به گزارش خبرگزاری مهر، منوچهر متکی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در هفتمین اجلاس گفتگوی منامه در بحرین به کشورهای غربی توصیه کرد از تحمیل راهکارهای یکسویه دست بردارند و با کمک به برگزاری یک رفراندوم در تمامی سرزمین فلسطین به خواست ساکنان اصلی آن اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان تمکین کنند.
وزیر امور خارجه گفت ظرفیت‌های عظیم منطقه از روی برخی قدرت‌ها مورد سوءاستفاده قرار گرفته و شاهد اراده‌های شومی هستیم که در بازی‌های طراحی شده، در صدد القا و نهادینه کردن برخی مشکلات و چالش‌ها در منطقه می‌باشد.
وی افزود: حضور اینجانب در دو نشست بین‌المللی در دو سوی خلیج فارس در فاصله دو هفته یکی در بندرعباس و دیگری در منامه نشانه اهمیتی است که جمهوری اسلامی ایران برای امنیت، توسعه و همگرایی منطقه‌مان قائل است. این منطقه با توجه به موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود همواره نقشی حیاتی در معادلات سیاسی امنیتی و اقتصادی جهان داشته و دامنه تاثیرات تحولات و رویدادهای آن از سطح منطقه فراتر رفته و کل جامعه بین المللی را متأثر ساخته است. در همین راستا در گستره تاریخ خلیج فارس به عنوان پل و گذرگاه استراتژیک بین آسیا، اروپا و آفریقا همواره کانون توجه سیاست‌های جهانی بوده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر در جهان کنونی مفهوم امنیت نیز متحول شده و امنیت از جنبه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تولید و توزیع انرژی، توسعه، دریانوردی، محیط زیست، اجتماعی و بسیاری جنبه‌های دیگر مورد نظر استد. در آسیب‌شناسی ریشه‌های ناامنی در منطقه خلیج فارس معتقدیم که این منطقه با برخورداری از موقعیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک همواره مورد دست‌اندازی قرار داشته‌اند.
متکی تاکید کرد: ذخایر عظیم نفت و گاز، سایر منابع طبیعی و بازارهای مصرفی موجود در منطقه برای صدها سال توجه قدرت‌های بزرگ جهان را به خود جلب کرده، اما متاسفانه ظرفیت‌های عظیم منطقه از روی برخی قدرت‌ها مورد سوءاستفاده قرار گرفته و شاهد اراده‌های شومی هستیم که در بازی‌های طراحی شده، در صدد القا و نهادینه کردن برخی مشکلات و چالش‌ها در منطقه می‌باشد.
وی القای اختلافات دینی و قومی، درگیری‌های مرزی، اختلافات ارضی، قاچاق مواد مخدر، جنایات سازمان یافته، فعالیت شبکه تروریستی، ایجاد گروه‌های افراط‌گرا، حضور نیروهای خارجی در منطقه، القای هراس متقابل میان کشورهای منطقه، رشد مسابقات تسلیحاتی، اولویت بخشی به مسائل نظامی و نظامی‌گری، به حاشیه راندن نیازهای توسعه‌ای، معضلات زیست‌محیطی و ... را از جمله چالش‌هایی برشمرد که امنیت و ثبات در این منطقه حساس از منطقه را تحت تاثیر قرار داده‌اند.
متکی اضافه کرد: این در حالی است که زمینه‌های همگرایی بین کشورهای منطقه بر پایه اشتراکات تاریخی و جغرافیایی، پیوندهای فرهنگی و مذهبی و منافع اقتصادی خصیصه ذاتی منطقه ما است که زمینه‌های همکاری علمی بین کشورهای منطقه به ویژه همکاری امنیتی را فراهم می‌سازد.
