محمد تقی زاده با حضور در دفتر خبرگزاری مهر در استان خوزستان در گفتگوی تفضیلی با خبرنگاران این خبرگزاری اظهار کرد: اگر به تاریخ آموزش در کشور نگاهی گذرا بیاندازیم متوجه می شویم که خوزستان سومين استان کشور است كه به استقبال آموزشهای نوين رفته است. بعد از آذربایجان شرقی و تهران، خوزستان سومین استانی است که در آن شیوه های نوین آموزشی به دانش آموزان عرضه شده است.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش ایران را می توان به سه دوره تاریخی تقسیم کرد، اظهار کرد: دوره اول آموزش و پرورش را که دوره طلایي می توان نامید همه چیز در خود مدرسه خلاصه می شد و مدیر مدرسه همه كاره آموزش و پرورش بودند. از نمونه این مدارس مي توان مدرسه سعادت استان بوشهر را مثال زد كه مدیر خود شخصا معلم استخدام می کرد، کتاب چاپ می کرد و منابع مالی مدرسه را تامین می کرد.
تقی زاده افزود: در دوره طلایي آموزش و پرورش، مدير مدرسه به كمک اوليای دانش آموزان مشكلات مدرسه را حل می کرد و حتی کار به جایی می رسد که معلم را به كشورهاي ديگر مانند هندوستان اعزام مي كرد. در سال هاي بعد، دوره ديگري را در آموزش و پرورش مشاهده مي كنيم كه يك بخشي از كار به شكل متمركز توسط وزارت فرهنگ آن زمان و بخش ديگري توسط مدیر مدرسه انجام مي شد كه اين دوره قابل تحمل بود چون مدارس متناسب با شرايط محلي جامعه خود تصميمات لازم را مي گرفتند.
مدیرکل آموزش و پرروش خوزستان افزود اما به نظر من بدترین دوره آموزش و پرورش در کشور، دوره فعلی است که همه چیز از جمله نوع استخدام، بودجه بندی و چاپ کتاب به شکل متمرکز توسط وزارت آموزش و پرورش انجام می شود. بر همین اساس دوره طلایی، همان دوران آغازین کار بود و متاسفانه در شرایط فعلی مشکلات زیادی در بعد سخت افزاری و نرم افزاری در مدارس وجود دارد.
تقی زاده ادامه داد: به اعتقاد من اگر از زاویه علمی و کارشناسی بررسی کنیم، اولین مشکلی که در آموزش و پرورش کشور به چشم می خورد نبود یک برنامه علمی و کارشناسی شده منسجم برای بحث آموزش و پرورش است چون اگر مدیر، برنامه ای برای دستگاه عریض و طویل خود نداشته باشد به تبع آن مشکلات فراوانی پیش می آید. ضمن اینکه بخشی از مشکلات آموزش و پرورش برون سازمانی هستند که به آموزش و پرورش ورود پیدا می کنند.
تدریس 50 عنوان درس توسط یک معلم
وی با بیان اینکه جدی ترین مشکل آموزش و پرورش، کمبود نیروی انسانی به ویژه در استان خوزستان است، عنوان کرد: در حال حاضر با وجود تراکم دانش آموزان در استان خوزستان، حدود هفت هزار و 100 معلم در آموزش و پرورش خوستان کمبود داریم به شکلی که در سال گذشته از سرباز معلم، آموزشیاران نهضت و حتی خدمتگزاران در کلاس درس و برای تدریس به دانش آموزان استفاده می شد.
تقی زاده تصریح کرد: وقتی نتوانیم در زمینه کمی و کیفی مشکلات را حل کنیم نباید شاهد تغییرات کیفی جدی در آموزش و پرورش باشیم. در سال گذشته از دو هزار و 200 کلاس دوره ابتدایی، تعداد چهار هزار کلاس به صورت چند پایه (حضور دانش آموزان چند مقطع تحصیلی در یک کلاس درس) اداره شدند به همین دلیل برخی معلمان ما در برخی مدارس به خصوص روستایی و عشایری، حدود 50 عنوان درسی را در یک هفته تدریس می کرد. ما سومین استان از نظر آمار دانش آموزان عشایری هستیم ولی سال گذشته 97 درصد کلاس های آموزش و پرورش عشایر به شکل چند پایه اداره شد.
