دکتر محمد بقایی ماکان در مورد اینکه اولویت های ما در حوزه علوم انسانی چیست؟ به خبرنگار مهر گفت: بارزترین وجوه علوم انسانی شامل فلسفه و ادبیات می شود که ضرورت های آن در هر جامعه ای متفاوت است. به نظر می رسد در جامعه ایرانی این دو مورد از میان دیگر موارد علوم انسانی بیشتر مورد توجه قراردارد که البته هر یک به شاخه های متعدد تقسیم می شود.
وی افزود: مانند انواع فلسفه ها و انواع ادبیات اعم از شعر و نثر. اما آنچه در جامعه ایرانی از گذشته های دور تاکنون بیشتر مورد توجه قرار داشته ، ادبیات بوده است و ذهن ایرانی کمتر به تفکر و پرداختن دستگاه های فلسفی معطوف بوده که به نظر می رسد نگرشی تازه برای پرداختن به واقعیت های موجود نیاز به فلسفه را بیشتر ملموس می سازد.
این استاد فلسفه و ادبیات تصریح کرد: از این رو با نگاهی نقادانه به مجموعه علوم انسانی مطرح در کشور چنین ضرورتی بیشتر به چشم می آید و نیاز به پرداختن به فلسفه بیش از دیگر علوم انسانی ضروری به نظر می رسد، زیرا جامعه ایرانی به شدت نیاز به ارزیابی ارزشهای تثبیت شده دارد.
بقایی ماکان در مورد اینکه چه اولویت هایی در زمینه پژوهش در این حوزه وجود دارند که به آنها به طور شایسته پرداخته نشده است؟ هم عنوان کرد: مسئله پژوهش در ایران یکی از معضلات فرهنگی است که مانند یکی از دیگر مسائل لاینحل باقی مانده است که این نقص در مرتبه اول متوجه مدیریت کلان فرهنگی می شود زیرا به رغم آنکه هفته ای را به نام پژوهش اختصاص داده اند تا از این طریق اعتباری به این امر داده شود ولی در عمل تحقیقات نظری و عملی ِ در خور توجه در تمامی حوزه های علوم انسانی خواه در بخش دولتی یا خصوصی چنانچه مقبول طبع اهل نظر، قرار گیرد یا قابل قیاس با تحقیقات و پژوهشهای کشورهای مشابه باشد به چشم نمی آید.
وی افزود: نمونه بارز آن این است که همسایگان ما حداقل یک یا دو جایزه نوبل در حوزه علوم انسانی و دیگر حوزه ها دریافت کرده اند حال آنکه به نظر نمی رسد چنین امتیازی به این زودی ها بر اساس سالی که از بهارش پیداست نصیب پژوهشگران ایرانی بشود.
این نویسنده و مترجم کتابهای ادبی و فلسفی درپایان یادآورشد: این معضل در مرتبه اول ناشی از محدودیت هایی است که بر اهل قلم می رود و این محدودیت ها طبیعتاً موجب تنگ شدن عرصه تحقیق می شود زیرا امر تحقیق و پژوهش با آزاد اندیشی تناسب دارد که در غیر اینصورت حاصل مطلوب به بار نمی آورد و تا چنین سد سدیدی در مسیر تحقیق و نگارش وجود دارد درب پژوهش بر همین پایه خواهد گشت.
نظر شما