وی امنیت و ثبات در منطقه خلیج فارس را یک نیاز و ضرورت جهانی دانست و گفت: با توجه به نیاز و وابستگی فزاینده اقتصادی جهان و انرژی تضمین امنیت استخراج، عرضه و انتقال انرژی یکی از دغدغه‌های اساسی برای تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی می‌باشد. جهان امروز نسبت به هرگونه اخلال در هر سه بخش تولید و عرضه و انتقال انرژی حساس است. تضمین تولید و امنیت عرضه انرژی مستلزم دوراندیشی و تعامل منطقی با روح همکاری بین همه اجزای این فرآیند اعم از مصرف‌کننده و تولیدکننده و صاحبان سرمایه و تکنولوژی است.
متکی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران با توجه به جایگاه خاص خود در این عرصه منافع امنیت انرژی و مضرات ناامنی آن را برای همه می‌داند و آماده نقش‌آفرینی برای تضمین امنیت بین‌المللی انرژی است.
وی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های متمادی همواره موضوع همکاری جمعی امنیتی درمنطقه خلیج فارس را مطرح کرده و آمادگی خود را برای مذاکره و سازوکاری مناسب جهت نیل به این هدف اعلام داشته است.
وزیر امور خارجه افزود: دستیابی به امنیت پایدار در منطقه خلیج فارس از طریق مشارکت جمعی کشورهای منطقه میسر خواهد بود.
وی با اشاره به پیشنهادات 12 گانه رئیس‌جمهور در اجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس در دوحه تصریح کرد: این پیشنهاد جامع‌ترین راهکارها در رابطه با همکاری‌های منطقه‌ای به شمار می‌رود که هدف اصلی آنها نزدیک‌تر کردن کشورهای همسایه و ایجاد سازوکاری پایدار برای امنیت منطقه است. ایران بر این باور است که اگر واقعیات منطقه و ایران به خوبی درک شود، بسیاری از موضوعاتی که امروزه به صورت چالش منطقه‌ای خودنمایی می‌کند می‌تواند به فرصت‌هایی برای همکاری و تعامل سازنده و متقابلا سودمند شوند و جامعه بین‌المللی از منافع سیاسی، اقتصادی و امنیتی این تعامل و همگرایی بهره‌مند سازد.
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه معتقدیم تامین امنیت در منطقه خلیج فارس در گرو رعایت الزامات و پیش فرض‌هایی است، گفت: مقابله با پدیده‌هایی مانند تروریست، تنش‌های قومی، جنایات سازمان یافته و غیره مستلزم اتخاذ رویکردی جامع و برنامه‌ریزی کلان فرهنگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و توسعه‌ای است و حضور نظامی بیگانگان در منطقه، استقرار پایگاه‌های نظامی و افزایش تسلیحات و نیروهای نظامی پاسخگوی اینگونه نیازهای امنیتی نبوده و نیست و تاریخ گذشته این منطقه گواه خوبی برای این دیدگاه است.
وی با اشاره به بومی‌سازی امنیت گفت: بهترین راه تامین امنیت در هر منطقه، ایجاد و تقویت سازوکارهای بومی است، البته این سازوکارهای منطقه‌ای نیز باید بر اساس احساس مسئولیت، همکاری و اعتماد متقابل بین کشورهای منطقه و در چارچوب موازین حقوقی بین‌المللی شکل گیرد.
وزیر امور خارجه گفت: هرگونه سوءظن و برتری جویی از سوی اعضا نه تنها کارآمدی ترتیبات منطقه‌ای را تضعیف می‌کند، بلکه خود دستاویزی برای ورود عوامل فرامنطقه‌ای است. طبعا در یک محیط مشارکت منطقه‌ای، تسلیم در مقابل سیاست انکار، انزوا و فشار بازی در سناریوهایی که توسط بیگانگان طراحی شده است، به تشدید بی‌ثباتی و دور شدن دوستان نزدیک از یکدیگر خواهد انجامید.
متکی تاکید کرد: در منطقه ما اثبات شده است که حضور نیروهای فرامنطقه‌ای و مداخلات آنها برای ایجاد رقابت ناسالم و مخدوش کردن پیوندهای دوستی و همسایگی بین کشورها، اساس مشکلات بوده است.
