به گزارش مهر، روابط کشورها تابع دو متغیر "ژئوپلتیک-منافع ملی" و "ایدئولوژی" است، در مورد ایران و مصر همه عوامل و پتانسیل های طبیعی برای گسترش و حتی ایجاد اتحادی استراتژیک بین دو کشور فراهم است اما به دلیل اختلاف سیاسی و ایدئولوژیک بین ایران و مصر تاکنون از این پتانسیل های عظیم استفاده نشده است.
حکومت فعلی مصر بر پایه های ناسیونالیسم عربی همراه با سنت های سکولاریستی بنا شده و این در حالی که اساس حکومت جمهوری اسلامی در ایران، مبتنی بر اسلام سیاسی و ضدیت با سکولاریسم است و همین تفاوت بنیادی است که پروسه ایجاد اعتماد بین ایران و مصر را با وجود نیم نگاههای دوستانه طرفین دشوار می کند، هرچند که ایجاد این اعتماد، غیرممکن هم نیست.
به بیان دیگر، ایران و مصر دو قدرت نرم و فرهنگی جهان اسلام هستند که بخاطر وجود ابرساختارهای فرهنگی-مذهبی چون "دانشگاه الازهر" و "حوزه علمیه قم و .." بهترین ظرفیت برای داد و ستدهای فرهنگی-مذهبی و ایجاد دیالوگ و گفتگو بین مذاهب اسلامی را دارا هستند.
خصلت مشترک ایران و مصر، داشتن قابلیت و خاصیت " کریدوری" است، ایران در قلب خاورمیانه، با آبراه استراتژیک خلیج فارس، دریای خزر و موقعیت جغرافیایی و شبکه راهها و ارتباطی اش، آسیا را به اروپا پیوند می زند و مصر هم نقطه تلاقی و کانونی اتصال آفریقا، آسیا و اروپا است.
همه تایید می کنند گره کور معادلات خاورمیانه، مسئله "فلسطین" است و قریب به شصت است که با حضور نامشروع و ناخوانده اسرائیل در این منطقه و حمایت غرب از آن، همه معادلات طبیعی و منطقی منطقه بهم ریخته است و فضا برای همگرایی بومی و اتحادهای منطقه ای تنگ شده است.
امروزبعد از شکست و ناکامی چند دهه طرح های صلح غربی برای خاورمیانه و آزمودن طرح هایی چون" نقشه راه، خاورمیانه جدید و .." اینک وقت آن رسیده که است یک محور-راهبرد بومی در خاورمیانه با میانداری "ایران، ترکیه، مصر و سوریه" نسخه ای برای برقراری صلح و کاهش تنش ها در قلب ملتهب جهان را طراحی و اجرا کنند، هرچند که نمی توان انتظار داشت در کوتاه مدت چنین معادله ای شکل بگیرد اما پتانسیل های تحقق این ایده، به قدری واقعی و ملموس است که می توان آن را جدی گرفت.
از سوی دیگر، با ایجاد ثبات نسبی لبنان و موقعیت جدید حزب الله در ساختار قدرت لبنان از یکسو و آغاز شکننده گفتگوها میان حماس و دولت مصر برای حل و فصل مسائل غزه ، دو عامل مهم ختلاف و واگرایی بین ایران و مصر و زمینه ایجاد ائتلاف بین "ایران-سوریه-مصر" کاهش یافته است و همین فضای جدیدی برای بازتعریف منافع و فضای مشترک علائق ایران و مصر در بستر ژئوپلیتکی را فراهم آورده است.
به گزارش مهر، اینک که مصر ریاست جنبش عدم تعهد را از سال جاری تا 2012 برعهده می گیرد، بهترین مجال برای آزمودن نسخه های بومی و واقع بینانه برای حل و فصل مشکلات امروز خاورمیانه و در راس آن موضوع فلسطین است، به خصوص آنکه مصر به دلیل همجواری، هزینه های تلخ و پیامدهای دردناک موضوع فلسطین را درک می کند، اگر قاهره در شرایط جدید علاوه برپیگیری سیاست سنتی خود درهمراهی با عربستان سعودی، به سمت سیاست گفتگو، تماس و تعامل با قطب های سیاسی خاورمیانه چون "ایران، ترکیه و سوریه" هم پیش رود، فرصتی طلایی و تاریخی برای خود می آفریند.
نظر شما