نگاه ویترینی به فرهنگ ریشه مشکلات/ در کشور سیاست زده همه جای هم کار می کنند

ابوافضل فاضل نظری شاعر  و مدیریت سابق حوزه هنری استان تهران با حضور در خبرگزاری مهر در پاسخ به پرسشی در خصوص انگیزه های ورود به شورای شهر تهران گفت:  من نزدیک به 10 سال مدیر حوزه هنری استان تهران بودم و در ستاد جذب و پرورش استعدادهای هنری  کسب تجربه کردم. همیشه حسرت اینکه از این تجربه ها در سایر زمینه ها استفاده کنم با من بود فکر می کردم باید از این تجربیات استفاده کنم . البته به اعتقاد من حضور در شورای شهر واجب کفایی است. وقتی دیگرانی باشند دیگر نیازی به من نیست. الان هم افراد دیگری هستند و من حضور در شورای شهر را واجب عینی نمی بینم اما حالا به نظرم باید بود تا ببینیم چه اتفاقی می افتد.

وی ادامه داد: شان شورای شهر به نوعی تصمیم سازی و زمینه اجرایی و مشورتی است.  یک بخش به اسم فرهنگ با معنای واقعی در این هندسه خالی است و می تواند این معماری با توجه به این بخش کاملتر شود و همین رویکرد فرهنگی در مدیریت و تصمیم سازی ها مرا مجاب می کند که در معرض این انتخاب قرار بگیرم. بنابراین وظیفه دارم خودم را داوطلب این ماجرا کنم.

تعریفمان از فرهنگ سطحی و زوال پذیر است

وی با اشاره به حضور افراد فرهنگی در شورای شهر سوم گفت: نه این که افراد فرهنگی در شورا نبوده اند اماباید بپذیریم نگاه حداقلی به فرهنگ صورت گرفته. ما در سطح مدیریت کلان نیز تعریفمان  از فرهنگ سطحی و زوال پذیر است و به حقیقت معنی فرهنگ پرداخته نشده. فرهنگ یکی از پیچیده ترین عناصر موجود در روابط انسانی است و نقش آن نامحسوس اما غیرقابل انکار است. می شود گفت بسیاری از فعالیت ها اقتصادی و اجتماعی و سیاسی این روزگار به این دلیل به این نقطه رسیده که به معنی دقیق فرهنگ توجه نشده فرهنگ یک تعامل با تمام این حوزه ها دارد. نقش فرهنگ در سیاست، اقتصاد، مسایل اجتماعی بسیار در هم تنیده است اما در حال حاضر فرهنگ محدود به چند جشنواره هنری و یک سری نشست های فرهنگی شده است ،اما اگر دقت کنیم برخی مشکلات اقتصادی ما محصول رفتارهای فرهنگی ماست. وقتی انتظار افزایش قیمت در جامعه به وجود می آید تقاضای خرید کالا بالا می رود این حرکت یک حرکت فرهنگی است یا تاثیر فرهنگ در برابر تکنولوژی به طور مثال مردم در شرایط طبیعی به هم بسیار احترام می گذارند و به هم تعارف می کنند اما در مترو می بینیم زمانی که واگن ها شلوغ است یا خلوت رفتارهای فرهنگی مردم تغییر می کند.

پرداختن به فرهنگ روبنایی و ویترینی شده است

فاضل نظری با بیان اینکه پرداختن به فرهنگ روبنایی و ویترینی شده است گفت: این مثال آن بیماری است که مشکل قلب و کلیه دارد و ما آن را هی به پزشک پوست و مو می ببریم. شاید روز به روز بانشاط تر به نظر بیاید اما از درون آسیب می بیند.

سیل افتتاح ها و مراسم ها در روزهای پایانی مدیریت ها

وی با بیان اینکه تصمیمات فرهنگی بلند مدت است و باید اثرپذیری آن را در آینده دید گفت: اما کدام یک از مدیران ما حاضر است صبر کنند تا تاثیر فعالیت های خود را در دوره های آینده مشاهده کنند. به همین دلیل است که ما در آخر مدیریت ها با سیل افتتاح ها، مراسمهای بهره برداری و گزارش دهی از برنامه های نیمه کاره روبرو هستیم کسی ریل گذاری را نمی بیند همه مقصد را می بینند. وقتی ما شلیک می کنیم هدفی پیش روز نیست بلکه ابتدا شلیک می کنیم و به هر کجا که خورد دورش را دایره می کشیم و می گوییم همین جا هدف ما بود. این رفتارها  ما را به جایی نخواهد رساند.