متکی به پرهیز از تحمیل الگوهای ناهمخوان تاکید کرد و افزود: یکی از وجوه فراموش شده فرایند جهانی شدن بی‌توجهی عامدانه به هویت‌ها و فرهنگ‌های ملی و منطقه‌ای است. همزیستی مسالمت‌آمیز در دنیای متغیر و پیچیده کنونی مستلزم همکاری و تعامل بین فرهنگ‌ها و ادیان و هویت‌ها و استخراج اصول جهان شمول و قابل پذیرش در عین پذیرش و احترام به تفاوت‌ها است.
متکی اظهار کرد: احترام به فرهنگ، آئین‌ها وارزش‌های دیگران ضرورت همزیستی و پایه درک متقابل است به باور ما دموکراسی هم در بستر فرهنگی، ارزشی، تاریخی و تمدنی در هر ملت و منطقه و با ویژگی‌های قومی تکمیل یافته و رشد می‌کند و اصرار بر الگوی خاص در این زمینه امری ناصواب و نافرجام است بنابراین محاسبات غلط و دستکاری در مهندسی اجتماعی مناطق مختلف جهان و تحمیل، تزریق و تامین الگوهای ناهمخوان باعث به هم خوردن ثبات و امنیت شده و آثار فاجعه‌باری در پی خواهد داشت.
وی گفت: تجربه نشان داده که تضمین ثبات وامنیت در هر ساختار منطقه‌ای و بین‌المللی منوط به درک منافع و دغدغه‌های مشترک و مشارکت تمامی اعضا در ترتیبات مشترک و مسئولیت‌پذیری و ایفای نقش بایسته از سوی تمامی آنها است. هر گونه رفتار حذفی یا تحمیلی در این زمینه تعادل و توازن و در نتیجه دوام و پایداری این ترتیبات را متزلزل کرده و تامین ثبات و امنیت و مالا رشد و توسعه و کامیابی ملت‌ها را تحت تاثیر قرار داد.
وی ادامه داد: به گواهی تاریخ کشور قدیمی ایران و نظام سیاسی آن یعنی جمهوری اسلامی پیوسته تامین امنیت ملی و تحقق منافع خود را در تعامل با همسایگان تعریف کرده است، البته در دهه‌های اخیر همواره یک عنصر کانونی با القای این نگاه که قدرت جمهوری اسلامی باعث فاصله بین ایران و برخی کشورهای منطقه شده است، در تلاش جلوگیری از پاپداری، در روابط فیمابین کشورهای منطقه شده است.
وی افزود: باید توجه داشت که ما در عصر رئال پلیتیک قرن هفدهم اروپا نیستیم که قدرت یک کشور به ضعف دیگری بیانجامد.
متکی با بیان اینکه تعریف واژه قدرت عمیقا دگرگون شده افزود: افزایش قدرت کشور تنها یک فرصت برای دیگری است زیرا که بقیه را مجبور می‌کند که بیشتر نوآوری کند و روشمند شوند و افق‌ها و مدارهای جدیدی را به روی خود بگشایند.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران بسیار خوشحال می‌شود وقتی مژده شاخص ارزی واحد در شورای همکاری خلیج فارس بحث می‌شود، صنعت پتروشیمی عربستان در رده‌های جهانی ارزش پیدا می‌کند، زنان در پارلمان کویت و بحرین انتخاب می‌شوند، صندوق ارزی کشورهای عربی 2 تریلیون دلار می‌رسد، کشور بحرین یک کانون مهم بانکداری شناخته می‌شود. همین طور ما خرسند می‌شویم وقتی عراق به سوی ثبات می‌رود. صنعت نفت آن شکوفا می‌شود یا در مرزهای شرقی افغانستان و پاکستان صلح و امنیت برقرار می‌شود.
