مقدمه ترجمه قرآن "پاينده" بايد در پايان كتاب قرار بگيرد

به گزارش گروه دين و انديشه خبرگزاري " مهر"  به نقل از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، در اين نشست كه دوشنبه شب (دهمين شب از ماه مبارك رمضان) در محل همايش هاي نمايشگاه قرآن برگزار شد، ابتدا دكتر حسن تبرائيان، محقق و قرآن پژوه ، سادگي و رواني ترجمه استاد پاينده را عمده ترين زينت اثر وي توصيف كرد و گفت : اين مترجم اثر ارزشمند قرآني خود را براي نخستين بار در سال 1336 به گونه اي منتشر كرد تا بدون افزودن توضيحي اضافه همواره معني دشوار اين كتاب آسماني را به آساني به خوانندگان القاء كند.

وي نقد آثار به شيوه علمي در ترجمه هاي قرآني را بسيار ضروري دانست و افزود : به نقد كشيدن آثار مولفاني كه در قيد حيات هستند بسيار آسان تر از نقد كردن آثار درگذشتگان است.

سيد علي موسوي گرمارودي، اديب و مترجم قرآن كريم، نيز با ارزشمند توصيف كردن مقدمه كتاب پاينده، اظهار كرد: اصلي ترين ايراد نگارش مرحوم پاينده اين است كه براي حفظ حرمت قرآن به جاي آن كه مطلب خود را با نام موخره و در پايان كتاب بياورد، از آن به عنوان مقدمه آن هم در آغاز كتاب استفاده كرده است.

وي ضمن اعلام آمادگي براي ويرايش مجدد متن مقدمه استاد پاينده گفت : ترميم مطالب به شيوه اي كه حق مرحوم ضايع نشود، آوردن منابع مورد استفاده و ناميدن "موخره" به جاي "مقدمه" از جمله مسائلي است كه براي حفظ شأن اين كتاب آسماني بايد رعايت شود.

گرمارودي مقدمه 6 بخشي استاد را كه عنوان دو بخش آن با آيه اي خاص از قرآن كريم شروع شده است مورد توجه قرار داد و افزود: در بخش دوم مقدمه كه به شرح تاريخچه اسلام اختصاص دارد، مرحوم پاينده زندگي  پيامبر اسلام را به گونه اي در 7 صفحه توصيف كرده است كه به حق مي توان آن را جامع ترين شرح زندگي پيامبر دانست.

اين مترجم قرآن، با تاكيد به نقاط قوت ترجمه كتاب مرحوم پاينده توضيح داد: با وجودي كه اين استاد بنيانگذار فاصله گيري از ترجمه قرآن به شيوه تحت الفظي است  اما عربي گرايي در زبان ترجمه ، نداشتن اعتماد به نفس كامل در فن ترجمه و عدم تمايل به ويرايش اثر گرانبهايي مانند قرآن از نقاط ضعف اساسي پاينده محسوب مي شود.

بر اساس اين گزارش، بهاءالدين خرمشاهي، اديب، قرآن پژوه و مترجم قرآن كريم نخستين ويژگي علمي پاينده را فصاحت ذاتي و نويسندگي وي عنوان كردو گفت : اين مترجم به دليل حفظ استواري كلام دومين رتبه را در تاريخ ترجمه به خود اختصاص داده است.

وي با اشاره به ترجمه صحيح و بارز برخي لغات توسط پاينده كه هم اكنون نيز ترجمه آنها با اختلاف نظر علماي مترجم قرآن روبروست افزود: يكي از كم لطفي هاي بارز نسبت به اثر مرحوم پاينده بي توجهي به چاپ مجدد آن است ، چنانكه ترجمه قرآن اين نويسنده در طول 20 سال، فقط 5 بار تجديد چاپ شده است.

محمد علي كوشا مترجم قرآن و مولف 26 كتاب ديني نيز در ادامه مراسم، آثار استاد پاينده را مورد توجه قرار داد و گفت: كتابهاي "نهج البلاغه" ، ترجمه كتاب حسنين هيكل" ترجمه تاريخ طبري در 16 جلد، تاريخ تمدن اسلام ، تكامل عقل بنين، مقدمه {يا موخره} وي در قرآن كريم، علي ابر مرد تاريخ و 2 جلد كتاب ديگر - از جمله كليد گنج قرآن - كه هنوز به چاپ نرسيده اند از جمله آثار قابل تامل اين مترجم قرآن است.

وي ضمن بيان قوت ترجمه پاينده توضيح داد: با وجودي كه ترجمه استاد مرحوم، "قليل الفظ و كثيرالمعناست" و به لحاظ جمله بندي هم داراي استحكام است اما در بسياري مواقع به قرائت هاي نادر از كلمات مقدس روي آورده است كه اين مسئله گاه براي خواننده ابهام ايجاد مي كند.

حجت الاسلام كوشا تاكيد كرد: حذف و سقط ترجمه اي و غلط هاي بسيار فاحش ادبي كه از نظر تركيب بندي مشكل دارد از ديگر نقاط ضعف ترجمه پاينده است.

وي در پايان افزود: رقم 182 مورد حذف و سقط كلمات و عبارات همچنين سهوالقلم شدن مترجم در كتاب آسماني، اصلي ترين خطايي است كه نمي توان به سادگي از آن گذشت.