به گزارش خبرنگار مهر، روابط عمومی جشنواره فیلم فجر دوشنبه گذشته پنجم آذرماه اعلام کرد بیست و ششمین دوره این رویداد سینمایی در دو بخش سینمای ایران و سینمای جهان روزهای ۱۲ تا ۲۲ بهمن همزمان با جشنهای بزرگداشت پیروزی انقلاب اسلامی برگزار میشود.
در ادامه این اطلاعیه ریز بخشها و زیرگروهها، اهداف و برنامهها، قوانین، شیوه داوریها، جوایز و ... در هر بخش طراحی شده و اطلاعات جزئی آن مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. از جمله قوانینی که در جشنواره بیست و ششم فیلم فجر قرار است اعمال شود، رویکردی خاص به فیلم کوتاه و نوع حضور آثار در این بخش است که پرسش هایی را ایجاد کرده است.
در بخش مسابقه آثار مستند و فیلم کوتاه سه سیمرغ بلورین به بهترین فیلم مستند بلند و نیمهبلند، بهترین فیلم مستند کوتاه و بهترین فیلم داستانی کوتاه اهدا میشود. فیلمهایی میتوانند متقاضی شرکت در این بخش باشند که در دو سال گذشته در بخشهای رقابتی جشنوارههای داخلی جایزه گرفته و در دورههای قبلی جشنواره فجر شرکت نکرده باشند.
در واقع این قانون حکایت از آن دارد که فیلمهای کوتاهی میتوانند در جشنواره بیست و ششم فیلم فجر شرکت کنند که در دو سال اخیر مورد توجه جشنوارههای داخلی قرار گرفته و جایزه دریافت کردهاند. رویکردی که به نظر میآید فیلم کوتاه را تنها به عنوان مهمان اجباری معتبرترین جشنواره سینمایی کشور قبول دارد و به نوعی آثار این بخش را دارای ارزش برای حضور در این جشنواره نمی داند.
البته این نگاه به فیلم کوتاه تازگی ندارد و این آثار و فیلمسازانش در سطوح مختلف مورد بیمهری قرار گرفتهاند. فراهم نشدن شرایطی برای نمایش این آثار در سینماها و سالنهای نمایش، حمایت نکردن صدا و سیما از روند نمایش قانونمند این آثار در رسانه ملی و ... برخی از بیمهریها به این گونه سینمایی هستند. حالا وقتی در جشنوارهای معتبر قانونگذاران این گونه تشخیص میدهند که فیلمهای کوتاه فقط در صورت دریافت جایزه از دیگر جشنوارهها اجازه حضور دارند، آیا دایره این تحریم نانوشته بسته نمیشود؟
چنین قانونی حکایت از آن دارد که جشنواره فیلم فجر به هر دلیل تمایلی به معرفی هیئت انتخاب اختصاصی برای دستچین کردن فیلمهای کوتاه و حضور این آثار در داوری نهایی ندارد و کار هیئت انتخاب را در واقع به جشنوارههای دیگر می سپرد که البته هر کدام هیئت داوران، سلایق، سیاستها و ... خاص خود را تأمین میکنند.
اینکه معتبرترین جشنواره سینمایی کشور این امر خطیر را از حیطه مسئولیت خود خارج کرده و به عهده دیگران گذاشته، علاوه بر سئوال برانگیز بودن (با توجه به وسواسهایی که در بخشهای دیگر دارد)، نشانگر نوعی سهلانگاری و بیمهری به فیلم کوتاه و سازندگان این آثار است.
این سئوال قابل طرح است که با چنین نگرشی باید جشنواره فیلم کوتاه تهران را تنها محفلی قلمداد کرد که به فیلم کوتاه نگاه تخصصی دارد و تنها متولی این گونه سینمایی مهجور است؟ نکته دیگر اینکه وقتی شنیده میشود در همین جشنواره فیلم کوتاه به علت تعدد آثار شرکتکننده هیئت انتخاب مجبور به گزینش تصادفی یا سفارشی شدهاند، پس این آثار که نماد پتانسیل عظیم هستند کجا باید دلسوزانه دیده شوند؟ فقط دیده شوند ...
البته حبیب ایل بیگی، مدیر روابط عمومی جشنواره فیلم فجر و بنیاد سینمایی فارابی، در پاسخ به این اقدام ارزیابی همه فیلمهای ویدئویی کوتاه را به جهت تعدد آثاری که سالانه تولید میشوند، کاری مشکل دانسته و انتخاب برگزیده این آثار را برای حضور در بخش رقابتی جشنواره رویکردی منطقی تعبیر کرده است.
حضور فیلم کوتاه از سال 77 در ساختار رقابتی جشنواره فجر بنا به احساس نیاز فرهنگی بوده تا این جشنواره معتبر سینمایی از همه شمولی گستردهای برخوردار شود. اما به نظر میآید این وجه حالا چه به جهت تعددد این آثار و چه کم شدن منزلت آن در نزد مسئولان به نوعی فقط برای اینکه کمبود ظاهری در جشنواره احساس نشود، در ساختار آن گنجانده شده است.
اگر برگزارکنندگان جشنواره فیلم فجر قصد دارند ویترین تمام و کمال محصولات یکسال سینمای ایران را ارائه دهند، با این رویکرد البته موفق شدهاند. ولی اگر به چیزی ورای ویترین پر و پیمان و بدون نقص اعتقاد داشته باشد، به چیزی حتی نزدیک به آسیبشناسی هر کدام از اجزاء این ویترین پرزرق و برق، باید در قوانین خود بازبینی کنند و اولویت را بر میزان حضور موثر هر یک از این گونه های سینمایی قرار دهند.
اگر همان گونه که عنوان شده، محصولات یکسال سینمای فیلم کوتاه آن قدر زیاد است که ارزیابی و انتخاب را مشکل میکند، این نشاندهنده همان پتانسیل بالقوهای است که بالفعل شده و جشنواره فجر باید بتواند این فعلیت را به گونهای درخور پوشش دهد، نه اینکه از زیر سنگینی بار آن شانه خالی کند و در ظاهر ادعای حمایت از آنها را یدک بکشد.
چه اشکالی دارد هیئت داوران اختصاصی جشنواره فیلم فجر در بخش فیلم کوتاه آثار تولید شده یکسال سینمای کوتاه را بررسی کند و به هر کدام از این آثار حداقل فرصت یکبار دیده شدن حتی از سوی هیئت انتخاب بدهد؟ در این صورت آیا وجهه و اعتبار این جشنواره به واسطه نوع نگاه و عملکردش برجسته میشود یا فقط ویترین پر و پیمان آن چشم مخاطب را برای پرهیز از موشکافی میزند؟
نظر شما