وی با بیان اینکه ما قدرت و سیاست را با حاصل جمع صفر نمی‌بینیم، گفت: نمی‌توانیم اینگونه قضاوت کنیم، این مهمترین چالش ما است. ما و کشورهای عربی باید تلاش کنیم افزایش قدرت را فرصت و به نفع منطقه تلقی کنیم. کشورهای اروپایی پس از چند قرن تقابل و سوء ظن در نهایت به این نتیجه رسیدند که تعامل در صورت پیشرفته و تکاملی آن یعنی همگرایی به نفع همه اعضای اتحادیه است.
متکی خاطرنشان کرد: در عین حال یک واقعیت تعیین‌کننده‌ای وجود دارد و آن اینکه جمهوری اسلامی ایران تقریبا در همه زمینه‌ها ظرفیت داخلی تولید قدرت را در مقایسه با همه کشورهای دیگر دارا است، این مزیت نسبی را ما هیچ گاه علیه همسایه‌ای استفاده نکرده‌ایم و نخواهیم کرد.
وزیر خارجه گفت: این یک گام به پیش است که حتی ایالات متحده آمریکا در هر نطق خویش به حق ایران در برخورداری از تکنولوژی هسته‌ای و چرخه سوخت اعتراف می‌کند. آنچه در مقام عمل باقی می‌ماند پایبندی عملی به همین اعتراف است.
متکی گفت: همسایگان ما مسلمان هستند و مسلمانان باید از افزایش قدرت مسلمانان دیگر خشنود شوند. اصالت قدرت یک کشور آن است که خود تولید کننده و حافظ آن باشد.همسایگان مسلمان ما ابتکارات ملی و بومی جمهوری اسلامی ایران را تشویق می‌کنند و به آن مظنون نیستند.
وزیر خارجه در ادامه سخنان خود در هفتمین اجلاس گفتگوی منامه اظهار کرد: رشد ما زمینهساز رشد دیگران است، بنابراین توصیه می‌کنیم دستگاه‌های دولتی و غیردولتی ما با یکدیگر تعامل کنند و ادراکات را به یکدیگر نزدیک کنیم و در فرآیندها اثرپذیر و اثرگذار باشیم.
متکی افزود: آیا آرمان ما نباید این باشد که مسلمانان ائتلاف و اتحاد تشکیل دهند و به رشد جمعی یکدیگر مساعدت کنند. قدرت شما قدرت ماست و قدرت ما قدرت شماست. ما نباید اجازه دهیم برداشت‌های ما از یکدیگر از طریق رسانه‌های غربی شکل گیرد، ما حتی تا آنجا پیش رفته‌ایم که علاقه خود را برای لغو روادید بین مسلمانان نشان دادهایم.
وی ابراز امیدواری کرد: با بحث‌های کانونی بتوان در درک متقابل یکدیگر گام‌های مهمی برداشت و با رهیافتی مثبت به سوی افزایش جمعی قدرت و ثروت مسلمانان و خودکفایی و استقلال هرچه بیشتر آنان پیش رفت.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ریشه اصلی تهدید و ناامنی در منطقه را رژیم صهیونیستی خواند و گفت: تحمیل یک رژیم جعلی و غیرقانونی در خاورمیانه براساس اعلامیه بالفور از سوی دربار انگلیس به بهانه دلجویی از قربانیان جنگ جهانی دوم در تداوم 6 دهه اشغال فلسطین، کشتار و تجاوز اصلی‌ترین تهدید امنیتی در این منطقه است لذا با یک نظرخواهی ساده می‌توانیم نظرات مردم خاورمیانه پیرامون آن را جویا شویم.
وی ادامه داد: رژیم صهیونیستی صرفا به اتکای حمایت غرب هر روز تهدیدات خویش را تکرار و هرگونه پایبندی به حقوق ملت مظلوم فلسطین را انکار می‌کند. با حمایت شما صدها کلاهک هسته‌ای مستقر می‌کند و در مقابل دیدگان جهانیان سرنشینان کشتی آزادی را قتلعام می‌کند.
