محمد قبله در گفتگوی مشروح با خبرنگار مهر در خصوص آخرین وضعیت قیمتگذاری شیر خام در نیمه دوم سال گفت: شیر خام در رسته اقلامی قرار میگیرد که مشمول حمایت دولت برای پشتیبانی از تولیدکننده و مصرفکننده قرار میگیرد؛ این درحالی است که در قانون جامع دامپروری نیز، دولت مکلف شده تا از تولیدکنندگان شیرخام حمایت کند.
معاون سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان افزود: حمایت از تولید شیوههای مختلفی دارد که خرید تضمینی شیر یکی از آنها است؛ به این معنا که دولت وظیفه دارد که از این کالا حمایت کرده و سالانه 2.5 میلیون تن شیر خام را از دامداران به نرخ تضمینی خریداری و آن را در اختیار کارخانجات فرآوری قرار دهد، البته در مقابل کارخانجات نیز مکلف بودند تا محصول نهایی را با قیمت یارانهای در اختیار مردم قرار دهند.
تغییر در مکانیزم تعیین قیمت شیر
وی تصریح کرد: در واقع هدف دولت از ارایه یارانه به شیر، حمایت از دامدار برای جذب شیر خام تولیدی وی و افزایش سطح بهداشت عمومی و مصرف شیر در جامعه بوده است.
به گفته قبله، این شیوه حمایتی از شیر تا ابتدای سال 90 ادامه یافت، البته تا قبل از امسال، دولت و شورای اقتصاد قیمت خرید تضمینی شیر را نیز تعیین میکرد که به طور معمول، قیمت در نیمه دوم سال بالاتر از قیمت در نیمه اول سال بود، این درحالی است که همواره در شش ماهه دوم سال، قیمت به دلیل کاهش تولید و افزایش تقاضا بالاتر از نیمه اول بود؛ ضمن اینکه در نیمه اول سال علوفه تازه به میزان لازم در اختیار دامداران قرار میگرفت و به طور طبیعی نیز، تولید شیر خام بالاتر بود؛ اما در نیمه دوم علوفه تازه در اختیار نیست و تولید شیر کاهش مییابد.
وی در مورد آخرین زمانی که دولت قیمت خرید تضمینی شیر را اعلام کرد گفت، سال 88، آخرین سالی بود که دولت قیمت خرید تضمینی شیر را تعیین کرد ولی بعد از آن، اختیار تعیین قیمت شیر به کمیتههای استانی سپرده شد که به طور میانگین، قیمت در حدود 450 تومان به ازای هر کیلو تعیین شد.
معاون سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان تصریح کرد: اتفاقی که در سال 90 رخ داد، این بود که دولت از 15 تیرماه، نوع پرداخت یارانه را هدفمند کرد و تغییر داد؛ البته از ابتدای سال قرار بر این نبود که امسال یارانه شیر اضافه شود و دولت تا نیمه تیرماه نیز تصمیمی در این مورد نگرفت، بنابراین نرخ خرید تضمینی شیر تا تیرماه مشخص نبود و خرید از دامداران به قیمت سال گذشته صورت میگرفت.
وی با اشاره به ابلاغیه وزیر صنعت، معدن و تجارت بر اساس مصوبه دولت به استانداریها مبنی بر تفاهم در تعیین نرخ شیر از سوی استانداری با نمایندگان سازمانهای جهاد کشاورزی، سازمان بازرگانی استانها، دامداران و کارخانجات شیر خاطرنشان کرد: بر این اساس سقف قیمت شیر تعیین شده است و بعضا این سقف در برخی استانها تا 520 تومان به ازای هر کیلو نیز بالا رفت.
قبله در خصوص تعیین قیمت شیر در نیمه دوم سال گفت: کمیتههای استانی مسئول تعیین قیمت هستند، اما تاکنون هیچ نامهای از سوی این کمیتهها به سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان ارجاع داده نشده و حتی در سامانه 124 نیز که مرجع ثبت قیمت کالاها از سوی سازمانهای بازرگانی است، نیز قیمت شیر به نرخ جدید به ثبت نرسیده است.
سه روایت آماری از تولید شیر
وی اظهار داشت: البته باید به این نکته نیز توجه کرد که اطلاعات دقیق در مورد تولید شیر وجود ندارد؛ به نحوی که سه روایت آماری هم اکنون از تولید شیر وجود دارد؛ وزارت جهاد از تولید 11.7 میلیون تنی شیر میگوید و گفته میشود که مرکز آمار میزان تولید شیر را 6 میلیون تن عنوان کرده است، البته آماری هم از بخش صنعت و کارخانجات اعلام میشود که رقم 4.5 تا 5 میلیون تنی را برآورد میکند.
قبله گفت: امروز وقتی به بازار مراجعه میشود، افزایش قیمت شیر مشاهده میشود، این امر نشان میدهد که عرضه و تقاضا بر هم خورده است، اما آماری دقیق از تولید شیر در اختیار نیست که مشخص کند که تولید کاهش یافته یا تقاضا بالا رفته است.
وی در مورد میزان مصرف شیر در کشور نیز اظهار داشت: هدفگذاری دولت این است که سرانه مصرف شیر به 180 کیلو برسد که در این صورت، نیاز کشور 12.5 میلیون تن شیر خواهد بود که باید تولید شود، اما اگر آمار تولید 11.7 میلیون تنی شیر از سوی وزارت جهاد مبنای عمل قرار گیرد، سرانه هر نفر 145 کیلو است.
