دکتر ناصر جعفری، عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر در ساری گفت: استفاده از جلبکهای سبزآبی هتروسیس دار به عنوان کودهای زیستی در مزارع برنج علاوه بر آنکه سبب کم شدن نیاز زمین به آب میشود، زمینه افزایش میزان محصول برنج را نیز فراهم می آورد.
وی خاطرنشان کرد: امروزه از جلبکها استفادههای متعددی در صنایع گوناگون میشود و دیگر جلبک به عنوان علف هرز شناخته نمی شود.
وی با بیان اینکه، جلبکها در داروسازی، صنایع پزشکی، ارزیابی محیط زیست استفاده میشوند، تصریح کرد: در حوزههای نوینی چون نانو فنآوری از جمله ساخت نانو حسگرها همچنین در تولید وسایل مربوط به رایانهها نیز از جلبکها استفاده های بسیاری میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران استفاده از جلبکها به عنوان کود سبز را از موارد کاربردی آن در دو دهه اخیر عنوان کرد و اظهار داشت: جلبکهای شاخه سبز آبی به دلیل ویژگی خاص سلولی دارای آنزیمهای ویژهای هستند که قادرند ازت مولکولی هوا را که گیاهان و موجودات زنده قادر به مصرف آن نیستند به شکل آمونیاکی تبدیل و برای جذب گیاهان قابل استفاده شود.
جعفری همچنین با اشاره به این مطلب که جلبکهای سبزآبی گونه ها و جنس های مختلفی دارند، افزود: این موجودات رابطه همزیستی و زندگی اشتراکی با برخی از گیاهان آبزی چون آزولا یا سرخس آبزی دارند.
وی جذب ازت مولکولی و تبدیل به ازت آمونیاکی و سپس ذخیره در در پیکر گیاه آزولا را شیوه زندگی این جلبک توصیف کرد و گفت: از آنجایی که محل زندگی این جلبکها زیر برگ گیاه آزولا است، به همین دلیل در بسیاری کشورها آزولا (کود سبز) که سرشار از ازت است در مزارع به خصوص شالیزارها به عنوان کود زیستی استفاده میشود.
وی خاطرنشان کرد: مطالعات دانشمندان در دو دهه اخیر حاکی از آن است که در زمین ها و شالیزارهایی که از جلبکها و سرخس آبزی آزولا به عنوان کود زیستی استفاده میشود، میزان محصول در واحد سطح نزدیک به 30 درصد بیش از شالیزارهایی است که در آنجا از این جلبک ها استفاده نمیشود.
معاون آموزشی و دانشجویی دانشکده علوم پایه دانشگاه مازندران ادامه داد: اگر وزارت کشاورزی و مروجان آن بتوانند چنین ایده علمی را که امروزه در سطح دنیا اثبات شده است، بین کشاورزان ترویج و فرهنگسازی کنند، کشور در تولید برنج نیز همانند محصول گندم به خودکفایی خواهد رسید.
وی در خصوص مزایای این طرح اذعان داشت: به کارگیری این روش نه تنها باعث افزایش میزان محصول برنج میشود، بلکه با اضافه کردن جلبک به خاک از هجوم و حمله حشرات و بیماریها به گیاهان به دلیل وجود برخی آنزیم های خاص نیز جلوگیری خواهد شد.
جعفری در ادامه گفت: کودهای زیستی (جلبکی) باعث اصلاح و بهبود ساختمان خاک میشود، یعنی به دلیل آنکه پیکر جلبکها از مواد ژلاتینی تشکیل شده باعث چسبندگی ذرات خاک شده و سبب میشود که نیاز خاک به آب کم شده یا به عبارت دیگر ظرفیت نگهداری آب در خاک را افزایش میدهد.
وی تصریح کرد: با توجه به بحث بحران و مشکلات جهانی آب و خطری که از این ناحیه بشر را تهدید میکند، در حال حاضر مطالعات بسیار زیادی در سطح دنیا انجام میشود تا محصولاتی تولید شوند که به آب کمتری نیاز داشته باشند و تلاش میشود گیاهانی تولید شود که قادر به مقاومت در برابر تنش خشکی باشند.
وی خاطرنشان کرد: به طور میانگین در سطح دنیا نزدیک به 70 درصد آب شیرین در بخش کشاورزی استفاده میشود که این آمار در کشورهای در حال توسعه نزدیک به 90 درصد است لذا کارشناسان سعی دارند تا روشهای نوینی را به وجود بیاورند که هم زمین به آب کمتر نیاز داشته باشد و هم بتواند رطوبت را در خود حفظ کند.
معاون آموزشی و دانشجویی دانشکده علوم پایه دانشگاه مازندران با بیان اینکه منابع عظیم جلبکی در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: در دریای خزر، عمان و خلیج فارس منابع غنی و سرشار از جلبکهای مختلف موجود است، که متاسفانه تاکنون بحث جلبک شناسی و استفاده از جلبکها در کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته و حتی بسیاری از اکوسیستمهای فلور جلبکی ناشناخته مانده است.
وی با بیان اینکه فرآوردههای جلبکی میتوانند در زمره ارقام صادراتی باشند، گفت جلبکها میتوانند جایگزین مناسبی برای کاهش وابستگی به صادرات نفتی باشند.
وی در پایان تصریح کرد: طرح استفاده از جلبک سبزآبی به عنوان کودزیستی در شالیزارهای برنج در حال اتمام است که نتایج آن به وزارت کشاورزی، سازمان محیط زیست و سایر نهادهای مرتبط ارائه میشود.
نظر شما