به گزارش خبرگزاری مهر، کاووس حسنلی مدیر قطب علمی پژوهشهای فرهنگی و ادبی فارس در این جلسه نقد کتاب به تبیین اهداف برگزارکنندگان این جلسه و برنامههای آتی قطب پرداخت.
سپس سیدفضل الله میرقادری به عنوان نخستین سخنران به بیان دیدگاههای خود پرداخت.
وی گفت: نقد یک اثر موجب به کمال رساندن آن است و به همین دلیل در گذشته گفتهاند "النقد ام الکمال" و لازم است معنی نقد آنگونه که هست تبیین شود و فرهنگ نقد در میان قشرهای مختلف جامعه گسترش یابد تا پنداشته نشود که نقد فقط عیبجویی و اشاره به کاستیهاست بلکه بدانند نقد سنجش و ارزیابی یک اثر است.
وی همچنین افزود: مهمترین عاملی که لازم است در نقد مورد توجه باشد انصاف است همانگونه که پیامبر اکرم (ص) فرموده است: الإنصاف افضل الفضائل.
در ادامه محمدرضا خالصی درخصوص مباحث محتوایی کتاب گفت: اعراب مانند همه اقوام بشری از دیرباز، میان پندار و واقعیت در آمدوشد بودند حتی میتوان گفت که بخش وهم گرای این قوم در دوران جاهلی که در پناه پندار، جادو و رؤیا گام برمیداشتند از بخش واقعگرای آن افزونتر و فربهتر بوده است.
وی ادامه داد: طبیعت این گونه رفتار این است که این قوم باید اسطوره های فراوانی را در روزنههای حیات خویش بر جا نهاده باشد اما چنین نیست اعراب آن خاطرات قومی دیرینه سال خود که با تجارب جادوئی- مذهبی همراه و مسبوق به ماورای تاریخ بوده و با آفرینش و امر قدسی سر و کار داشته را چندان بروز ندادهاند به همین دلیل واکاوی ادبیات اساطیری شبه جزیره، عمر طولانی وکارنامه پر برگ و باری ندارد.
خالصی با اشاره به آثار معاصران اضافه کرد: از جمله کتابهای ارزشمند در این عرصه، کتاب محمود سلیم الحوت است که امروز با ترجمهی بسیار خوب، دقیق و زیبای دکتر منیژه عبداللهی دکتر حسین کیانی در اختیار ماست. این کتاب هر چند کتابی است مستند که با کنکاش فراوان و دقت بسیار تألیف شده و بدون شک می تواند یکی از مآخذ اسطوره شناسی عرب پیش از اسلام به حساب آید.
در بخش دوم نشست پس از منتقدان نوبت به مترجمان کتاب رسید.
منیژه عبداللهی آغازگر این بخش برنامه گفت: پژوهشهایی که در عرصه اسطوره و اسطورهشناسی حرکت میکند، میتوانند راهگشای محققان ادبی، پژوهندگان علوم انسانی، روانشناسان، و سایر هنرمندان از یکسو و نیز تاریخنگاران از سوی دیگر باشد کتاب "باورها و اسطورههای عرب پیش از اسلام" در راستای چنین هدفی حرکت میکند و تلاش دارد آداب و آیینها و فرهنگ بخشی از جامعه بشری را نمودار سازد که اگر محل نزول وحی و محل بروز آخرین دین الهی نبود شاید هرگز به ثبت و ضبط در نمیآمد.
عبداللهی در ادامه بیان داشت: این کتاب را میتوان از چند جنبه مورد توجه قرار داد. نخست جنبه تاریخی که از ظهور و بروز نخستین ساکنان شبه جزیره، بنای شهر مکه، تمدنهای جنوبی شبه جزیره، و روابط فرهنگی و تجاری آنها با دنیای قدیم گفتوگو میشود و در این میان اطلاعات دقیقی را که در کمتر منابعی یافت میشود، در این کتاب میتوان به دست آورد.
وی ادامه داد: جنبه دیگر کتاب که به ویژه در حوزه ادبیات کاربرد دارد، داستانهای رایج شبه جزیره همچون داستان اسکان نخستین قبایل عرب در شبه جزیره و روسای قبایل و سایراشخاص داستانی و نیز حکایتهایی که بعدها در قصص قرآن نمود مییابد، همچون داستانهای هاروت و ماروت و قوم عاد و هود و ثمود و اصحاب فیل و شهر سبا و نیز اطلاعات دقیقی در خصوص بتها، شکل و شمایل ظاهری آنها، شیوهی پرستش آنها، قربانی کردن در برابر بتها و شیوه قرعهکشی یا مشورت با آنا و بسیاری آداب دیگر را دربرمیگیرد. در بخش دیگر کتاب اطلاعاتی خاص همچون مفاهیم «هام» و «صدی»، صورتهای فلکی و نقش آنها در پدیدههای جوی چون باران، سرما، باد و گرما، و سایر باورهای جاهلی را میتوان در این کتاب مشاهده کرد.
کتاب «باورها و اسطوره های عرب پیش از اسلام» تالیف محمودسلیم الحوت با ترجمه منیژه عبداللهی دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شیراز و حسین کیانی استادیار دانشگاه شیراز از سوی نشر علم به تازگی روانه بازار شده است.
نظر شما