قبله گفت: به این ترتیب اگر آمار 6 تا 7 میلیون تن مرکز آمار مبنا قرار گیرد این سرانه 100 کیلو خواهد بود، بنابراین کشور ما هنوز با کشورهایی که در ردههای بالای سلامت قرار دارند، به لحاظ مصرف شیر فاصله دارد.
معاون سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان خاطرنشان کرد: این سازمان طی دستورالعمل تعیین قیمت شیر، تنها ناظر است که پیشنهادات و قیمتهای تعیین شده از سوی کمیتههای استانی، خارج از ضوابط این سازمان نباشد، اما اینکه هر سال کمیتهها باید از این سازمان قیمت را دریافت کنند، این طور نیست و تعیین قیمت باید از سوی کمیتههای استانی باشد.
وی اظهار داشت: دامداران میتوانند از طریق کمیتهها، تقاضای افزایش قیمت شیر داشته باشد؛ ولی باید نتایج را به سازمان حمایت اعلام شود. اما تا به حال هیچ درخواستی از استانها ارجاع نشده است.
افزایش قیمت فرآوردههای لبنی مجاز نیست
قبله در مورد افزایش قیمت فرآوردههای لبنی از سوی برخی تولیدکنندگان به صورت خودسرانه گفت: این افزایش قیمت تایید شده نیست و باید به حالت قبل برگردد. البته سازمان بازرگانی استان تهران نیز جلساتی را با کارخانجات برگزار کرده، اما این کارخانجات معتقدند که قیمت شیر از 520 تومان فراتر رفته و استانداری نتواسته است که قیمت را کنترل کند؛ اما به هرحال نمیتوان نرخ ماده اولیه را با مصوبه کمیتههای استانی نگاه داشت؛ اما نرخ محصولات افزایش یابد.
معاون سازمان حمایت گفت: سیاست دولت اصرار بر نگاه داشتن قیمت نیست و کنترل افزایش قیمت بدون ضابطه را در دستور کار دارد؛ ضمن اینکه اگر کمیتههای استانی به این جمعبندی برسند که قیمت شیر باید افزایش یابد و دلایل و مستندات کافی داشته باشند، سازمان حمایت نیز موافق خواهد بود.
وی همچنین در مورد تنظیم بازار علوفه نیز گفت: تنظیم بازار علوفه در اختیار وزارت جهادکشاورزی است و با توجه به اینکه قانون نظام بهرهوری کشاورزی این مسئولیت را به این وزارتخانه سپرده است، این درحالی است که وزارت جهاد برنامه تولید محصولات علوفهای را تدارک دیده و از ابزار تعرفهای نیز استفاده میکند.
قبله ادامه داد: وزارت جهاد خود را مکلف به تظیم بازار این اقلام میداند و هرچقدر منابع داشته باشد، برای تنظیم بازار صرف میکند؛ اما تا به امروز به هر دلیل، قیمت علوفه بالا است و تنظیم بازار با مشکل روبرو است که البته میتواند مربوط به بالا بودن نرخ در بازارهای جهانی و عدم واردات باشد.
معاون سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان با تحلیل میزان مصرف شیر بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانهها خاطرنشان کرد: آمارها نشان نمیدهد که مصرف شیر بعد از اجرای قانون هدفمندی کاهش یافته است، البته افزایش هم نداشته است و به طور کلی، تغییرات محسوس نیست.
چگونگی مصرف شیر بعد از هدفمندی
وی اظهار داشت: امسال یارانه شیر از 15 تیرماه با روش جدیدی توزیع شده؛ لذا از 15 تیر به بعد، بنابراین باید حجم تولید شیر خام افزایشی بوده باشد که مصرف افزایش داشته باشد که البته اخبار این را تایید نمیکند؛ البته آمار نشان میدهد که میزان تولید شیر واقعیتر شده است.
قبله در پاسخ به این سوال که بعد از پرداخت مستقیم یارانه شیر قرار بر این بود که کیفیت نیز افزایش یابد، گفت: کیفی شدن تولید شیر زمان میبرد و نمیتوان گفت با گذشت چند روز باید کیفیت افزایش یابد. در واقع، کیفیت مکانیزمی دارد و متغیرهایی بر روی آن تاثیرگذار است که از جمله آن، علوفه و مراکز نگهداری شیر است؛ حال آن که هم اکنون درصد بالایی از دامداریهای کشور سنتی است و دامداری سنتی نیز، کیفیت و کمیت پایینتری دارد.
وی تاکید کرد: سازمان حمایت در موضوع تغییر در قیمت شیر خام، نه هدف ثابت کردن قیمت را دارد و نه موضوع دخالت در روند قیمتگذاری این کالا را دنبال میکند، بلکه این سازمان سیاستگذار است و باید از ابزارهای تنظیمی استفاده کند.
قبله گفت: به هرحال در حال رایزنی در مورد قیمت شیر هستیم و اگر در کمیته مسئول در هر استان، این جمعبندی برای افزایش قیمت شیر صورت گرفت و با ضوابط سازمان نیز همخوانی داشت، نه سازمان حمایت، نه دولت و نه مردم حاضر نخواهند بود که صنعت کشور تعطیل شود و بیکاری کشور را فرابگیرد.
نظر شما