پیام‌نما

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ‌اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ كُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ‌اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ * * * و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اهل بیت (علیهم السلام)] چنگ زنید، و پراکنده و گروه گروه نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن گاه که [پیش از بعثت پیامبر و نزول قرآن] با یکدیگر دشمن بودید، پس میان دل‌های شما پیوند و الفت برقرار کرد، در نتیجه به رحمت و لطف او با هم برادر شدید، و بر لب گودالی از آتش بودید، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا این گونه، نشانه‌های [قدرت، لطف و رحمت] خود را برای شما روشن می‌سازد تا هدایت شوید. * * * معتصم شو به رشته‌ى يزدان / با همه مردمان با ايمان

۱۶ مرداد ۱۳۸۲، ۱۲:۵۸

همايش يكصدمين سالگرد انقلاب مشروطه (12)

آيت الله عميد زنجاني : فقه سياسي در حال و آينده ما بسيار تاثير گذار است

آيت الله عميد زنجاني استاد دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران در همايش يكصدمين سالگرد انقلاب مشروطه تحت عنوان " بررسي و تحليل قانون اساسي مشروطيت " گفت : بررسي شرايط حاكم بر تصويب قانون اساسي ، مرور تاريخ مشروطه را لازم دارد .

به گزارش خبرنگار فرهنگي "مهر" ، آيت الله عميد زنجاني در اين همايش افزود: من از تحليل تاريخ مشروطه به دو دليل قاصرم ، البته اين قصور دو جانبه است ، يعني هم من اطلاعات و قدرت تحليل را نداشتم و هم تاريخ مشروطيت آن قدر با مسائل مختلف آميخته شده كه بيرون كشيدن حقيقت از آن بسيار دشوار است .

وي افزود : نكته بسيار مهم ، شرايط و وضعيت جهان اسلام در آن دوره است . بايد بررسي كرد كه جهان اسلام در دوره مشروطه چگونه بوده است ، و نحله ها و جريان هاي فكري چه تاثيري در تدوين قانون اساسي داشتند . اعلاميه مرحوم آخوند خراساني خطاب به متفكران و علماي جهان اسلام نشانگر توجه و تعامل جريان هاي فكري با نيروهاي سياسي است . وجود برخي از شباهت ها بين وضعيت خلافت عثماني و و سلطنت قاجار در برابر مشروطه خواهي ( تضعيف سلطنت ، حمايت از حريت و مساوات ، و سرانجام كودتاي نظامي ) به انسان تلقين مي كند كه گويي يك دست اين جريان را هدايت مي كند . اين شباهت ها متذ كر مي شوند كه در تحليل اثر نهايي مشروطيت ( قانون اساسي ) نبايد مسائل جهان اسلام را مورد غفلت قرار دهيم .

عميد زنجاني ادامه داد : جريانهاي فكري همزمان با مشروطيت در جهان اسلام از دو فرهنگ نشات گرفته است : (1) فقه سياسي ، كه خود به دو بخش (1-1) فقه سياسي اهل سنت و (2-1) فقه سياسي شيعه تقسيم مي شود ؛ (2) فرهنگ سياسي اي كه در اثر استقلال طلبي و رهايي از يوغ استعمار به وجود آمده است . فقه سياسي دانش بسيار عميقي را در بر مي گيرد كه از زمان دولت مد ينه آغاز شده و تا كنون ادامه داشته است . اين انديشه در حال و آينده ما بسيار تاثير گذار است . سوالي كه در فقه سياسي مشروطه مطرح است اين است كه نظام پارلماني جايگاهش در فقه سياسي كجاست ؟ در پاسخ به اين سوال بايد گفت كه هر چند نظام پارلماني در فقه جايگاهي ندارد ، ولي مي توان مباني آن را در فقه سياسي يافت .

آيت الله زنجاني در پايان سخنراني خود نحله هاي متداول آن زمان را به چهار دسته : تقليد ، التقاط ، اقتباس ، و نفي تقليد تقسيم كرده و گفت : سه رويكرد در اين نحله ها وجود داشت ؛ عده اي مي گفتند دين به سياست ربطي ندارد ، عده اي ديگر مي گفتند دين از سياست جدا نيست ولي دين درباره مسائل حكومتي نظري ندارد ، عده اي ديگر نيز به تقليد و التقاط و اقتباس نگاه ابزاري داشتند . در تجزيه و تحليل قانون اساسي مشروطيت ، شناسايي و طرز تفكر اين چهار نحله مي توانند به ما ياري رسانند .

کد خبر 15454