به گزارش خبرنگار اعزامی مهر به خوی، در همایش مولانا در آینه شمس که صبح امروز پنجشنبه 14 مهر ماه در شهر خوی آغاز به کار کرد، کریم زمانی، مفسر قرآن و مثنوی پژوه در سخنانی گفت: غور در مولانا مستلزم آن است که ما با دنیای عمیق و چند لایه مولانا آشنایی کامل داشته باشیم و یک آشنایی ذهنی سطحی کافی نیست؛ بلکه باید با دنیای او همرنگ شویم و معارف او در وجود ما بنشیند.
وی ادامه داد: با نوک زدن به آثار مولانا حقیقتی حاصل نمیشود چون مولانا یک عارف در چند عارف بزرگ بود و چند عارف در وجود او متبلور و متجسم بود. در مولانا شجاعت و بیباکی حلاج و عین القضات، شور و نکتهگویی لطیف ابوسعید ابوالخیر و باباطاهر، تمثیل سنایی و عطار در هم جمع شده است. مولانا بیاناتی در قالب تمثیل بیان میکند که با نثر هم قابل ادا نیست.
این مولویپژوه با اشاره به اینکه یکی از دیدگاههای مولانا درباره حرکت در جهان هستی بسیار بینظیر است، بیان کرد: مولانا کل جهان هستی را چیزی جز حرکت نمیداند و این را در قالب تمثیل بیان میکند. او معتقد است وقتی حرکت با سرعت انجام میگیرد، ما آن را به صورت سکون میبینیم و مثالش هم آتش گردان است. یکی از شیوههای تعلیمی مولانا تمثیل است و اگر تمثیلها را از مثنوی خارج کنیم دیگر چیزی باقی نمیماند.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: نیکلسون ادیب انگلیسی با مقام بلندش در ادبیات فارسی مولانا را در ادبیات جهان بینظیر میداند. او که بهترین تصحیح را از مثنوی ارائه کرده است، میگوید: اگر ما 3 شخصیت بزرگ در جهان داشته باشیم یکی در عرفان به نام اکهارت و دیگری در فلسفه و کلام به نام آگوستین و شکسپیر در مقام شاعر و این 3 را در هم ادغام کنیم، شاید از این ادغام شخصی مانند مولانا به وجود آید. چنین دیدگاهی از نیکلسون نشان میدهد مولانا چه شخصیت بینظیری در جهان است.
زمانی با تاکید بر اینکه تحقیق درباره مولانا نیازمند آن است که انسان با تمام وجود وارد این عرصه شود، اضافه کرد: گاهی خواندن و تحقیقات موردی خوب است، ولی ما را به عمق کافی نمیبرد و ما باید برای شناخت مولانا تحقیقات عمیق داشته باشیم. بار دیگر به نظری از نیکلسون درباره مولانا اشاره میکنم. او مولانا را با دانته مقایسه میکند، ولی مولانا را در بحث وحدت دینی چند رتبه بالاتر از دانته میداند؛ چرا که دانته در کمدی الهی در بخش دوزخ مرتکب تعصب قشری میشود و به حضرت محمد (ص) توهین میکند؛ ولی در هیچ کدام از آثار مولانا توهینی به دیگر ادیان نمیشود. مولانا همواره به دنبال نقاط مشترک ادیان مختلف بوده است و همین امر است که وی را به عنوان عارفی که به دنبال وحدت ادیان است به جهان معرفی میکند.
این پژوهشگر ادامه داد: اقبال لاهوری در بحث درباره اینکه برخی میگویند وحی، اوهام است و نه حقیقتی از جهان ماورا به تجربه تاریخی تکیه میکند و میگوید نمیشود در همه دوران مردم بر سر یک مسئله دروغ به وفاق برسند؛ چرا که اصلا دروغ مسئلهای نیست که بتوان بر سر آن به توافق جمعی رسید و اما مولانا برای رفع شبهه درباره وحی به مسئله عینیت معرفت دینی در مثنوی معتقد است و میگوید آنهایی که اعتقاد راستین دارند اعمالشان هم طعم و بوی خاصی میگیرد و وحی هم بر دلی نازل شده که در وجود آن فرد (حضرت محمد (ص)) باغی از فضیلتهای اخلاقی و کمالات برتر ایجاد شده است. پیامبر اسلام (ص) شخصی بوده که تجسم انسان کامل است. کسی که با تمام وجود به حقایق برتر پایبند باشد قطعا رفتارش هم رنگ دیگری میگیرد.
پس از پایان سخنرانی کریم زمانی، ایلکر نماینده دانشگاه سلجوق، سکه دراویش قونیه را به نشان احترام و تشکر به زمانی اهدا کرد.
همچنین در این مراسم از تمبر شمس و مولانا با حضور تنی چند از مسئولان و چهرههای فرهنگی رونمایی شد.
نظر شما