیک شوند، کاری بهتر ارائه کرده‌اند در صورتی که این ضعف نگارگری ما محسوب می‌شود و متأسفانه در داوری جشنواره‌ها و حتی انتخاب دوسالانه‌های نگارگری به این نکته توجه نمی‌کنند.

وی گفت: به اعتقاد من، داوران فکر می‌کنند وقتی یک اثر نگارگری، جزئیات چهره، اندام یا از جزئیات زیاد برخوردار باشد و به نوعی به واقعیت نزدیک‌تر باشد، باید به این کار که گمان می‌کنند قوی است، نمره دهند و اگر ندهند مورد بازخواست قرار می‌گیرند اما فکر می‌کنم باید این مورد را جز مهمترین آیتم اصلی در داوری‌ها در نظر گرفت و با حفظ اصالت و ارزش‌های واقعی نگارگری، بتوانم نوآوری داشته باشیم و اگر قرار باشد نوآوری، سبب دور کردن ماهیت نگارگری از هویتش باشد، این واقعاً ارزشی ندارد.

آقامیری همچنین به برگزاری نمایشگاه‌های نگارگری اشاره و بیان کرد: برگزاری نمایشگاه‌های دوسالانه نگارگری، سلامت در حوزه مدیریت و داوری می‌طلبد که باعث انگیزه به هنرمندان می‌شود چراکه هنرمندان طی دو سال از جان مایه می‌گذارند و تلاش زیادی می‌کنند و بعد از دو سال با سوءمدیریت و نداشتن سلامت در داوری‌ها مواجه می‌شوند و می‌بینند جای اثر آن‌ها، اثری که قابلیت‌های حضور در یک نمایشگاه یا دوسالانه را نداشته، گرفته است و حق آنها پایمال می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در بخش داوری‌های دوسالانه نگارگری فکر می‌کنم باید کمی تجدیدنظر شود و سختگیری‌ها بیشتر شود تا هر طور که می‌شود داوری نشود. علاوه بر مبانی رنگ، فرم و طراحی که برای همه کارها مشخص است، شاخصه‌هایی برای آثار نگارگری متفاوت است. به اعتقاد من تا سلامت داروی‌ها تثبیت نشود، هنرمند انگیزه‌ای برای وقت گذاشتن و خلق اثر ندارد تا حقش پایمال شود.

این هنرمند نگارگر بر آفت تکرار در نگارگری تاکید کرد و گفت: بزرگترین آفت در هنر، تکرار است و دیده می‌شود سالیان سال است در حال کار گل و مرغ هستند و هر کسی لطیف‌تر و ملیح‌تر کار کرد، بیشتر دیده می‌شود در صورتی که به اعتقاد من باید به‌روز و با مبانی فکری و علمی پیش برویم. در عین اینکه اصالت‌ها را حفظ می‌کنیم باید خلاقیت و نوآوری داشته باشیم.

آقامیری در پایان بیان کرد: این یکی از ضعف‌های بزرگ در دوسالانه‌های نگارگری است که همه کارهای تکراری در نمایشگاه حاضر است. البته در دوسالانه یازدهم، بخش آثار طبیعی و رئال اضافه شده است که آن هم بسیار به نگارگری آسیب می‌زند و با ذات نگارگری ایرانی منافات دارد.

یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران شنبه ۱۳ اسفندماه در حالی در مؤسسه صبا آغاز به کار کرد که در این نمایشگاه ۲۲۱ اثر از ۱۵۲ هنرمند در گرایش‌های تذهیب، نگارگری، گل و مرغ و طراحی نگارگری به نمایش گذاشته شده است. از میان ۲۲۱ اثر، ۷۷ اثر از ۵۵ هنرمند در گرایش تذهیب، ۲۳ اثر از ۱۲ هنرمند در گرایش طراحی نگارگری، ۶۳ اثر از ۴۳ هنرمند در گرایش گل و مرغ و ۵۸ اثر از ۴۰ هنرمند در گرایش نگارگری، روی دیوار رفته و همچنین ۳۱ اثر نیز از هنرمندان مدعو به نمایش درآمده است.

فرصت بازدید از نمایشگاه این دوره دوسالانه که تا ۲۰ فروردین ماه ۱۴۰۲ بود، تا ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ تمدید شد. یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران روز ۷ اردیبهشت ماه پایان می‌پذیرد.

علاقه‌مندان جهت بازدید از آثار منتخب نگارگران حاضر در دوسالانه یازدهم می‌توانند تا تاریخ ۱۰ اردیبهشت سال جاری، همه‌روزه (به جز روزهای ۲۳ فروردین و ۱ تا ۳ اردیبهشت) از ساعت ۱۰ الی ۱۸ به مؤسسه صبا فرهنگستان هنر، واقع در خیابان ولی‌عصر (عج)، نرسیده به تقاطع طالقانی مراجعه کنند.