عضو کارگروه آموزش و پرورش استان خوزستان اظهار کرد: در زمینه منابع مالی که شاخص خیلی مهمی در مبحث آموزش به شمار می رود به مشکلات عدیده ای مواجه هستیم به گونه ای که هم اکنون حدود 200 میلیارد تومان کسری منابع مالی و بدهی داریم که از جمله اینکه حدود هفت میلیارد تومان به شرکت توزیع نیروی برق بدهی داریم.
قطعی برق حتی در زمان کنکور
وی افزود: همین بدهی سنگین به شرکت برق باعث شد در ایام برگزاری کنکور که سالن های ما آماده برگزاری آزمون بودند اداره برق اقدام به قطعی برق کرد. در نقاط مختلف استان حتی اهواز و حتی در زمان امتحانات نهایی نیز قطعی برق داشتیم با این شرایط چگونه انتظار داشته باشیم دانش آموز خوزستان با دانش آموزان سایر استانهای کشور رقابت علمی جدی داشته باشد.
مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان با نگاهی تاریخی به سابقه درخشان خوزستان در بخش آموزش و پرورش اظهار کرد: سال 1352 تعداد 40 هزار دانش آموز مقطع ابتدایی داشتیم که 50 درصد آنها یعنی نزدیک به 20 هزار نفر دوره پیش دبستانی را طی می کنند اما در شرایط فعلی 30 درصد دانش آموزان پایه ابتدایی پیش دبستانی را طی می کنند.
راهکارهای خروج از بحران
تقی زاده ادامه داد: در شرایط فعلی، اولین اقدامی که برای خروج از بحران انجام دادیم؛ تدوین برنامه توسعه علمی و آموزشی یک ساله با 23 شاخص برای سال تحصیلی آینده استان خوزستان است که خوشبختانه این برنامه در شورای آموزش و پرورش نیز تصویب شد.
وی اظهار کرد: یکی از دلایل افت علمی و آموزشی در استان خوزستان کمبود نیروی انسانی است و با وجود کمبود هفت هزار و 100 نفری نیروی انسانی، هفت هزار معلم متقاضی انتقال به سایر نقاط نیز در استان وجود دارند که از شرایط و محیط خود رضایت کافی ندارند. اگر تعداد هفت هزار متقاضی را با هفت هزار کمبود در کنار تعداد هفت هزار معلمی که احتمال دارد درگیر شغل دوم باشند جمع کنیم می توان گفت حدود 21 هزار جایگاه معلمی ما با چالش جدی در بخش آموزش مواجه شده اند و کیفیت لازم را از دست داده اند.
نبود مشوق برای معلمان خوزستانی
تقی زاده در خصوص امتیازات خاص وزارت آموزش و پرورش برای معلمان خوزستان به منظور ماندگار کردن آنها در استان گفت: وزارت آموزش و پرورش هیچ امتیاز خاصی را برای معلمان خوزستان نداشته و یکی از دلایل تقاضای انتقالی، مشکلات و عدم وجود مشوق لازم در استان است زیرا شرایط زندگی در خوزستان نسبت به سایر استانهای کشور با مشکلات بی شماری مواجه است. بسیاری از معلمان ما می خواهند در محیطی که شرایط زندگی بهتر و امکانات رفاهی و درمانی بیشتر زندگی کنند. خوشبختانه امسال سهمیه خوزستان بر خلاف استان های دیگر در زمینه اضافه کار (حق التدریس) کاهش پیدا نکرده است و این امر یک امتیاز در کنار همه تنگناهایی که داریم به شمار می رود.
