پروفسور ويل: ما در بسياري از زمينه ها ، به ويژه در اخلاق ، داراي مشتركاتي هستيم

به گزارش خبرنگار فرهنگي" مهر" پس از سخنان رئيس پژوهشگاه  و پروفسور رابرت ويل، پروفسور ويل به پرسش هاي حاضرين در جلسه پاسخ گفت .

دكتر سيد يحيي يثربي رئيس پژوهشكده حكمت و دين پژوهي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي اولين پرسشگر جلسه بود كه سه سوال زير را مطرح كرده و خواستار پاسخگويي شفاف پرفسور ويل شد . (1) آيا دنياي امروز مبادي اي براي مفاهيم عدل و انصاف دارد ،  يا فقط به سودآوري شركتهاي فرامليتي مي انديشد ؟ (2) روشنفكري غرب ازفضيلت ارسطو و موعظه هاي كليسايي رو برگردانده و به حقوق بشر گرايش پيدا كرده است . آيا منظور از بشر ، بشر جهاني است يا فقط بشرغربي مورد نظر است؟ (3) جريان روشنفكري غرب سالها ست كه از متون مقدس روبرگردانده وبه حقوق طبيعي گرايش پيدا كرده است . چرا اكنون كه صهيونيستها بر اساس  فهم خاصي از متن تورات دست به اشغال سرزمين فلسطين زده و جنايات بي شماري را انجام مي دهند ، اعتراضي نسبت به اين جنايات نمي كنند ؟ به بيان ديگر، روشنفكران غرب  اگر حامي اين جنايات نباشند ، سكوت آنها قابل توجيه نيست .

پروفسور ويل در پاسخ به سوال اول گفت : در سطح عام با شما موافق هستم كه در ميان بسياري از افراد ، اخلاق آن چنان كه بايد رعايت نمي شود ، اما بحث من درباره شركتهاي فرا مليتي بود ، و سخنان من براي اخلاقي عمل كردن در همه شركتها ي ايراني، انگليسي، آمريكايي و ... است . در مورد پرسش دوم شما هم بايد بگويم كه مطالب و عقايدي كه عرض كردم مختص انسانهاي غربي نيست ، بلكه درباره تمامي انسانهاست .  ما زمينه هاي مشترك بسياري ، به ويژه در اخلاق داريم . درباره پرسش سوم شما بايد بگويم كه من داراي صلاحيت در اين مورد نيستم ،  من فقط مي توانم از اين وضعيت به وجود آمده  اظهار تاسف كنم . من راه حلي براي برون رفتن از اين وضعيت ندارم ، اما اميدوارم بر اساس مباني اي كه عرض كردم بتوان صلح ماندگاري ايجاد كرد .

دكتر عليرضا قائمي نيا عضو هيات علمي گروه فلسفه وكلام پژوهشكده حكمت و دين پژوهي دومين فردي بود كه پرسشهاي خود را مطرح كرد . وي درباره بحران اخلاق در روزگار معاصر سخن گفت و از پرفسور ويل خواست نظرش را در اين مورد بيان كند .

  پروفسور ويل در پاسخ به اين پرسش گفت :  در اين مورد با شما هم عقيده هستم ، چرا كه امروزه افراد اخلاقي عمل نمي كنند ، امروزه حتي در سيستم هاي امنيتي - به ويژه در آمريكا- به اين نتيجه رسيده اند كه تدابير آنان كافي نبوده است . ضمن تقويت اين سيستم ها،  آن چه كه بايد بيشتر مورد توجه قرار بگيرد اخلاق است .  

حجت الاسلام رشاد نفر سوم بود كه پرسش خود را اين گونه مطرح كرد : درمورد مناسبات ميان مدير ، كاركنان ، مشتريان، سهامداران مطالبي را عرضه كرديد ، پرسش من اين است كه آيا اخلاق،  تنها ابزار است يا ارزش هاي اخلاقي في نفسه ارزشمند هستند ؟ آيا اگر اخلاق را به الزامات پراگماتيك فرو بكاهيم آن ارزش مي تواند ارزش اخلاقي نام بگيرد ؟ پرسش دوم من اين است كه چه تفاوتي ميان مقررات و اخلاق وجود دارد ؟

پروفسور ويل ، كه به نظر مي رسيد متوجه مطالب پرسشگران نمي شود ، يا اين كه اين مطالب  درست به وي منتقل نمي شود ، درباره پرسش هاي حجت الاسلام رشاد از تامين اجتماعي در انگلستان صحبت كرد و گفت مسائل اخلاقي در اين حوزه بسيار پيچيده اند . در انگلستان  برخي از افراد كه از كار محروم هستند از تامين اجتماعي استفاده مي كنند ، در اين باره برخي اين عمل را اخلاقي قلمداد مي كنند ، ولي عده اي نيز با اين عمل مخالف اند و معتقدند كه اين افراد مي توانند كار كنند و تعمدا به كار نمي پردازند لذا كارتامين اجتماعي غير اخلاقي است . همچنين در انگلستان افرادي كه داراي درآمد پاييني هستند ماليات كمتري مي پردازند ، فكر مي كنم كه اين كار اخلاقي است و ما در انگلستان تا حدي توانسته ايم اين مشكلات را رفع كنيم .