بزرگنمایی در خرید تجهیزات دانشگاهها / بازار دلالان داغ شده است!

غلامرضا فهرستی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره سهم دانشگاههای وزارت علوم از بودجه خرید تجهیزات که ریاست جمهوری به این امر اختصاص می دهد،‌ افزود: در اولین گام پس از اعلام ریاست جمهوری در آذر ماه 1386 مبنی بر اختصاص حدود 400 میلیون یورو ارز جهت بازسازی و نوسازی تجهیزات دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مربوط به وزارت علوم و وزارت بهداشت، معاونت پژوهشی وزارت علوم شاخصهای تخصیص و توزیع را تعیین کرد.

هنوز منتظر پرداخت بودجه تجهیزات هستیم

وی افزود: سهم وزارت علوم بالغ بر 299 میلیون یورو است و این اعتبار با توجه به شاخص هر دانشگاه بین دانشگاهها، مراکز تحقیقاتی، پژوهشگاهها و پارکهای علم و فناوری زیر مجموعه وزارت علوم تعیین شده است. جدول توزیع و لیست تجهیزات مورد نیاز بر مبنای اولویت هر مرکز در اسفند سال 86 در اختیار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری جهت عملیاتی شدن و اجرای سریع  قرار گرفت و وزارت علوم از آن زمان تاکنون منتظر دستور پرداخت این اعتبارات است.

مدیر کل پشتیبانی پژوهشی وزارت علوم با اشاره به اختصاص اعتبارات ریاست جمهوری به وزارت بهداشت برای تأمین اعتبار تجهیزات دانشگاههای این وزارتخانه گفت: اعتباری که وزارت بهداشت برای تأمین تجهیزات از طریق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیش بینی کرده و به آن اختصاص داده شده  112 میلیون یورو و بسیار کمتر از اعتبار مورد نیاز وزارت علوم بوده است از این رو وزارت بهداشت زودتر از وزارت علوم به این اعتبار دست یافت.

وی اظهار داشت: از سوی دیگر تنوع و تکثر تجهیزات، رشته ها و تعداد دانشگاهها و مراکز مرتبط در وزارت علوم بیشتر از وزارت بهداشت است بنابراین طبیعی است که مدت زمانی که وزارت علوم برای جمع آوری اطلاعات و دسته بندی و اولویت دهی به آنها لازم داشت بیشتر بود.

فهرستی افزود: بدین ترتیب وزارت بهداشت موفق شد زودتر از وزارت علوم لیست خود را تهیه و به معاونت علمی ریاست جمهوری ارائه دهد لذا سهمیه وزارت بهداشت در سه ماهه اول سال 1387 اختصاص پیدا کرد و عملیاتی شد.

مشکل موجود در زمینه اختصاص اعتبار تجهیزات به وزارت علوم

وی به مشکل موجود در زمینه اختصاص این اعتبار به وزارت علوم اشاره کرد و گفت: تأخیر در اختصاص اعتبار ارزی مذکور جهت خرید تجهیزات مورد نظر وزارت علوم به نوعی به اختلاف نظر و دیدگاه معاونت علمی و فناوری با بانک مرکزی مربوط است.

رقابت کاذب دانشگاهها و داغ شدن بازار واسطه گری و دلالان

مدیر کل دفتر پشتیبانی معاونت پژوهشی وزارت علوم با انتقاد از این روش اعلام کرد که این نحوه برخورد باعث می شود گاهی دانشگاهها برای دریافت و جذب این اعتبار رقابت کاذبی را ایجاد کنند.

وی خاطرنشان کرد: این رقابت بعضاً به بازار فروش تجهیزات تسری پیدا می کند و به داغ شدن بازار واسطه گری و افزایش قیمتها توسط دلالان و شرکتهای تأمین کننده تجهیزات پیشرفته منجر می شود.

وی همچنین تأکید کرد: از سوی دیگر زمانی که تأمین تجهیزات دانشگاهی را از طریق واردات و خرید ارزی تبلیغ می کنیم به نوعی بحرانی به وجود می آید که به نفع نظام و سیستم پژوهشی کشور نیست به عنوان مثال زمانی که به دانشگاهها اعلام می شود که بودجه ارزی معینی برای این منظور اختصاص یافته است هر دانشگاه یا موسسه پژوهشی برای عقب نماندن از این قافله، با طرح درخواستهای سیری ناپذیر و بعضاً به حق خود، خواهان سهم بیشتری از این اعتبار است که این امر نهایتاً باعث رونق کسب و کار فروشندگان و واسطه ها می شود.

فهرستی اظهار داشت: این در حالی است که دانشگاهها و موسسات باید با توجه به توان تحقیقاتی و با تعریف پروژه های تحقیقاتی و با رویه مشخص پس از داوری توسط مراجع ذیصلاح به نیازهای واقعی تجهزاتی خود برسند. این گونه دانشگاهها و موسسات به جای رقابت در مصرف اعتبار به سمت ارتقاء سطح تحقیقات خود و حل مشکلات و معضلات جامعه ترغیب خواهند شد به عبارت دیگر از این طریق اعتبارات جهت دهی خواهند شد. 

در برخی مواقع نیازهای دانشگاهها اغراق آمیز است

وی با بیان اینکه در برخی مواقع نیازهای دانشگاهها اغراق آمیز است، گفت: دانشگاههای ما علیرغم اینکه اعلام می کنند به تجهیزات زیادی نیاز دارند اما زمانی که به آنها اعلام می کنیم با ساختار خاصی نیاز خود را اعلام کنند، قادر به انجام این کار را نیستند.

انتقاد از نحوه اقدام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در تبلیغات و بزرگنمایی خرید تجهیزات

مدیر کل پشتیبانی امور پژوهشی وزارت علوم با انتقاد از نحوه اقدام معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در تبلیغات و بزرگنمایی موضوع اعلام کرد که این گونه برخوردها منجر به ایجاد توقعات بیش از توان نظام اجرائی کشور خواهد شد و از سوی دیگر تأثیر مثبت فشارهای بین الملی نظام استکبار جهانی بر پژوهش کشور که ایجاد خلاقیت و استقلال  کشور را باعث خواهد شد کم اثر می شود و واردات منجر به افزایش رشد اقتصادی شرکتهای وابسته به کشورهای متخاصم خواهد شد.

وی اضافه کرد: به بیان دیگر به نوعی خود به دست خود به تیز کردن شمشیر دشمنانمان بر علیه خودمان کمک می کنیم. البته بخشی از تجهیزات دارای سطح فناوری بالائی هستند که به راحتی دستیابی به آنها حاصل نمی شود لذا باید با سیاست و راهبرد مشخص و کارآمد مبتنی بر واقعیتها به تأمین و تهیه تجهیزات مورد نیاز دانشگاهها اقدام کرد.

قسمت دوم گفتگوی مهر با غلامرضا فهرستی تا دقایقی دیگر منتشر می شود.