وی در خصوص لزوم استخدام معلمان برای آموزش و پرورش خوزستان به منظور رفع کمبودهای فعلی نیز عنوان کرد: وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده 50 هزار نیروی مازاد در سراسر کشور دارد که بیشتر در استانهای برخوردار مثل تهران، فارس، اصفهان و خراسان رضوی فعالیت دارند ولی متاسفانه باید بگویم که آموزش و پرورش خوزستان از کوچک سازی دولت و کاهش بار مالی ضربه می خورد.
حرکت کند آموزش های فنی و حرفه ای در استان
مدیرکل آموزش و پروش خوزستان در خصوص اینکه یکی از مواردی که برای جوانان خوزستانی لازم و ضروری به نظر می رسد؛ توسعه آموزش های فنی و حرفه ای است، گفت: اگر سابقه ورود به بحث فنی و حرفه ای در کشور را بررسی کنیم در سال 52 فقط دو درصد از دانش آموزان دوره متوسطه در رشته های فنی و حرفه ای تحصیل می کردند در حالیکه در آن زمان در دنیا 37 درصد دانش آموزان متوسط در رشته های فنی و حرفه ای تحصیل می کردند.
تقی زاده ادامه داد: بر همین اساس در کشور تصمیم گرفته شد در عرض هشت سال این دو درصد به 37 درصد در کشور برسد در حالیکه اکنون بعد از 41 سال استان خوزستان تازه به مرز 37 درصد آموزش های فنی و حرفه ای رسیده است که نشان می دهد در این خصوص به هیچ وجه پا به پای سایر کشورهای حرکت نکرده ایم.
وی اضافه کرد: آموزش و پرورش در دنیا به سمت مهارت آموزی پیش رفته و بر اساس پژوهشهای صورت گرفته، 80 درصد یاددهی و یادگیری بر اثر مشاهده کارهای آزمایشگاهی است ولی متاسفانه در آموزش و پرورش ایران فقط 20 درصد به این زمینه ورود پیدا کرده ایم. پیشرفت ورود آموزش و پرورش به سمت مهارت آموزی به دلیل هزینه زیاد و نیاز به افراد متخصص به کندی پیش می رود.
تقی زاده افزود: متاسفانه در نوع نگاه اولیای دانش آموزان به رشته فنی و حرفه ای و کار و دانش، پائین دستی است و این امر باعث شده این رشته ها از نظر استقبال دانش آموزان بعد از رشته های نظری در کشور و استان خوزستان قرار بگیرد.
مشکل خوزستان کنکور نیست پیش دبستانی است
مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان در خصوص انتقاداتی که از رتبه پائین دانش آموزان خوزستانی در کنکور سراسری امسال می شود با بیان اینکه مقصر اصلی در این خصوص تنها آموزش و پرورش نیست، اظهار کرد: به عقیده من مشکل موجود در مبحث آموزش و پروش خوزستان، مسئله کنکور نیست بلکه مشکل ما دوره مهم و حساس پیش دبستانی است که در استان به آن بی توجهی شده است زیرا ما باید سن تعلیم و تربیت را کاهش داده و پیش دبستانی را توسعه دهیم. اگر چنین کاری انجام دادیم آن وقت دیگر در کنکور مشکلی نداریم. تحقیقات ثابت کرده که دانش آموزانی که پیش دبستانی را گذرانده تا دانشگاه موفق تر از دانش آموزانی که پیش دبستانی را نگذرانده اند، عمل می کنند.
تقی زاده با تاکید بر اینکه ما مشکلات اساسی در استان داریم که وجود 650 هزار بی سواد در خوزستان از این گونه مشکلات است، تاکید کرد: بر اساس برنامه پنج ساله که پایان آن سال 1394 است؛ بی سوادی در کشور باید ریشه کن شود ولی عملکرد سال گذشته آموزش و پرورش خوزستان در جذب بی سوادان تنها پنج هزار بوده است بنابراین چگونه می توانیم در یک سال باقیمانده بیسوادی را ریشه کن کنیم. طبق اعلام وزارت حدود 200 هزار نفر اولیا بی سواد در خوزستان داریم که 100 هزار نفرشان شناسایی شده اند.
--------------------------------------
عکس عبدالوهاب کروشاوی
نظر شما