به گزارش خبرنگار مهر، سنگ نوشته "تخت خان" یکی از آثار مهم تاریخی استان ایلام به شما می‌رود که این روزها حال و روز خوبی ندارد و کمتر کسی از آن سراغی می‌گیرد.
مسئولان از یک طرف و خود مردم از طرف دیگر باعث شده اند سنگ نوشته تخت خان امروز در معرض تخریب قرار گیرد و کسی به فکر این نباشد که این آثار مهم روایت کننده پیشینه یک استان هستند.
سنگ نوشته تخت خان مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان ایلام، بخش صالح‌آباد، روستای بانروشان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۹۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
با نگاه اول به این اثر مهم تاریخی می‌توان ترک دیوار و یادگاری نوشتن به دلیل عدم حفاظ مناسب برای سنگ نوشته در کاملا مشاهده کرد در حالی که سنگ نوشته تخت خان يا تخت خاتون بر سر راه ايلام به مهران در منطقه خوش آب و هواي بانروشان بر روي قطعه سنگي بزرگ نوشته شده است.
متن این سنگ نوشته کاملا با زبان فارسی نوشته شده که خط كتيبه نستعليق، و متن آن خلاصه‌اي از شجره‌نامه واليان و شرح برخي از خدمات عمراني غلامرضا خان والي است كه در سال 1325 هـ.ق دستور نوشتن آن را داد و اين اثر در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.
متاسفانه مردم و مسئولان به راحتی از کنار این اثر مهم می‌گذرند دریغ از آنکه این اثر اگر در مناطق دیگر بود به یک منطقه توریست‌پذیر تبدل می‌شد ولی در ایلام به دلیل عدم وجود امکانات و معرفی این اثر مهم ناشناخته مانده است.
شكل سنگ نوشته يك متوازي‌الاضلاع در ابعاد 145×190 سانتي‌متر بوده كه ابتدا آنرا حدود دو سانتي‌متر به لحاظ فراهم کردن يك سطح صاف و يكنواخت تراش داده و آنگاه با تراش دادن مجدد حروف و كلمات را برجسته کرده‌اند.
به نظر می‌رسد برای سنگ نوشته‌ای که در آثار ملی کشور ثبت شده و تحت نظارت میراث فرهنگی است باید راهکارهای جدی برای جلوگیری از تخریب این بنای تاریخی در نظر گرفته شود.
سنگ نوشته‌ها روایتی مستند در زندگی گذشتگان هستتند و در واقع حیف است چنین آثار تاریخی با یادگاری نوشتن و ترک دیوار به دلیل نبود یک حفاظ کاملا شاده تخریب شوند.
آثار ارزشمندی در استان ایلام مثل سنگ نوشته تخت خان به دلیل عدم معرفی در کشور در کن کوه‌های ایلام بدون بازدید کننده مانده اند در حالی که این اثر دقیقا در کنار جاده ایلام به سمت مهران قرار دارد.
متن سنگ نوشته
در متن این سنگ نوشته می‌خوانیم: "بعد امر به ساختن قلعه حسين آباد كه مشهور به ده بالاست نمود و قلعه و حمام و باغ به معماريت حاج درويشعلي كرمانشاهي و حجاري رضاقلي و به خط مقرب الخاقان ميرزا عبدالحسين خان بيك رشنويي در سنه 1325 قمري به اتمام رسانيد. و در سنه 1319 قمري جناب مستطاب اجل اكرم افخم به القاب جليل صارم السلطنه ، سردار اشرف نايل گرديد و در سنه 1325 قمري در بدو جلوس سلطنت عادل محمد علي شاه به حكمراني صفحه طرحان برقرار و در همين تاريخ به حفر قنات سرداريه مشهور« مله بازان» به معماريت استاد حسين قضي باشي اصفهاني به اتمام و در همين تاريخ چنرشته آسمان آباد كه مشهور به اشرف آباد است به اتمام رسانيد."
روند این سنگ نوشته طوری است که ترکهای دیوار در حال گسترش هستند و ممکن است بعد از مدتی سنگ نوشته از بین برود چون ترکهای عمیق بر اثر باران‌های سیل آسا بیشتر می‌شوند.
امیدواریم مسئولان با نگاه به حال روز سنگ نوشته تخت خان دست به اقدام عملی برای حفاظت از آن بدهند برای برای جلوگیری از تخریب بیشتر اثر کمک کنند.
آثار تاریخی سرمایه های معنوی کشور هستند بنابراین چه مردم و چه مسئولان موظف به حفظ این آثار برای نسهلی آینده هستند.
.....................................
گزارش: رمضان نوری
نظر شما