مجازاتهای سنگین به دلیل بی تفاوتی نسبت به جرم

فاضل نظری  نگاه سطحی به فرهنگ را زمینه ساز بی توجهی مردم به ارزش ها دانست و گفت: وقتی توجه درست به عناصر فرهنگی نشود مجبوریم به دنبال رفتارهای سیاسی برویم آن وقت حضور نیروی انتظامی و رفتارهای دیگر افزایش پیدا می کند. یک موتورسوار وقتی روی خط ویژه نمی آید که این موضوع را نادرست بداند اما امروز تنها راه چاره حضور پلیس و نیروی انتظامی است. ما مجبوریم روز به روز سطح جریمه ها را افزایش دهیم چون آستانه تحمل مردم نسبت به بی قانونی بالاتر رفته بنابراین ما باید درمان قانون گریزی مجبوریم برای رفتارهای کوچک هزینه های بزرگ قائل شویم فقط نگران این هستم که برای یک جرم معمولی زمانی زندان هم متصور شویم. یک روزی آن طرف مجازات های سنگین بی تفاوت شدن نسبت به جرم است. با این تعریف و تفسیر فرهنگ در کشور ما مظلوم واقع شده و چه ظلمی بالاتر از آن که جنس بدلی را به عنوان حقیقی عرضه و ارزیابی کنیم. ارزیابی رفتارهای فرهنگی مدیران گذشته در همه بخش ها معطوف شده به برنامه ها و جشنواره ها و جشنواره ای موفق تر به نظر می آید که مسئولان در اختتامیه آن بیشتر حضور داشته باشند رسانه ها آن را خوب منعکس کنند اما دقت نمی شود این جشنواره چه تاثیر و نقشی در آینده دارد.

اخلاق نیاز اصلی جامعه امروز

وی در پاسخ به این پرسش که با این تعریف بساط جشنواره ها باید جمع شود گفت:  دقیقاً این جشنواره ها به محلی برای رقابت عده ای خاص تبدیل شده و یک دلخوشی برای مسئولان در حالی که باید جشنواره ابتدای یک سیکل باشد نه پایان آن. ما در فروشگاه سیاست و اجتماع و اقتصاد فرهنگ را در ویترین گذاشتیم اما توجهی به اصل ماجرا نمی کنیم. اخلاق به عنوان یک ضرورت و نیاز از عناصر حیاتی جامعه ماست.  البته راستگویی، اعتماد، رعایت اخلاق حسنه حداقل های رفتاری است که قبل از پیامبر هم بوده اما پیامبر آمده تا اینها را تمام کند و ما را به پلهَ ای بالاتر برود و به ما یاد بدهد اگر هر روز بر سر ما خاکستر ریختند و یک روز این اتفاق نیافتاد به دنبال احوال آن فرد باشیم. این یعنی مکارم اخلاقی.

فاضل نظری  با اشاره به تفاوت نگاه غرب به مسایل انسانی و تفاوت آن با نگاه شرقیان به انسان گفت: در فرهنگ غرب عمر انسان 70-80 سال است آنها بهشت خود را در دنیا می سازند اما در شرق ما خود را جاودانه می دانیم و دنیای پس از مرگ را قبول داریم بنابراین ابزار کنترلی ما باید با آنه متفاوت باشد. وقتی هر روز دوربین های کنترلی و جریمه ها افزایش می یابد یعنی ما با ابزارهای آنها در حال سنجش انسان هستیم. ولی انسان شرقی عامل را محضر خدا می داند و معتقد است نباید در محضر خدا معصیت کرد. 

دلایل فراگیری بی اخلاقی در شهر

وی در پاسخ به این پرسش که  تهران فقط  پیشرفت کالبدی داشته و شهروندان آن با بحران اخلاقی روبرو هستند ،گفت:نمی شود با این صراحت گفت. ما هنوز هم با زیباترین مظاهر اخلاقی در تهران روبرو هستیم . ولی ایده آل یک جامعه بعد از سی سال مدیریت اسلامی با واقعیت آن فاصله دارد . شهر اخلاق وقتی معنی پیدا می کند که همه عناصر لازم وجود داشته باشد شما چطور از یک فرد انتظار دارید که در جای مناسب پارک کند اما جایی مناسب برای پارک وجود ندارد و تمام خیابان پارک ممنوع است برخی اوقات ضعف زیر ساختی موجب بی قانونی می شود .