متکی افزود: شما کدام قطعنامه را در محکومیت این جنایت‌ها صادر کردید؟ البته مردم لبنان و فلسطین سال‌هاست که راه حفاظت از حقوق خود را یافته‌اند.
متکی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه امروز ضرورت استفاده از انرژی‌های جایگزین با هزینه‌های به مراتب پایین‌تر و سلامت زیست محیطی بالا به یک باور عمومی در منطقه تبدیل شده است گفت: عقد قراردادهای مختلف برای تولید نیروگاه‌های هسته‌ای در اردن، عربستان، امارات و ترکیه نشان دهنده این رویکرد جدید است، همانطور که ایران از سال‌ها قبل به این ضرورت رسیده بود.
وزیر خارجه اضافه کرد: آنچه امروز تحت عنوان نگرانی از فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران القا می‌شود دو دلیل کاملا آشکار دارد. اول اینکه کسانی سال‌ها این دروغ را تبلیغ کرده‌اند که جمهوری اسلامی ایران به دنبال سلاح هسته‌ای است، ولی تمام گزارشات و بازرسی‌های انجام شده عدم اثبات این ادعا را اذعان کرد، اینک شجاعت لازم را ندارند که به اشتباه خود اذعان کرده و تبلیغاتشان را متوقف کنند.
متکی گفت: دوم اینکه آنها منتظر بودند که منطقه ما بعد از فروش آخرین ذخیره‌های فسیلی خود به سوی انرژی‌های جایگزین حرکت کند. اکنون که منطقه در پی ایستادگی بر حق خویش، تولید انرژی هسته‌ای را در دستور کار خود قرار داده اصرار می‌ورزند تا از استقلال کامل ما در این زمینه جلوگیری کنند.
به گفته وزیر خارجه بند تحمیلی در قراردادهای تولید نیروگاه‌های هسته‌ای مبنی بر واگذاری حق تولید سوخت علاوه بر اینکه یک آپارتاید علمی است در حقیقت وابسته کردن ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این زمینه به اراده سیاسی خودشان است.
وی پرسید: مگر اولین توافق همکاری هسته‌ای بین ایران و ایالات متحده در بیش از نیم قرن قبل در سال 1957 منعقد نشد و مگر نیروگاه بوشهر توسط شرکت‌های غربی توافق و در دستور اجرا قرار نگرفته بود؟ پس چرا سوخت رآکتور تهران را تامین نمی‌کنند.
متکی اضافه کرد: البته این یک گام به پیش است که حتی ایالات متحده آمریکا در هر نطق خویش به حق ایران در برخورداری از تکنولوژی هسته‌ای و چرخه سوخت اعتراف می‌کند. آنچه در مقام عمل باقی می‌ماند پایبندی عملی به همین اعتراف است که در حقیقت پایبندی به معاهده ان پی تی است.
وزیر خارجه گفت: توصیه ما این است که همگان با شعار فراگیر انرژی هسته‌ای برای همه و سلاح هسته‌ای برای هیچکس همصدا شوند.
به گفته وی دارندگان سلاح‌های هسته‌ای در برابر یک تصمیم تاریخی قرار دارند.
متکی با بیان اینکه روند انهدام سلاح‌های هسته‌ای که هیچ کارکردی جز نابودی ندارد، باید آغاز شود، اظهار داشت: مقدمه لازم آن ورود به یک روند جهانی در تدوین کنوانسیونی جامع برای آن همانند کنوانسیون شیمیایی است که 2 دهه قبل مذاکرات آن در ژنو آغاز شد و دو سال دیگر زمان برای انهدام کامل آن باقی است. به نظر ما قدرت‌های هسته‌ای این گونه می‌توانند در مقوله امنیت مناطق مختلف نقش سازنده‌ای ایفا کنند.
نظر شما