مصطفی خرامان نویسنده ادبیات کودک و دبیر پیشین انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ضمن بیان این مطلب در خصوص وضعیت ادبیات کودک در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: وضعیت ادبیات کودک متاثر از کلیت ادبیات داستانی و سایر مقوله‌های ادبی است، ولی متاسفانه در شرایط حاضر حال ادبیات خوب نیست و ادبیات کودک هم متاثر از این شرایط است.
وی در ادامه افزود: به اعتقاد من، یکی از عوامل مهم در ارزیابی وضعیت کتاب بررسی مسائل و مشکلات اقتصادی در شکل کلان است؛ به خصوص اینکه این بحث مهم وضعیت معیشتی خانواده‌ها را نیز تحت تاثیر قرار داده است و طبیعی است که نخستین پدیده‌ای که به دلیل فشارهای اقتصادی از سبد هزینه‌ها خانواده‌ها حذف می‌شود، محصولات فرهنگی است و حال اینکه وضعیت نشر هم متاثر از این شرایط نیست و متاسفانه کم و کاستی‌ها و مشکلات اقتصادی اغلب حوزه‌های نشر اعم از تالیف، ترجمه، انتشار و توزیع را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در نتیجه آثار قابل قبول در عرصه ادبیات کودک تولید نمی‌شود.
نویسنده رمان «خوب، بد، زشت» در ادامه صحبت‌های خود نبود محل عرضه مناسب برای ارائه آثار تالیف و ترجمه شده در عرصه کودک را یکی دیگر از مسائل مطرح شده در این زمینه دانست و گفت: نداشتن وضعیت مکان مناسب برای عرضه آثار کتاب کودک یکی از معضلات این عرصه است؛ به این معنا که تنها مکان مناسب برای عرضه این آثار خود ناشران هستند که اغلب آنها هم به طور تخصصی روی ادبیات کودک فعالیت نمی‌کنند و از سوی دیگر تنها مکان تخصصی ادبیات کودک نمایشگاه تخصصی کودک است، ولی متاسفانه این فرصت در کنار سایر محصولات مکتوب فرهنگی در حوزه‌های مختلف عرضه می‌شود. از همین رو مجموع تولیدات ادبیات کودک به شکل تخصصی و ویژه مورد ارزیابی قرار نمی‌گیرد.
وی در ادامه افزود: البته ناگفته نماند که با وجود همه کم و کاستی‌های موجود ادبیات کودک نسبت به سایر مقوله‌های ادبی در سال گذشته وضعیت بدی ندارد و خوشبختانه تعداد محدودی از ناشران در بخش خصوصی وجود دارند که به بهترین شکل ممکن در این عرصه فعالیت می‌کنند و به نوعی رونق بخش عرصه ادبیات کودک هستند.
مصطفی خرامان در پاسخ به این نکته که بسیاری از آثاری که در عرصه ادبیات کودک تالیف می‌شود، برگرفته از آثار ترجمه شده است و به شکل ایرانیزه شده عرضه می‌گردد، گفت: تقلید و یا برداشت آزاد از یک اثر ترجمه شده و گذاشتن عنوان تالیف روی آن یکی از مسائلی است که متاسفانه به عرصه ادبیات کودک ورود پیدا کرده است، اما در این بین برخی از مسائل وجود دارد که مولف را نسبت به نگارش اثری قابل در حوزه تالیف دلسرد می‌کند؛ به این معنا که وقتی یک اثر خوب توسط یک نویسنده نوشته می‌شود، حداقل یک سال زمان صرف نگارش این آثار کرده است و پس از آن باید از ممیزی‌های وزارت ارشاد عبور کند تا به مرحله نشر برسد و پس از انتشار نویسنده حق نوشت خود را با اما و اگرهای فراوان می‌گیرد بنابراین کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، باید عاشق حرفه خود باشند؛ درغیر این صورت فعالیت در این عرصه هیچ سودی در برندارد.
وی در پایان به مقایسه انتشار آثار تالیفی و ترجمه در عرصه ادبیات کودک اشاره کرد و گفت: یکی از نکاتی که در ممیزی کتاب‌های ترجمه شده و تالیف در این حوزه وجود دارد این است که معیار ممیزی‌ها یکسان نیست. به عنوان نمونه برخی از مواردی وجود دارد که در ممیزی کتاب‌های تالیفی حذف می‌شود، اما همان نکات در آثار ترجمه حذف نمی‌شود و زمانی که دلیل این مسئله را جویا می‌شویم، به این مطلب اشاره می‌کنند که برخی از مسائل در فرهنگ‌های دیگر مرسوم است، اما در فرهنگ ایرانی جا ندارد. به همین دلیل باید در آثار تالیفی حذف شود و نکته جالب‌تر اینکه هر دو اثر تالیف و ترجمه برای کودک و نوجوان ایرانی است و در دسترس آنها قرار می‌گیرد.
نظر شما