به گزارش خبرنگار مهر، هر روز درباره کودکان و نوجوانان مباحث مختلفی را در رسانههایی اعم از تلویزیون، رادیو، روزنامهها و ... میخوانیم و میشنویم، اما همیشه همه حرفها به تئوری ختم میشود تا اینکه بخواهیم با فراهم کردن تفریحات سالم و برنامههای متنوع آنها را سرگرم کنیم.
وقتی همه چیز به حرف خلاصه میشود، مشخص است که باید شاهد حوادث مختلف باشیم. گرچه در این باره نهادهای مختلف مسئولیت دارند، اما سازمان صدا و سیما در این باره مسئولیت سنگینی بر دوش دارد، چرا که روانشناسانان معتقدند تاثیری که تصویر میگذارد فراتر از اقدامات دیگر است. بنابراین باید در این باره رسانه ملی دقت و وسواس بیشتری در ساخت برنامهها به ویژه آثار نمایشی داشته باشد.
مسلماً این وظیفه هم بیشتر بر عهده شبکه دو است که به عنوان شبکه کودک و خانواده تعریف شده است. این شبکه باید با ساخت برنامههای متنوع و جذاب، کودکان و نوجوانان را آگاه کند تا بیننده چه برنامههایی در تلویزیون باشند. قطعاً میتواند به بچهها آموزش بدهد تا آنها خودشان انتخابگر برنامههای تلویزیون باشند نه اینکه مرتب با امر و نهی خانوادهها برای دیدن برنامهها رو به رو شوند.
گرچه سالهاست در این باره مسئولان داد سخن میگویند که ما سعی داریم فرهنگسازی کنیم، اما اینکه چرا این اتفاق نمیافتد سئوالی است که هنوز پاسخی برای آن دریافت نکردهایم. هر سال مسئولان فقط دنبال این مسئله هستند که بیلانی از کارهایی که انجام دادهاند، اعلام کنند. در حالی که به کیفیت توجه نمیکنند و آن را مورد غفلت قرار میدهند. قطعاً باید این دو مسئله در کنار هم رشد کنند تا به نتایج مطلوب ختم شود.
وقتی حادثهای اتفاق میافتد همیشه به دنبال مقصر میگردیم و میخواهیم اتفاق را به گردن این و آن بیندازیم. در حالی که اگر فرهنگسازی مناسب داشته باشیم دیگر با این همه سئوال بیجواب رو به رو نخواهیم.
وقتی برای بچهها برنامههای کودک یا سریالهای مناسب پخش نمیشود، مسلماً آنها بیننده سریالهای محبوب بزرگسالان میشوند تا اینکه بخواهند برنامههای خودشان را ببینند. اتفاقی که اخیراً برای پسر 12 ساله افتاد که با الهام از سریال "پنج کیلومتر تا بهشت" دست به خودکشی زده ناشی از این مسئله میشود که فرهنگسازی مناسب صورت نگرفته است.
وقتی بچهای بیش فعال است باید این آموزش از طرف رسانه به خانوادهها داده شود که با مراجعه کردن به روانشناس بدانند چگونه باید با فرزند بیش فعال خودشان رفتار کنند تا بتوانند انرژی بیش از اندازه او را در یک مسیر درست هدایت کنند. قطعاً وقتی این هدایت صحیح صورت نگیرد منجر به اتفاقات جبرانناپذیر میشود.
اگر تلویزیون در ماه رمضان همزمان با پخش سریالهای ماه رمضان، مجموعههای نمایشی جذاب هم برای کودکان و نوجوانان تدارک میدید در این صورت دیگر بچهها بیننده سریالهای بزرگسالان نبودند. علاوه بر آن آثار نمایشی چه داخلی و چه تامینی وقتی از تلویزیون پخش میشود، اگر درجهبندی آن مشخص شود که چه رده سنی میتوانند بیننده آن باشند، بخش کوچکی از مشکلات برطرف میشود.
شبکه چهار گاهی برای آثاری که پخش میکند زیرنویسی همزمان با اثر پخش میکند که فیلم را بهتر است بچههای زیر 17 سال نگاه نکنند. این اقدام خوب است به شرط آنکه بسترسازی آن از قبل انجام شده باشد. صرفاً پخش زیرنویس آن هم به صورت ناگهانی نمیتواند مشکلی را برطرف کند. مگر آنکه از قبل فرهنگسازی این مسئله شده باشد و کاملاً در خانواده جا بیفتد، چرا که در این صورت نتیجه عکس خواهد داشت و بچهها را ترغیب به دیدن اثر میکند.
از سوی دیگر این زیرنویس قبل از روی آنتن رفتن اثر هم باید پخش شود تا آگاهی از قبل به پدر و مادرها داده شود و بدانند دیدن کدام اثر نمایشی برای فرزندانشان مناسب است. در این باره شبکه دو به عنوان شبکه کودک و خانواده سهم بیشتری نسبت به بقیه شبکهها دارد و میتواند این فرهنگسازی را داشته باشد.
علی زارعان مدیر گروه کودک و خردسال شبکه دو از زمانی که منصوب شده سعی کرده تکانی به برنامههای این شبکه بدهد. پخش برنامه روزه اولیها در هنگام سحر یکی از اقدامات مناسب این شبکه در ماه رمضان برای آماده کردن بچهها برای گرفتن روزه بود. همچنین او چندی پیش اعلام کرد که با بهره بردن از کارگردانان شاخص قصد دارد تولید سریال را در این شبکه به صورت جدی عملی کند. مسلماً مشکلات بچههای ما با افزایش پخش برنامههایی که فقط به عمو و خالهها متعدد خلاصه میشود، نمیتواند دردی دوا کند؛ بلکه باید به شکلهای دیگر برنامهسازی هم باید فکر کرد.
شبکه دو میتواند با ساخت برنامههای جذاب، تاثیرگذار و آموزشی تاثیر زیادی در فرهنگ بگذارد و مهارتهای زندگی را به کودکان و نوجوانان بیاموزد. امید است این اتفاق در سالهای آتی بیفتد و بچهها مهارتهای زندگی را آموزش ببینند تا در آینده با مشکلات متعدد رو به رو نشوند.
-----------------------
فاطمه عودباشی
نظر شما