این مدیر فرهنگی اضافه کرد: همیشه ضعف اخلاقی نیست بلکه ضعف قوانین هم هست ما قوانین همه جانبه نداریم . به طور مثال هنوز هم مردم نگران هستند  اگر به کسی کمک کنند به ضرر خودشان تمام شود و مجروح و مجرم و قاتل شناخته شوند .یا در گذشته اگر دعوایی رخ می داد همه می آمدند و افراد را جدا میکنند مردم کناره گیری کرده و به تماشا کردن رضایت می دهند و حتی دوربین هایشان را روشن می کنند و از این صحنه فیلم می گیرند . و این بی اخلاقی یک هنجار پذیرفته شدنی است .

مردم پیرو فرماندهانشان هستند

فاضل نظری با بیان این که  مردم پیروی فرمانده ها نشان هستند وقتی مدیران ارشد و میانی دست به انجام عمل غیر اخلاقی می زنند کم کم قبح این عمل می ریزد گفت:وقتی بزرگ تر یک خانواده یک کاری می کند مثل عبور از چراغ قرمز مطمئنا پسر خانواده با سرعت بیشتری از چراغ عبور می کند.تکرار و استمرار یک اشتباه نیز به عادی شدن آن می انجامد و یا فراگیری آن . . همیشه اولین بار عمل به یک کار اشتباه دشوار است اما تکرار آن روزبه روز آن عمل را ساده تر می کند.

این شاعر در پاسخ به پرسشی در خصوص ائتلاف با سایر هنرمندان برای ورد به شورای شهر تهران گفت:من به دلیل شاعر و نویسنده بودنم قصد ورود به شورای شهر را ندارم و و اگر تجربه ده سال مدیریت و تحصیلات مرتبط نداشتنم هرگز پا به این میدان نمی گذاشتم .به نظر من هر ائتلافی باید جمعی از تخصص های مختلف باشد وو و ائتلاف یک صنف برای حضور در شورا بیش از آن که مثبت باشد نا کار آمد است . ما که نمی خواهیم کسی را فریب دهیم . شورای شهر محل تجمع نمایندگان اصناف مختلف نیست و بلکه باید تخصص هایی در شهر حضور پیدا کنند که به کار شهر بیاید .

در کشورهای سیاست زده همه جای هم کار می کنند / جای سیاست در تاکسی نیست

وی در خصوص این که چقدر ساختار شورای شهر باید سیاسی باشد گفت : در کشورهای در حال توسعه همه چیزبا سیاست آمیخته است . به طور مثال شما هرروز از محصولات ژاپنی استفاده می کنید اما نام رئیس جمهور آن کشور را نمی دانید ،در کشورهای این چنینی هر کس بار مسئولیت خودش را بر دوش می کشد اما در برخی کشورها که مدام انفجار رخ می دهد و مردم از رئیس جمهور تا مدیران رده پایین را می شناسد . در این کشورها سیاست بار همه چیز را بر دوش می کشد . از ورزش تا فرهنگ و اقتصاد .در این کشور ها حرف های سیاسی به جای هیات دولت در تاکسی زده می شود  . در حالی که باید همه چیز سر جای خودش باشد . مردم نباید به جای هم فکر کنندو غصه بخورند می توان با هم غصه خورد و با هم شاد بود اما نباید به جای هم کار کرد .

تهران در حال تغییر هویت است

فاضل نظری با بیان این که تهران در حال تغییر هویت است و تهران بدون بیانیه صادر کردن ماهیت خود را تغییر می دهد گفت: ما ناگزیر به پذیرفتن تغییرات هستیم .مقابله با آن ایستادن مقابل قطار در حال حرکت است . اما سوزن بان هایی می تواند حرکت قطار را روی ریل درست هدایت کنند .ما می توانیم هم توسعه شهر را داشته باشیم و هم از بناهای تاریخی و ارزشمند آن محافظت کنیم . یا نام خیابان ها برخی از این نام های میراث معنوی شهر هستند و نبایدبه خاطر یک میل سیاسی تغییر نام پیدا کنند . می توان با پرداخت هزینه بیشتر تاریخ این شهر را حفظ کرد .